dcsimg

Borowiak kanadyjski ( polonais )

fourni par wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Borowiak kanadyjski, jarząbek kanadyjski[6] (Falcipennis canadensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). Zasiedla Kanadę oraz mały fragment Stanów Zjednoczonych.

Systematyka

Gatunek został opisany przez szwedzkiego przyrodnika Karola Linneusza w 1758 roku pod nazwą Tetrao canadensis. Okaz typowy pochodził z Zatoki Hudsona. Nazwa rodzajowa Falcipennis, pochodzi od łacińskich słów falx i pennis, oznaczających sierpowate lotki. Nazwa gatunkowa canadensis odnosi się do jednego z dwóch krajów, w jakim występuje – Kanady[7] Polska nazwa "borowiak" odnosi się do środowiska, jakie zasiedla. Wyróżnia się siedem podgatunków. Borowiak kanadyjski jest jednym z dwóch przedstawicieli rodzaju Falcipennis z rodziny kurowatych (Phasianidae).

Podgatunki

Wyróżniono kilka podgatunków F. canadensis[8][9][10]:

  • F. canadensis osgoodi – północna Alaska.
  • F. canadensis atratus – południowa Alaska.
  • F. canadensis isleibi – południowo-wschodnia Alaska.
  • F. canadensis canadensisborowiak kanadyjski – środkowa Alberta do Labradoru i Nowej Szkocji.
  • F. canadensis canace – południowo-wschodnia Kanada i północno-wschodnie USA.
  • F. canadensis frankliniiborowiak brunatny – południowo-wschodnia Alaska do północno-zachodniego Wyomingu i Idaho.

Występowanie

Borowiak kanadyjski zasiedla Kanadę, poza najbardziej północnymi częściami, wnętrze Alaskę oraz północno-zachodnią część Stanów Zjednoczonych. W Kanadzie występuje w części na południe od północno-wschodniego Terytoriów Północno-Zachodnich. W zasiedla USA zachodnią Montanę, wschodnie Idaho, południe stanu Waszyngton oraz północny Oregon. Jego środowiskiem są borealne lasy iglaste i ich obrzeża.

Charakterystyka

 src=
Pisklę

Występuje bardzo wyraźny dymorfizm płciowy, obie płcie z maskującym ubarwieniem. Borowiak kanadyjski mierzy 38–40 cm, waży średnio 529 g. Koguty są nieco mniejsze od kur[11]. Samiec ma ubarwienie szaro-czarno-biało-białe, samica szaro-brązowo-beżowa. Charakterystyczna, czerwona róża nad okiem obecna także u samicy, lecz mniejsza. Średniej długości szary dziób.

U samca wierzch ciała, łącznie z głową, szary, dosyć gęsto, czarno prążkowany, na karku żółtawy w czarne paski. Gardło i pierś czarne, na policzku biała plamka. Na piersi trzy białe pasy, wyglądające jak korale. Spód ciała brązowoszary w białe, nieco rozciągnięte, trójkątne plamy. Skrzydło szaro-brązowo-beżowe, ułożone w maskujący wzór. Ogon czarny, środkowe sterówki żółto zakończone, zewnętrzne biało.

Samica o trudnym do zdefiniowania, pstrokatym upierzeniu. Na grzbiecie żółtawe pióra mają czarne obrzeżenia lub wypełnienia, co sprawia wrażenie łuskowania. Skrzydła pstrokate, biało-brązowe. Ogon początkowo czarny, potem w większości brązowy, a na zakończeniach biały. Spód ciała podobny zarówno do ubarwienia grzbietu, jak i skrzydeł.

Zachowania

 src=
Jaja w gnieździe

Jest ufnym i cichym ptakiem. W trakcie toków rozkłada ogon i stroszy pióra. Najczęściej spotykany na skrajach zrębów i poboczach duktów leśnych. Samiec wydaje niskie "wwhoot". Można także usłyszeć szum skrzydeł oraz tupanie. W powietrzu samiec klaszcze skrzydłami. Kury gdaczą[12]. Borowiak kanadyjski odżywia się igłami i pączkami z roślin zimozielonych. Niekiedy zjada także owady[13].

Lęgi

Wyprowadza 1 lęg[14]. Samce są poligamiczne. Samica sama buduje gniazdo z gałązek, trawy liści, mieści się ono w w niewielkim zagłębieniu w ziemi pod pochylonym, martwym drzewem. Rozpoczyna lęgi pod koniec maja. Składa 5-8 jaj o wymiarach 44x32 mm. Inkubacja trwa 17-24 dni. Młode są opierzone po około 10 dniach.

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – least concern). Ogólną populację szacuje się na około 1 200 000 ptaków, a zasięg występowania na około 7 550 000 km2. Z powodu swojej ufności często jest zabijany przez myśliwych, ale większe szkody czyni niszczenie środowiska.

Przypisy

  1. Falcipennis canadensis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. McGowan 1994 ↓, s. 401.
  3. Dendragapus canadensis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 2013-11-03]
  4. Canachites canadensis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 2013-11-03]
  5. Dendragapus canadensis [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2013-11-03] (ang.).
  6. Denis Lapage: Borowiak kanadyjski (Canachites canadensis) (Linnaeus, 1758). Avibase. [dostęp 2013-11-03].
  7. Joel Ellis Holloway: Dictionary of birds of the United States: scientific and common names.
  8. Frank Gill, David Donsker: Family Phasianidae (ang.). IOC World Bird List: Version 4.2. [dostęp 2014-07-24].
  9. Spruce Grouse (Falcipennis canadensis) (ang.). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2013-11-03].
  10. Nazwy polskie za: Paweł Mielczarek, Włodzimierz Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. ISSN 0550-0842.
  11. John Barnard Dunning: CRC handbook of avian body masses, s. 71.
  12. Kenn Kaufman, Rick Bowers: Kaufman Field Guide to Birds of North America, s. 183.
  13. Spruce Grouse – Falcipennis canadensis.
  14. Life History Groupings.

Bibliografia

licence
cc-by-sa-3.0
droit d’auteur
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visiter la source
site partenaire
wikipedia POL

Borowiak kanadyjski: Brief Summary ( polonais )

fourni par wikipedia POL

Borowiak kanadyjski, jarząbek kanadyjski (Falcipennis canadensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). Zasiedla Kanadę oraz mały fragment Stanów Zjednoczonych.

licence
cc-by-sa-3.0
droit d’auteur
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visiter la source
site partenaire
wikipedia POL