Worldwide.
Cap or Head brown, lobed, edges of head are free from stalk at first but may become attatched in age,
Spore print transparent
Stalk cream white to brown or even purplish
Flesh brittle, brownish,
Often growing on wood that may be buried,
Gyromitra ambigua: spores are longer and it may have light reddish-purple colors.
G. esculenta: generally has a more convoluted/brain-like cap. This species is considered a excellent edible by some, but can be dangerously toxic if not cooked well.
Morchella sp.: Any one with real experience with morels is unlikely to make this mistake, but it has been known to happen and can be a fatal error. True morels have distinct pits in the cap and the cap (in most species) is fully connected to the stem.
Poisonous.
Ucháč čepcovitý (Gyromitra infula) je vzácná vřeckovýtrusná houba z čeledi desticovité.
Plodnice jsou asi 5 – 20 cm vysoké, rozdělené na třeňovitou a kloboukovitou část.
Klobouk, na jehož povrchu se nachází thecium, je tvořen křehkou, tenkou dužninou; je dutý, zprohýbaný zpravidla do jednoho, dvou a nebo více nepravidelných cípů či laloků, často tvaru kápě. Klobouk je na povrchu lysý, hrbolkatý až vrásčitý, světle hnědé, červenohnědé až kaštanové barvy.
Třeň je válcovitý, zploštělý anebo mírně kyjovitý, dutý, občas s několika podélnými jamkami či brázdami, bělavý až nafialovělý, později někdy až hnědofialový.
Dužnina je tenká a křehká, příjemné nenápadné vůně.
Ucháč čepcovitý roste vzácně, v podzimních měsících, především v jehličnatých lesích na dřevních zbytcích, často i v půdě ponořených, případně na tlejících kořenech, kmenech nebo pařezech. Vyskytuje se spíše ve vyšších polohách.
Ucháč čepcovitý je udáván za jedlou houbu, bývá však uváděno, že občas může obsahovat určité množství jedu gyromitrinu (tento toxin ve větší míře obsahuje příbuzný jedovatý druh ucháč obecný) a být proto za syrova jedovatý. Pro případnou toxicitu a nepříliš běžný výskyt nebývá doporučován ke sběru.
Obrázky, zvuky či videa k tématu Ucháč čepcovitý ve Wikimedia Commons
Ucháč čepcovitý (Gyromitra infula) je vzácná vřeckovýtrusná houba z čeledi desticovité.
Die Bischofsmütze (Gyromitra infula) ist eine Pilzart aus der Familie der Giftlorchelverwandten (Discinaceae). Allgemeine Kennzeichen sind der lappige Hut, oft mit nach oben gebogenen Falten, und die spätherbstliche Erscheinungszeit der Fruchtkörper.
Der Hut der Bischofsmütze wird 3 bis 8 cm breit und bis zu 10 cm hoch. Der lappig geformte Hut ist oftmals mit zwei bis vier Zipfeln nach oben gebogen, die Hutoberfläche kann wellig-runzelig, geadert oder grubig sein. Die Gesamthöhe des Pilzes beträgt bis zu 20, ausnahmsweise auch 30 cm.[1] Die Färbung der die Fruchtschicht tragenden Hutaußenseite ist fleisch-, zimt- oder kastanienbraun. Die Innenseite des hohlen Hutes ist weißlich.
Der zylindrische, gerade oder leicht gebogene Stiel kann 4 bis 10 cm hoch und 1,5 bis 3 cm dick sein. Er ist grauweißlich bis fleischfarben und an der Oberfläche bereift bis feinfilzig. Insbesondere zur Basis hin ist der Stiel oft faltig oder grubig. Die Hutlappen sind am Rand mit dem Stiel verwachsen. Der Stiel ist bei jungen Fruchtkörpern mit einer markigen Zellmasse gefüllt und später innen hohl.
