Borowiak kanadyjski, jarząbek kanadyjski[6] (Falcipennis canadensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). Zasiedla Kanadę oraz mały fragment Stanów Zjednoczonych.
Gatunek został opisany przez szwedzkiego przyrodnika Karola Linneusza w 1758 roku pod nazwą Tetrao canadensis. Okaz typowy pochodził z Zatoki Hudsona. Nazwa rodzajowa Falcipennis, pochodzi od łacińskich słów falx i pennis, oznaczających sierpowate lotki. Nazwa gatunkowa canadensis odnosi się do jednego z dwóch krajów, w jakim występuje – Kanady[7] Polska nazwa "borowiak" odnosi się do środowiska, jakie zasiedla. Wyróżnia się siedem podgatunków. Borowiak kanadyjski jest jednym z dwóch przedstawicieli rodzaju Falcipennis z rodziny kurowatych (Phasianidae).
Wyróżniono kilka podgatunków F. canadensis[8][9][10]:
Borowiak kanadyjski zasiedla Kanadę, poza najbardziej północnymi częściami, wnętrze Alaskę oraz północno-zachodnią część Stanów Zjednoczonych. W Kanadzie występuje w części na południe od północno-wschodniego Terytoriów Północno-Zachodnich. W zasiedla USA zachodnią Montanę, wschodnie Idaho, południe stanu Waszyngton oraz północny Oregon. Jego środowiskiem są borealne lasy iglaste i ich obrzeża.
Występuje bardzo wyraźny dymorfizm płciowy, obie płcie z maskującym ubarwieniem. Borowiak kanadyjski mierzy 38–40 cm, waży średnio 529 g. Koguty są nieco mniejsze od kur[11]. Samiec ma ubarwienie szaro-czarno-biało-białe, samica szaro-brązowo-beżowa. Charakterystyczna, czerwona róża nad okiem obecna także u samicy, lecz mniejsza. Średniej długości szary dziób.
U samca wierzch ciała, łącznie z głową, szary, dosyć gęsto, czarno prążkowany, na karku żółtawy w czarne paski. Gardło i pierś czarne, na policzku biała plamka. Na piersi trzy białe pasy, wyglądające jak korale. Spód ciała brązowoszary w białe, nieco rozciągnięte, trójkątne plamy. Skrzydło szaro-brązowo-beżowe, ułożone w maskujący wzór. Ogon czarny, środkowe sterówki żółto zakończone, zewnętrzne biało.
Samica o trudnym do zdefiniowania, pstrokatym upierzeniu. Na grzbiecie żółtawe pióra mają czarne obrzeżenia lub wypełnienia, co sprawia wrażenie łuskowania. Skrzydła pstrokate, biało-brązowe. Ogon początkowo czarny, potem w większości brązowy, a na zakończeniach biały. Spód ciała podobny zarówno do ubarwienia grzbietu, jak i skrzydeł.
Jest ufnym i cichym ptakiem. W trakcie toków rozkłada ogon i stroszy pióra. Najczęściej spotykany na skrajach zrębów i poboczach duktów leśnych. Samiec wydaje niskie "wwhoot". Można także usłyszeć szum skrzydeł oraz tupanie. W powietrzu samiec klaszcze skrzydłami. Kury gdaczą[12]. Borowiak kanadyjski odżywia się igłami i pączkami z roślin zimozielonych. Niekiedy zjada także owady[13].
Wyprowadza 1 lęg[14]. Samce są poligamiczne. Samica sama buduje gniazdo z gałązek, trawy liści, mieści się ono w w niewielkim zagłębieniu w ziemi pod pochylonym, martwym drzewem. Rozpoczyna lęgi pod koniec maja. Składa 5-8 jaj o wymiarach 44x32 mm. Inkubacja trwa 17-24 dni. Młode są opierzone po około 10 dniach.
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – least concern). Ogólną populację szacuje się na około 1 200 000 ptaków, a zasięg występowania na około 7 550 000 km2. Z powodu swojej ufności często jest zabijany przez myśliwych, ale większe szkody czyni niszczenie środowiska.
Borowiak kanadyjski, jarząbek kanadyjski (Falcipennis canadensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). Zasiedla Kanadę oraz mały fragment Stanów Zjednoczonych.