Orsej (Ficaria) je rod rostlin z čeledi pryskyřníkovité (Ranunculaceae). Mnozí autoři rod neuznávají a druhy pak řadí do rodu pryskyřník (Ranunculus s.l.)
Jedná se o vytrvalé byliny s kyjovitě ztlustlými kořenovými hlízami.[1][2] Lodyha je často vystoupavá, někdy kořenující, v paždí listů se vyvíjí pacibulky nebo pacibulky chybí.[1] Listy jsou jednoduché, dlouze řapíkaté či nejvyšší s kratšími řapíky. Čepele jsou srdčitě vejčité až okrouhle ledvinité, lysé, na okraji nepravidelně vroubkované.[1] Kališní lístky jsou zelené, zpravidla jich je 3–6. Korunní lístky jsou úzce vejčité, převážně žluté, jich je 6–12.[1] Tyčinek je mnoho. Kvetou brzy na jaře, většinou v březnu až v květnu. Plodem je nažka, nažky jsou uspořádány do souplodí. Někdy ale bývají zakrnělé a rostlina se rozmnožuje vegetativně.[2] Počet chromozómů je 2n=16, 24 nebo 32.[2]
Je známo asi 5 druhů, ale záleží na taxonomickém pojetí, zda se některé druhy nepovažují jen z poddruhy orseje jarního. Přirozeně je rod orsej rozšířen v Evropě s přesahem do jihozápadní Asie a severní Afriky. Jinde (třeba v Severní Americe) roste jen adventivně.[1]
Orsej (Ficaria) je rod rostlin z čeledi pryskyřníkovité (Ranunculaceae). Mnozí autoři rod neuznávají a druhy pak řadí do rodu pryskyřník (Ranunculus s.l.)
Ficaria is a small genus of several species of plants in the family Ranunculaceae, which were previously grouped with Ranunculus.[1] The genus includes Ficaria verna, known as fig buttercup or lesser celandine, and related species. The name "Ficaria" is Classical Latin for fig.[2] Plants in the genus are closely related to true buttercups, but generally have only three sepals and swollen smooth achenes.
Molecular investigation of the genus Ranunculus revealed that it was not monophyletic with respect to a number of other recognized genera in the family – e.g. Ceratocephala, Halerpestes, Hamadryas, Laccopetalum, Myosurus, Oxygraphis, Paroxygraphis and Trautvetteria. The work revealed the need to separate Ficaria from Ranunculus, and both were added to the tribe Ranunculeae.[3]
All Ficaria and Ranunculus species are poisonous when eaten fresh by cattle, horses, and other livestock, but their acrid taste and the blistering of the mouth caused by their poison means they are usually left uneaten. Poisoning can occur where buttercups are abundant in overgrazed fields where little other edible plant growth is left, and the animals eat them out of desperation. Symptoms include bloody diarrhea, excessive salivation, colic, and severe blistering of the mouth, mucous membranes and gastrointestinal tract. When Ranunculus plants are handled, naturally occurring ranunculin is broken down to form protoanemonin, which is known to cause contact dermatitis in humans; care should therefore be exercised in extensive handling of the plants.[4] The toxins are degraded by drying, so hay containing dried buttercups is safe.
Ficaria is a small genus of several species of plants in the family Ranunculaceae, which were previously grouped with Ranunculus. The genus includes Ficaria verna, known as fig buttercup or lesser celandine, and related species. The name "Ficaria" is Classical Latin for fig. Plants in the genus are closely related to true buttercups, but generally have only three sepals and swollen smooth achenes.
Ziarnopłon (Ficaria Schaeff.) – rodzaj roślin, należący do rodziny jaskrowatych. Gatunkiem typowym jest Ficaria verna Huds.[2]
Rośliny o niektórych korzeniach bulwiasto zgrubiałych. Liście szeroko owalne z sercowatą nasadą. Kwiaty żółte z 3 działkami kielicha. Owoce – mieszki z kilem i drobnym dzióbkiem[3].
W systemach klasyfikacyjnych ujmujących szeroko rodzaj jaskier (Ranunculus sensu lato), ziarnopłon sprowadzany jest do rangi podrodzaju (subgenus Ficaria (Schaeffer.) Boiss.)[3]. W ostatnich latach wskazuje się jednak na celowość wyodrębniania rodzaju Ficaria, podobnie jak szeregu innych drobnych rodzajów i pozostawianie rodzaju Ranunculus w wąskim ujęciu (choć obejmującego m.in. włosieniczniki Batrachium)[4][5][6]. Cechy molekularne i morfologiczne wskazują na to, że rodzaj Ficaria jest siostrzanym dla rodzaju Coptidium, z którym tworzy klad, który oddzielił się od linii rozwojowej prowadzącej do współczesnych jaskrów, zanim oddzieliły się od tej linii kolejne klady Myosurus–Ceratocephala i Krapfia–Laccopetalum. Stwierdzono, że genom jądrowy i plastydowy roślin z kladu Ranunculus sensu stricto zawiera około 160 podstawień genów w stosunku do genomu roślin z kladu Ficaria–Coptidium[4].
Ficaria Guettard
Jeden z drobnych rodzajów z plemienia Ranunculeae z podrodziny Ranunculoideae Arnott, rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae) z rzędu jaskrowców (Ranunculales), należących do kladu dwuliściennych właściwych (eudicots)[1][6].
Gromada: okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Ranunculopsida Brongn., podklasa jaskrowe (Ranunculidae Takht. ex Reveal), nadrząd Ranunculanae Takht. ex Reveal), rząd jaskrowce (Ranunculales Dumort.), podrząd Ranunculineae Bessey in C.K. Adams, rodzina jaskrowate (Ranunculaceae Juss.), podplemię Ficariinae A. Gray, rodzaj ziarnopłon (Ficaria Schaef.)[7].
Ziarnopłon (Ficaria Schaeff.) – rodzaj roślin, należący do rodziny jaskrowatych. Gatunkiem typowym jest Ficaria verna Huds.
Пші́нка (Ficaria Dill.), рід багаторічних зіллястих рослин з родини жовтцюватих.
Найпоширеніша в Україні Пшінка весняна (Ficaria verna Huds. = Ranunculus ficaria L.). Зростає по лісах, по вогкуватих тінистих місцях по всій Україні, крім південої частини Степу, де трапляється рідше. Кореневі бульби мають крохмаль, у вареному вигляді їстівні; молоді листки вживають на їжу; зони містять вітамін С і каротин.
Це незавершена стаття про Жовтецеві.
Чистя́к (лат. Ficaria) — род растений, входящий в семейство Лютиковые (Ranunculaceae). В некоторых системах классификации включается в род Лютик (Ranunculus) в ранге подрода.
Род представлен многолетними травянистыми растениями с клубеньковыми корнями. Листья в большом количестве в прикорневой розетке, также спирально вдоль стебля, простые, широкояйцевидной формы, с сердцевидным основанием, в пазухах иногда с своеобразными «луковичками».
Цветки одиночные и располагаются супротив листьев или в немногоцветковых щитках. Чашечка состоит из трёх чашелистиков. Венчик из 7—12 лепестков ярко-жёлтого цвета, иногда махровый.
Плод — многоорешек, плодики расположены спиралеобразно, яйцевидные, немного сплюснутые.
Чистя́к (лат. Ficaria) — род растений, входящий в семейство Лютиковые (Ranunculaceae). В некоторых системах классификации включается в род Лютик (Ranunculus) в ранге подрода.