Das Fleisch ist wachsartig, zerbrechlich und besitzt einen unauffälligen bis angenehmen Geruch und Geschmack.
Die Fruchtschicht (Hymenium) befindet sich auf der Oberfläche des Hutes. Die Sporen sind elliptisch und messen 20–23 × 8,5–9,5 µm. Sie sind hyalin und besitzen an beiden Enden je einen Öltropfen. Ihre Oberfläche ist glatt. Die Asci sind 200–350 µm lang und 12–17 µm breit. In ihnen befinden sich jeweils acht Sporen. Die Paraphysen sind keulenförmig, an der Spitze häufig gegabelt und besitzen an den Enden einen Durchmesser von 7 bis 10 µm.
Die im Frühling fruktifizierende Frühjahrslorchel besitzt keinen lappig-zipfeligen, sondern einen hirnartig gewundenen Hut. Die Hutstruktur der Bischofsmütze ähnelt einigen Helvella-Arten; diese besitzen jedoch eher graue Farben und gefurchte Stiele. Benedix beschrieb 1966 eine von der „Normalform“ der Bischofsmütze abweichende „Brandstellenvariante“ Gyromitra infula var. gyrósa mit eher hirnartig gewundener Hutform. Die in Nordeuropa zwischen dem 57. und 70. Breitengrad vorkommende Vielgestaltige Lorchel (Gyromitra ambígua) besitzt einen eher violett getönten Hut und Stiel sowie längere und mehr spindelig geformte Sporen. Sie kommt unter Kiefern vor und ist giftig.[2]
Die Bischofsmütze wächst als Saprobiont in Nadelwäldern unter Fichten und Kiefern, besonders in montanen Lagen über Kalk- und Silikatgestein. Auf Holzlagerplätzen erscheinen die Fruchtkörper zwischen liegenden Stämmen, außerdem kommen sie auch auf Stümpfen und Brandstellen vor. Die meist einzeln wachsenden Fruchtkörper werden im Herbst von September bis November gebildet.
Die Pilzart ist in Europa, Asien sowie Nord- und Südamerika verbreitet. In den Alpen kommt sie relativ häufig, in Mittelgebirgslagen in Deutschland, im südlichen Polen und Nordeuropa nur zerstreut vor. Sie fehlt im norddeutschen Flachland sowie in Dänemark.[3]
Der Speisewert der Bischofsmütze ist umstritten. Laut Gerhardt[4] wird der Pilz meist als essbar eingeschätzt. Kreisel bezeichnet ihn als sehr wohlschmeckend.[5] Einige Autoren berichten allerdings von einem Gyromitringehalt wie bei der Frühjahrslorchel, jedoch in wesentlich geringerer Menge, beziehungsweise von Vergiftungserscheinungen analog zum Gyromitra-Syndrom.[6] Laux sieht die Art schon aufgrund ihrer Seltenheit nicht als Speisepilz an.[7]
Die Bischofsmütze (Gyromitra infula) ist eine Pilzart aus der Familie der Giftlorchelverwandten (Discinaceae). Allgemeine Kennzeichen sind der lappige Hut, oft mit nach oben gebogenen Falten, und die spätherbstliche Erscheinungszeit der Fruchtkörper.
Gyromitra infula, commonly known as the hooded false morel or the elfin saddle, is a fungus in the family Helvellaceae. The dark reddish-brown caps of the fruit bodies develop a characteristic saddle-shape in maturity, and the ends of both saddle lobes are drawn out to sharp tips that project above the level of the fruit body. The stipe is white or flushed pale brown, smooth on the outside, but hollow with some chambers inside. It is found in the Northern Hemisphere, usually in the late summer and autumn, growing on rotting wood or on hard packed ground. G. infula is considered inedible as it contains the toxic compound gyromitrin which, when metabolized by the body, is converted into monomethylhydrazine, a component of some rocket fuels. The toxin may be removed by thorough cooking. Gyromitra fungi are included in the informal category "false morels".
