Multimedia w Wikimedia Commons Miękkoodwłokowce[1], miernoodwłokowe[2], miękkoodwłokowe[2] (Anomura) – infrarząd pancerzowców z rzędu dziesięcionogów. Grupa różnorodna morfologicznie i ekologicznie. Zasiedlają głównie wody słone, ale także słodkie i środowiska lądowe. Analizy filogenetyczne wskazują, że pojawiły się już w permie, natomiast szczątki znane są od triasu. Dotąd opisano ponad 2700 gatunków.
Grupa zróżnicowana pod względem budowy[3], obejmująca dziesięcionogi średnich i dużych rozmiarów[1]. Należą tu zarówno formy krabopodobne, formy o dłuższym i podwiniętym pod ciało odwłoku jak i formy pustelnikopodobne[3], zarówno o odwłoku symetrycznym jak i asymetrycznie skręconym[1][3]. Segmentacja odwłoka może być widoczna lub zatarta, a budowa skrzeli różnorodna. Pereiopodia pierwszej pary zazwyczaj wyposażone są w szczypce[1], które mogą być asymetryczne[2]. Druga, czwarta i piąta para pereiopodiów również mogą mieć szczypce, natomiast trzecia nie ma ich nigdy. Zazwyczaj piąta, czasem też czwarta para pereiopodiów ulega redukcji w celu służenia czyszczeniu skrzeli i jest z zewnątrz niewidoczna. Odwłok o zredukowanych lub całkiem zanikłych pleopodiach[1] i zredukowanej płetwie odwłokowej[2].
Miękkoodwłokowce są grupą zróżnicowaną pod względem preferencji ekologicznych[3]. Większość gatunków jest morska, jednak występują również formy słodkowodne, ziemnowodne i lądowe, których oddychanie wspomagają modyfikacje karapaksu[1]. Przejście do form wyłącznie słodkowodnych i lądowych zaszło w rodzinach Aeglidae i Coenobitidae[3].
Najstarsze szczątki kopalne pochodzą z przełomu noryku i retyku, natomiast czas oddzielenia się linii miękkodwłokowców datuje się na loping (około 259 milionów lat temu). Wiele współczesnych rodzin pojawiło się w wyniku kolejnych radiacji, jakie zaszły w jurze i wczesnej kredzie. Proces wykształcania się ciała krabopodobnego (ang. carcinization) nastąpił w tej grupie niezależnie 3 razy. Kolonizacja środowisk słodkowodnych i lądowych miała miejsce między kredą późną a trzeciorzędem[3].
Do 2009 roku opisano 2700 wszystkich gatunków[4], natomiast do 2013 ponad 2500 współcześnie żyjących[3]. W pracy przedstawiającej systematykę skorupiaków S.T. Ahyong i innych z 2011 roku podzielono je na 7 nadrodzin i 19 rodzin[5]. Podział stosowany w 2016 roku w bazie WoRMS wyróżnia dodatkowo jeszcze jedną rodzinę, co razem daje 20[6][5]:
Analiza filogenetyczna opublikowana w 2013 roku potwierdziła monofiletyzm miękkoodwłokowców oraz większości ich nadrodzin i rodzin. Pustelniki (Paguroidea) okazały się parafiletyczne i dla zachowania monofiletyzmu w ich skład powinny zostać włączone krabony (Lithodoidea). Niemonofiletyczne okazały się 3 rodziny: Diogenidae, pustelnikowate (Paguridae) i Munididae. Pozycję bazalną zajmują Hippoidea[3].
Miękkoodwłokowce, miernoodwłokowe, miękkoodwłokowe (Anomura) – infrarząd pancerzowców z rzędu dziesięcionogów. Grupa różnorodna morfologicznie i ekologicznie. Zasiedlają głównie wody słone, ale także słodkie i środowiska lądowe. Analizy filogenetyczne wskazują, że pojawiły się już w permie, natomiast szczątki znane są od triasu. Dotąd opisano ponad 2700 gatunków.
_SLO.jpg)
