Ostrożeń pannoński (Cirsium pannonicum) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Gatunek rzadki. W Polsce występuje wyłącznie na wyżynie Lubelskiej, Wyżynie Małopolskiej i na Roztoczu[2].
Morfologia
- Łodyga
- Roślina o prostej wzniesionej i pajęczynowato owłosionej łodydze o wysokości 30-100 cm.
- Korzenie
- Długie, nitkowate.
- Liście
- Lancetowate, na górnej stronie krótko owłosione, na dolnej pajęczynowato owłosione. Brzegi mają płytko ząbkowane o ząbkach zakończonych kłującymi szczecinkami.
- Kwiaty
- Zebrane w pojedynczo występujące na szczytach pędów koszyczki o długości 20-25 mm. Koszyczki te okryte są dachówkowato na siebie zachodzącymi łuskami okrywy. W koszyczkach występują wyłącznie kwiaty rurkowate. Mają purpurowy kolor.
- Owoc
-
Niełupka o długości 3-4 mm, zaopatrzona w pierzasto rozgałęzione włoski puchu kielichowego.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Jest rośliną ciepłolubną. Rośnie w nasłonecznionych, suchych glebach o wysokiej przepuszczalności[2]. Ma krótki, kilkutygodniowy cykl życiowy, co umożliwia wytworzenie nasion przed nastaniem letniej suszy.
Zagrożenia i ochrona
Na terenie Polski gatunek objęty jest ochroną od 1983 roku[3]. W latach 1983-2014 znajdował się pod ochroną ścisłą, od 2014 roku podlega ochronie gatunkowej częściowej[4]. Umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (gatunek bliski zagrożenia)[5]. Zagrożony jest zarówno wskutek naturalnej sukcesji zespołów roślinnych, jak i poprzez działalność człowieka (zaorywanie lub zalesianie jego siedlisk)[2].
Przypisy
-
↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-04-15].
-
↑ a b c Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
-
↑ Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin (Dz.U. z 1983 r. nr 27, poz. 134).
-
↑ Dz.U. z 2014 r. nr 0, poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.
-
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
_IMG_1119.JPG)