The fungus was first described in 1774 by German mycologist Jacob Christian Schäffer as Helvella infula (the original genus spelling was Elvela).[2] In 1849, Elias Magnus Fries established the genus Gyromitra, distinguishing it from Helvella based on a gyrose hymenium (marked with wavy lines or convolutions); the genus was based on the type species Gyromitra esculenta.[3] Later, in 1886, French mycologist Lucien Quélet transferred the species to Gyromitra. The next few decades witnessed some lingering confusion as to the correct taxonomical placement of these fungi. In 1907, Jean Boudier moved both G. esculenta and H. infula into a newly created genus he called Physomitra; he retained the genus Gyromitra but "based it on an entirely different character so as to exclude from the genus the very species on which it was founded".[4] In an attempt to reconcile the confusion surrounding the naming and identity of the two mushrooms, Fred J. Seaver proposed that both were synonymous, representing variable forms of the same species.[4] His suggestion was not adopted by later mycologists, who identified various differences between the two species, including fruiting time as well as macroscopic and microscopic differences.[5][6]
The genus name is derived from the Greek words gyros/γυρος "round" and mitra/μιτρα "headband";[7] the specific epithet is from the Latin infǔla, a heavy band of twisted wool worn by Roman officiants at sacrifices.[8] It is known more commonly as the elfin saddle[9] or the hooded false morel.[10] Additionally, G. infula is a member of a group of fungi collectively known as "false morels", so named for their resemblance to the highly regarded edible true morels of the genus Morchella. This group includes other species of the genus Gyromitra, such as G. esculenta (brain mushroom), G. caroliniana (beefsteak mushroom) and G. gigas (snow morel).
The cap of the fruit body (technically an apothecium) is up to 12 cm (4+3⁄4 in) high by 10 cm (3+7⁄8 in) wide and is reddish brown, and somewhat saddle-shaped with 2–4 lobes. It frequently develops blackish-brown spots on the surface. During the development of the mushroom, the periphery of the cap grows into the stipe below, to form a hollow, roughly bell-shaped structure with the fertile spore-bearing surface (the hymenium) on the outside; as the surface growth of the hymenium continues to expand even after joining to the stipe, the hymenium can no longer follow and it arches up into folds and pads.[11] The stipe, typically between 2–6 cm (3⁄4–2+3⁄8 in) high and 1–2.5 cm (3⁄8–1 in) thick, can be various colors from reddish brown to whitish or even bluish, but is typically lighter colored than the cap.[12] The stipe is minutely tomentose – covered with a layer of very fine hairs. The context is thin (1–2 mm) and brittle.[13] G. infula does not have any appreciable odor or taste.
Ascospores are ellipsoidal in shape, hyaline, smooth, thin-walled, with dimensions of 17–22 by 7–9 µm.[14] They are also biguttulate, containing two large oil droplets at either end. The spore-producing cells, the asci, are roughly cylindrical, eight-spored, operculate (opening by an apical lid to discharge the spores) and have dimensions of 200–350 by 12–17 |µm.[13] The diameter of the club-shaped paraphyses is 7–10 µm at the apex.
This fungus is inedible, as it contains the toxic compound gyromitrin,[14] which when digested is metabolized into monomethylhydrazine, a major component of rocket fuel.[15] Although much of the gyromitrin may be removed by parboiling with generous volumes of water, consumption is not advisable due to possible long-term health effects. There is evidence that even small doses of gyromitrin may have a cumulative carcinogenic effect.[15]
Gyromitra esculenta has a wrinkled surface (similar to brainlike convolutions), not wavy or bumpy like G. infula. Gyromitra ambigua is very similar in appearance, and although it is usually not possible to discern between the two species without examining microscopic characteristics,[16] G. ambigua is said to have more pronounced purple tints in the stipe.[17] G. ambigua has larger spores that are about 22–30 µm long.[18] The saddle-shaped cap of G. infula might also lead to confusion with some species of Helvella, but these latter fungi typically have grayer colors and thinner, fluted stipes.
