Nornica rudogrzbieta[2] (Myodes rutilus) – gatunek niewielkiego gryzonia z rodziny chomikowatych i rodzaju Myodes zamieszkujący Rosję, Skandynawię, Alaskę i północną Kanadę[3].
Gryzoń ten posiada krótkie, smukłe ciało o rdzawo ubarwionym grzbiecie, jasnobrązowych bokach i spodzie oraz krótkim, grubym ogonie. Krótkie uszy są widoczne poprzez sierść. Osiąga 14 cm długości ciała z 3,5 cm ogonem oraz masę od około 30 do 40 g. Jego wzór zębowy to 1003 1003 {displaystyle { frac {1003}{1003}}} [4].
Sezon rozrodczy trwa zwykle od maja do sierpnia. Samice są wielorujowe i wydają dwa do trzech miotów w sezonie, z czego pierwszy przychodzi na świat pod koniec maja lub na początku czerwca[3].
Wielkość miotu waha się od 4 do 9 młodych, średnio 5,93[3]. Młode są niezdolne do właściwej regulacji temperatury ciała przez 18 dni. Po tym okresie przestają być karmione piersią i opuszczają gniazdo. Zimą rosną niewiele z powodu niewielkiej ilości dostępnego pokarmu. Wiek uzyskania dojrzałości płciowej zależy od czasu narodzin. Około 20% samic z pierwszego miotu przystępuje do rozrodu tego samego lata. Pozostałe 80% oraz samice z kolejnych miotów rozmnażają się dopiero w maju roku następnego[3].
Martell i Fuller odkryli, że wskaźnik samic przystępujących do rozrodu tego samego lata jest uzależniony od czasu zalegania pokrywy śnieżnej. Im późniejsza wiosna, tym mniej samic osiąga dojrzałość tego samego lata, w którym przyszły na świat[5].
W zagęszczonych populacjach wiek wejścia w dojrzałość samic może być opóźniony lub mogą one migrować do miejsc o mniejszym zagęszczeniu[6].
Gryzoń ten występuje w widnej tajdze i zbiorowiskach krzewiastych, ale może być także znajdowany w tundrze[3][7][5]. Bytuje zarówno w lasach młodych jak i dojrzałych[3]. Okazjonalnie spotykany też na polach skalnych i piargach[3]. Istotną rolę w jego występowaniu odgrywa grubość ściółki leśnej, która zapewnia mu ochronę przed pogodą i drapieżnikami. Preferuje obszary o grubej warstwie mchów[7][8].
Gatunek zasiedla różne typy lasów i zakrzewień[3][9]. Na obszarach tych najczęściej rosną świerk czarny, świerk biały, topola osikowa, olsze, brzoza papierowa, wierzby, borówka brusznica, dereń kanadyjski oraz liczne mszaki, jak rokietnik pospolity, gajnik lśniący, torfowce i porosty, jak chrobotki i pawężnice[7][10].
Nornica rudogrzbieta odżywia się liśćmi, pąkami, gałązkami i jagodami wielu krzewów. Zjada także rośliny zielne, grzyby, mchy, porosty, a czasem owady[3][7][10]. Głównym pokarmem są jagody, jeśli tylko są dostępne. Populacja ze środkowo-zachodniej Alaski jest silnie uzależniona od jagód dostępnych przez cały sezon, w tym borówek, bażyny czarnej, Comodora livida oraz dereni. Zwykle jednak jagody stanowią główny pokarm jesienią i zimą. Gdy te się kończą, zimą i wiosną jedzone są porosty. Latem, do czasu pojawienia się jagód, duży udział w pożywieniu mają mchy[7]. Populacja z Kenai National Wildlife Refuge obok jagód zjada także wiele grzybów (w tym trufle), sukulentów i owadów[10].
Wśród drapieżników polujących na nornice rudogrzbiete znajdują się m.in.: kuna amerykańska, lis polarny, lis rudy, gronostaj oraz kojot[8][11][12].
Gryzoń ten aktywny jest głównie nocą, o zmierzchu oraz o świcie, jednak aktywność dzienna jest mu niezbędna podczas dnia polarnego[3].
Nornica rudogrzbieta wykorzystuje do przemieszczania ścieżki w ściółce jako stałe korytarze. Gniazda buduje w krótki norkach lub pod kamieniami, kłodami lub korzeniami[3]. Aktywny jest również całą zimę, kiedy to tworzy długie tunele pod śniegiem. Gniazdo zimowe zakłada w ziemi pod grubą warstwą mchów[3][7]. W okresie zimowym często odwiedza także ludzkie siedziby[3].
Nornica rudogrzbieta (Myodes rutilus) – gatunek niewielkiego gryzonia z rodziny chomikowatych i rodzaju Myodes zamieszkujący Rosję, Skandynawię, Alaskę i północną Kanadę.