This fungus can be found growing singly to scattered in or near coniferous woodland in autumn, often on rotten wood.[19][20] It is also commonly found on packed ground, such as beside country roads, or in campgrounds.[21] Associated conifers include Picea glauca, Picea mariana, Picea sitchensis, Pinus contorta, Pinus banksiana, Pinus monticola, Abies balsamea, Abies grandis, Pseudotsuga menziesii, Tsuga heterophylla, Larix occidentalis, Thuja plicata, as well as the deciduous tree species Populus balsamifera, Populus tremuloides, Acer macrophyllum, Alnus species, and Betula papyrifera.[22]
Gyromitra infula is widely distributed throughout boreal, montane and coastal forests in North America.[23] The North American range extends north to Canada[24] and south to Mexico.[25] It has also been reported from South America,[26] Europe,[27] and Asia.[28]
Gyromitra infula, commonly known as the hooded false morel or the elfin saddle, is a fungus in the family Helvellaceae. The dark reddish-brown caps of the fruit bodies develop a characteristic saddle-shape in maturity, and the ends of both saddle lobes are drawn out to sharp tips that project above the level of the fruit body. The stipe is white or flushed pale brown, smooth on the outside, but hollow with some chambers inside. It is found in the Northern Hemisphere, usually in the late summer and autumn, growing on rotting wood or on hard packed ground. G. infula is considered inedible as it contains the toxic compound gyromitrin which, when metabolized by the body, is converted into monomethylhydrazine, a component of some rocket fuels. The toxin may be removed by thorough cooking. Gyromitra fungi are included in the informal category "false morels".
Sügiskogrits (Gyromitra infula) on kottseente hulka kuuluv seeneliik.
Seent on leitud ka Eestist.
Seen on mittesöödav.[1]
Sügiskogrits (Gyromitra infula) on kottseente hulka kuuluv seeneliik.
Seent on leitud ka Eestist.
Seen on mittesöödav.
Piispanhiippa (Gyromitra infula) on maljasienten lahkoon kuuluva ruokasieni. Sen myrkyllisyydestä on ristiriitaista tietoa.[2]
Piispanhiipan lakki on epämääräisen muotoinen ja se muistuttaa hieman korvasientä. Sienen lakki on tumman punertavan ruskea ja noin kymmenen senttiä korkea. Lakki on muodoltaan satulamainen tai piispan hiippaa muistuttava, josta sieni on saanut nimensä. Ohutmaltoinen ja ontto lakki on laakeapoimuinen. Piispanhiipan ontto ja vaalea jalka on melko lyhyt.[3] Itiöt ovat kooltaan noin 18-25 x 7-10 mikrometriä.[4]. Maultaan sieni on mieto, tuoksuton.[3]
Piispanhiipan itiölavassa voi esiintyä pieni kotelosieni, Sphaeronaemella helvellae[4].
Pohjanpiispanhiippa (Gyromitra ambigua) on hyvin samankaltainen laji. Sen jalan sävy on heikon violetti ja sen itiöt ovat piispanhiipan itiöitä pienempiä.[3][5] Varma lajinmääritys on siten mahdollista vain mikroskoopilla. Ryöppäämättömät pohjanpiispanhiipat ovat aiheuttaneet myrkytysoireita, joten molempien lajien sienet kannattaa varmuuden vuoksi ryöpätä ennen ruoanlaittoa.[3]Pohjanpiispanhiippa kasvaa paljaalla maalla[6].
Piispanhiipan itiöemät kasvavat syksyllä, elokuun lopulta aina marraskuuhun asti. Niitä tavataan yleisimmin kangasmetsissä, hakkuualueilla, lahojen kantojen yhteydessä, metsäteillä ja niiden ojien varsilla.[6][7][8]. Piispanhiippa on yleisempi Etelä- kuin Pohjois-Suomessa.[3][5]
Piispanhiippa on syötävä sieni, joskin se pitää ryöpätä.[8] Sitä voi käyttää korvasienen tavoin[5]. Piispanhiipan voi sekoittaa pohjanpiispanhiippaan, jonka tiedetään aiheuttaneen myrkytystapausten kaltaisia herkistymisreaktioita. Piispanhiippa säilyy kuivatettuna ja pakastettuna.[4]
Piispanhiippa (Gyromitra infula) on maljasienten lahkoon kuuluva ruokasieni. Sen myrkyllisyydestä on ristiriitaista tietoa.
Gyromitra infula (ook wel Bisschopsmuts) is een zakjeszwam met een opmerkelijk gevormde geelbruine tot roodbruine geplooide hoedenvorm. Het vruchtlichaam is 5 tot 16 cm. De hoed is onregelmatig, zadelvormig en tot drie- of vierlobbig geplooid. De paddenstoel komt voor op goed vochtige, grazige of bemoste, niet sterk beschaduwde plaatsen en in naaldbossen en kruidenrijke loofbossen.
De paddenstoel is in Nederland zeer zeldzaam en is als ernstig bedreigd opgenomen op de Nederlandse Rode Lijst.
Gyromitra infula (ook wel Bisschopsmuts) is een zakjeszwam met een opmerkelijk gevormde geelbruine tot roodbruine geplooide hoedenvorm. Het vruchtlichaam is 5 tot 16 cm. De hoed is onregelmatig, zadelvormig en tot drie- of vierlobbig geplooid. De paddenstoel komt voor op goed vochtige, grazige of bemoste, niet sterk beschaduwde plaatsen en in naaldbossen en kruidenrijke loofbossen.
Costo artìcol a l'é mach në sboss. Da finì.
A chërs sota conìfere e bòsch mës-cià.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
A peul esse velenos.
Gyromitra infula (Schaeff. : Fr.) Quélet
Costo artìcol a l'é mach në sboss. Da finì.
AmbientA chërs sota conìfere e bòsch mës-cià.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
A peul esse velenos.
Piestrzenica infułowata (Gyromitra infula (Schaeff.) Quèl.) – gatunek grzybów z rodziny krążkownicowatych (Discinaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gyromitra, Discinaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1774 r. Schaeffer nadając mu nazwę Helvella infula. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1886 r. Quélet, przenosząc go do rodzaju Gyromitra[1].
Synonimów nazwy naukowej ma ok. 20. Niektóre z nich[2]:
Nieregularnie pofałdowany z dwiema, rzadziej z trzema lub czterema skierowanymi ku górze, odwrotnie tutkowatymi fałdami, nadającemu mu wygląd infuły; ciemnokasztanowaty lub czerwonobrązowy[3]. W szczególnie korzystnych warunkach owocnik (kapelusz wraz z trzonem) może osiągnąć wysokość nawet do 20 cm, z reguły jednak jest dużo mniejszy[4].
Biały; zwykle jednakowej grubości na górze i na dole, nieraz spłaszczony, rozdęty u szczytu, a u podstawy trochę sfałdowany i zwężony; za młodu pełny, później komorowaty i pusty[3].
Biały, łamliwy, o niewyraźnym smaku i zapachu[5].
Podłużnie eliptyczne, gładkie, bezbarwne, o rozmiarach 18-24 × 7,5-9 μm[6].
W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek narażony na wymarcie[7].
Rośnie w lasach iglastych, przeważnie pojedynczo na pniakach i na leżącym w ziemi drewnie, zdarza się także w wyższych strefach górskich[3]. Częściej występuje w górach[6]. Jej owocniki pojawiają się dość późno, dopiero późnym latem i jesienią[4].
Saprotrof. Piestrzenica infułowata uważana jest za jadalną, lecz z powodu rzadkości występowania powinna być oszczędzana. Nie można wykluczyć, że zawiera gyromitrynę[3].
Podobna jest piestrzenica kasztanowata (Gyromitra esculenta), ma jednak bardziej mózgowato pofałdowany kapelusz i występuje tylko wczesną wiosną.
Prawie nierozróżnialna makroskopowo jest piestrzenica pośrednia (Gyromitra ambigua). Zazwyczaj jest mniejsza, ciemniejsza i posiada fioletowo - brązowe zabarwienie, ale pewność daje tylko analiza mikroskopowa. Jest bardzo rzadka i objęta częściową ochroną gatunkową[8].
.jpg)
Piestrzenica infułowata (Gyromitra infula (Schaeff.) Quèl.) – gatunek grzybów z rodziny krążkownicowatych (Discinaceae).
Gyromitra infula (Jacob Christian Schäffer, 1774 ex Lucien Quélet, 1886), sin. Physomitra infula (Jacob Christian Schäffer, 1774 ex Émile Boudier, 1907),[1][2] din încrengătura Ascomycota în familia Helvellaceae și de genul Gyromitra este o ciupercă comestibilă, saprofită, denumită în popor mitra episcopului.[3] Ea se poate găsi în România, Basarabia și Bucovina de Nord, dezvoltându-se în grupuri mici sau solitar, în mod predominant pe lemn putred de conifere, în păduri de conifere aflate în zone umede, peste calcar și piatră de silicați, pe lângă molizi și pini, dar, de asemenea sub vreascuri, pe defrișări sau arsuri vechi, apărând mai ales în regiuni montane, din septembrie până noiembrie (decembrie). Uneori pare să crească pe sol, în realitate substratul este un putregai de conifere amestecat cu pământ.[4][5]
G. infula tânără
G. infula bătrână
G. infula, formă excentrică 1
G. infula, formă excentrică 2
Mitra tomnatică poate fi confundată cu specii asemănătoare, ca de exemplu: Gyromitra ambigua (otrăvitoare),[6] Gyromitra fastigiata (comestibilitate restrânsă),[7] Helvella acetabulum (comestibilă),[8] Helvella crispa (comestibilă),[9] Helvella elastica (comestibilă),[10] Helvella ephippium (necomestibilă),[11] Helvella lacunosa (comestibilă),[12] Helvella pityophila (comestibilitate restrânsă)[13] sau Helvella spadicea (necomestibilă).[14]
!!Gyromitra ambigua!!
Gyromitra fastigiata
Helvella acetabulum
Helvella crispa
Helvella elastica
!Helvella ephippium!
Helvella lacunosa
Helvella pityophila
!Helvella spadicea!
Această ciupercă a fost și este văzută gustoasă și comestibilă de aproape toți autori de cărți micologice de prestigiu (numai Laux o declară necomestibilă datorită aparenței rare al buretelui în pârți ale Germaniei[15]). Farmacologa, toxicologa și micologa germană Ruth Seeger, fostă profesoară la Universitatea din Würzburg, a declarat, că această ciupercă este absolut neotrăvitoare (ca și Helvella crispa)[16][17] și profesorul dr. Siegmar Berndt, medic, toxicolog al Deutsche Gesellschaft für Mykologie (Societatea micologică germană) precum director emeritat al clinici neurologice Vinzenzkrankenhaus din Paderborn a scris, citat (extras): „Spre deosebire de Gyromitra esculenta … în Gyromitra infula s-au găsit doar urme de Mono-metil-hidrazină (MMH), astfel poate fi consumată în cantități obișnuite fără îndoială.” Chiar după ce nu a fost dovedit un conținut de giromitrină,[18] există pagini germane și elvețiene în internet care încearcă să provoace histerie. Poate se face o confuzie cu ciuperca tare otrăvitoare și foarte asemănătoare Gyromitra ambigua.
Trebuie menționat, că mitra episcopului nu poate fi mâncată crud (ca și toate soiurile ale genului Morchella, pentru că conține toxina sus numită care însă se dizolvă în timpul tratamentului termic sau la uscat.[19] De asemenea, consumat în porții mari, poate cauza reacții neplăcute la persoane sensibile sau copii, pentru că buretele este cam greu de digerat și în cazul unei fierberi prea scurte ar putea să rămână resturi ale toxinei în mâncare. Ciuperca trebuie să fie curățată grijuliu. Potrivit pentru consum sunt numai exemplare tinere.[20]
Ciuperca poate fi preparată ca Zbârciogul galben,[21] dar de asemenea murată.[22]
Materiale media legate de Mitra episcopului la Wikimedia Commons
Gyromitra infula (Jacob Christian Schäffer, 1774 ex Lucien Quélet, 1886), sin. Physomitra infula (Jacob Christian Schäffer, 1774 ex Émile Boudier, 1907), din încrengătura Ascomycota în familia Helvellaceae și de genul Gyromitra este o ciupercă comestibilă, saprofită, denumită în popor mitra episcopului. Ea se poate găsi în România, Basarabia și Bucovina de Nord, dezvoltându-se în grupuri mici sau solitar, în mod predominant pe lemn putred de conifere, în păduri de conifere aflate în zone umede, peste calcar și piatră de silicați, pe lângă molizi și pini, dar, de asemenea sub vreascuri, pe defrișări sau arsuri vechi, apărând mai ales în regiuni montane, din septembrie până noiembrie (decembrie). Uneori pare să crească pe sol, în realitate substratul este un putregai de conifere amestecat cu pământ.
Den mykologiska karaktären hos biskopsmössa:
hymenium:
slät
hatt:
välvd
skivtyp:
inte tillämpbart
ätlighet:
giftig
fot:
bar
sporavtryck:
gul
ekologi:
saprofyt
Biskopsmössa (Gyromitra infula) är en svampart[3] som först beskrevs av Jakob Christan Schaeffer, och fick sitt nu gällande namn av Lucien Quélet 1886. Biskopsmössa ingår i släktet stenmurklor, och familjen Discinaceae.[4][5][6] Artens status i Sverige är "reproducerande".[6] Inga underarter finns listade.[4]
Biskopsmössa kallas också brun hattmurkla.
Biskopsmössan som är vanlig i hela Sverige betraktades fram till slutet av 1970-talet som en god matsvamp utan avkokning, numera avråds dock från förtäring av den, då alla arter i släktet Gyromitra antas innehålla större eller mindre mängder gyromitrin. Därtill förväxlas den lätt med lömsk biskopsmössa (se nedan). Biskopsmössorna anses därtill av många som smaklösa.[7]
Biskopsmössan förväxlas lätt med den giftigare svampen lömsk biskopsmössa (Gyromitra ambigua, även kallad giftig hattmurkla, storsporig biskopsmössa).[8] Lömsk biskopsmössa innehåller giftet gyromitrin, som man nu vet även vid låga doser kan ha cancerogena egenskaper på lång sikt, och inte heller förtäring efter avkok är därför att rekommendera.[källa behövs] Gyromitrin är ett mycket starkt gift, och att andas in ångor från svampen då den förvaras i bilen eller under torkning, räcker för förgiftningssymptom.
Lömsk biskopsmössa har dock en något skrynkligare och mörkare hatt och dess fot är något mera lilafärgad än biskopsmössans fot. Dessutom växer lömsk biskopsmössa ofta direkt på marken, medan biskopsmössan ofta växer på nedbrutna stubbar och stockar.
Wikimedia Commons har media som rör biskopsmössa.
Biskopsmössa (Gyromitra infula) är en svampart som först beskrevs av Jakob Christan Schaeffer, och fick sitt nu gällande namn av Lucien Quélet 1886. Biskopsmössa ingår i släktet stenmurklor, och familjen Discinaceae. Artens status i Sverige är "reproducerande". Inga underarter finns listade.
Biskopsmössa kallas också brun hattmurkla.
Biskopsmössan som är vanlig i hela Sverige betraktades fram till slutet av 1970-talet som en god matsvamp utan avkokning, numera avråds dock från förtäring av den, då alla arter i släktet Gyromitra antas innehålla större eller mindre mängder gyromitrin. Därtill förväxlas den lätt med lömsk biskopsmössa (se nedan). Biskopsmössorna anses därtill av många som smaklösa.
Плодові тіла великі, крихкі до 20 см висотою. Шапинка 5-12 см висотою, 2-4 лопастна, краї її повністю прирослі до ніжки.
Ніжка 4-10х1,5-3 см, циліндрична, білувата, порожниста.
М'якоть білувата, тонка, крихка, воскоподібна, без особливого запаху і смаку. Сумки 8-спорові, циліндричні.
Споровий порошок білуватий. Спори 18-24х8-9 мкм, видовжено-еліпсоїдні, гладкі, без кольору.
Ростуть на грунті та на деревині, що розклалася, у вологих хвойних і змішаних лісах, на відкритих місцях, галявинах і полянах. В Україні поширений в Карпатах, Поліссі та Лісостепу. У світі в Європі, Азії, Північній Америці. Плодові тіла утворюють восени — з вересня по жовтень.
Отруйний гриб, містить токсин гіромітрин, який повністю не виводиться навіть після відварювання чи сушіння. Деякі автори зазначають, що гриб неїстівний, чи умовно-їстівний, який можна вживати після 15-хвилинного відварювання чи сушіння.
Gyromitra infula (Schaeff.) Quél., 1886
Строчо́к осе́нний, или гироми́тра неприкоснове́нная (лат. Gyromítra ínfula) — вид грибов, входящий в род Строчок (Gyromitra) семейства Дисциновые (Discinaceae).
Плодовые тела — апотеции в виде шляпки на ножке. «Шляпка» 2,5—10 см шириной, седловидной или неправильной формы, 2—4-лопастная, с подвёрнутым краем, прирастающим к ножке. Верхняя сторона (диск апотеция) красно-коричневая или тёмно-коричневая, морщинистая, редко почти гладкая; нижняя сторона более бледная, бархатистая. Мякоть сероватая, просвечивающая, тонкая. Ножка 2—6(10) см в высоту и 2—2,5(3) см толщиной, полая, тонкозернистая, беловатая, часто розовато-бежеватая.
Споры в массе белого цвета. Аски цилиндрической формы, 250—330×14—15 мкм, содержат 8 спор, каждая из которых одноклеточная, эллиптической формы, 18—24×7—10 мкм, неокрашенная, с двумя масляными каплями, с гладкими стенками. Парафизы цилиндрические, с септами, на концах булавовидно утолщены.
Сведения о токсичности строчка осеннего (и других видов рода) весьма противоречивы. Часть российских источников относят его к условно-съедобным после предварительного отваривания грибам низкого качества. Зарубежные и некоторые российские источники причисляют его к сильно ядовитым видам, утверждая, что токсин гиромитрин, содержащийся в грибах в некотором количестве в связанном виде, не разрушается полностью даже при длительном кипячении.
По-видимому, причиной такому разногласию является существенное колебание содержание количества токсичных веществ, содержащихся в различных популяциях грибов.
Сапротроф, произрастает на почве и разлагающейся древесине лиственных и хвойных пород, осенью.
Широко распространён в Евразии и на севере Северной Америки.
Строчо́к осе́нний, или гироми́тра неприкоснове́нная (лат. Gyromítra ínfula) — вид грибов, входящий в род Строчок (Gyromitra) семейства Дисциновые (Discinaceae).
_Harmaja_316041.jpg)
_Rehm_205086.jpg)
