Thaxterogaster purpurascens is a species of mushroom producing fungus in the family Cortinariaceae.[2] It is commonly known as the bruising webcap.[3][4]
The species was first described as Agaricus purpurascens by Elias Magnus Fries in 1818.[5] In 1838 Fries reclassified it as Cortinarius pluvius.[6][7]
The species was also placed in the segregate genus Phlegmacium by Aldabert Ricken as P. purpurascens.[1]
In 2022 the species was transferred from Cortinarius and reclassified as Thaxterogaster purpurascens based on genomic data.[8] This study also reclassified three of the variants of this species and transferred them to the distinct species: Thaxterogaster eumarginatus, Thaxterogaster occidentalis and Thaxterogaster subpurpurascens.[2]
The cap is 3–10 cm (1.2–3.9 in) in diameter, initially convex before flattening out somewhat. The margin is rolled inward, and viscid, cuticle which is often slightly spotted, smooth and with small fugacious viscid concolorous flocci. The color varies from dirty brownish or brownish-rust to ocher or grayish bluish in the center. The margin is fibrillose (covered with roughly parallel threadlike filaments), then smooth, with a violet or reddish-violet to grayish-brown tinge, then concolorous with the center of the cap. The gills are thin and crowded closely together, broadly emarginate (notched), dark violet when young, with edges often slightly denticulate (finely toothed). The tinge and intensity of the violet coloring is similar to that of the wood blewitt (Rhodopaxillus nudus). The stem is solid, vivid violet paling to violet purple or violet brown, with a distinctly marginate bulb 3–4 cm (1.2–1.6 in) wide, otherwise almost cylindrical towards the base. The cortina (a cobweb-like partial veil consisting of silky fibrils) is violet. The flesh is violet lilac or violet, paling slightly when mature, and with a weak, unpleasant smell and mild taste. When cut or broken it turns purple, like the gills. It is an edible mushroom of medium quality.[9]
The spores are ellipsoid, slightly almond-shaped, verrucose, and measure 9–10 by 4.8–6 μm. The basidia (the spore-bearing cells) are 30–35 by 7–9 μm. On the edge of the gills there are thin-walled irregularly bottle-shaped cheilocystidia, which protrude 20–30 μm. The spore deposit is brownish rust to light brown.[9]
The fruit bodies of Thaxterogaster purpurascens grow in groups in coniferous forests, mainly on more acid soils and are quite rare. It is distributed throughout the temperate zone of the Northern Hemisphere,[9] and has been collected from Europe and North America.[10]
Thaxterogaster purpurascens is a species of mushroom producing fungus in the family Cortinariaceae. It is commonly known as the bruising webcap.
Purppuranuppiseitikki (Cortinarius purpurascens) on punaruskea ja violettireunainen seitikkeihin kuuluva sieni. Nuoren sienen heltat ovat violetit. Sienen vanhetessa ne tummuvat ruosteenruskeiksi. Jalka ja malto ovat violetteja. Sieni on kohtalaisen yleinen koko Suomen havumetsissä. Seitikki ei ole ruokasieni.[2]
Purppuranuppiseitikki (Cortinarius purpurascens) on punaruskea ja violettireunainen seitikkeihin kuuluva sieni. Nuoren sienen heltat ovat violetit. Sienen vanhetessa ne tummuvat ruosteenruskeiksi. Jalka ja malto ovat violetteja. Sieni on kohtalaisen yleinen koko Suomen havumetsissä. Seitikki ei ole ruokasieni.
Cortinarius purpurascens
Le cortinaire purpurescent (Cortinarius purpurascens) est un champignon basidiomycète du genre Cortinarius et de la famille des Cortinariaceae.
On le rencontre à partir du milieu du l'été jusqu'à la fin de l'automne sous les conifères et feuillus. Il pousse sur les sols peu calcaires.
Il est considéré comme comestible[1] mais a de piètres qualités gustatives.
On pourrait le confondre avec Lepista nuda, Cortinarius violaceus ou d'autres cortinaires qui pourraient être toxiques.
Cortinarius purpurascens
Le cortinaire purpurescent (Cortinarius purpurascens) est un champignon basidiomycète du genre Cortinarius et de la famille des Cortinariaceae.
Capel fin a 12 cm, pì o men scarabocià, castagn rossastr, gris brun violet. Bòrd ciàir o violet. Lamele s-ciasse, da gris violet a lila. Gamba àuta fin a 10 cm e larga fin a 2 o 3 cm, pì o men marginà, fibrosa, un pòch dël midem color. Carn da violet a lila bluastr. Odor frutà. An fërtandje, lamele, gamba e carn a ven-o violet scur.
A chërs dzortut sota conìfere.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.
Capel fin a 12 cm, pì o men scarabocià, castagn rossastr, gris brun violet. Bòrd ciàir o violet. Lamele s-ciasse, da gris violet a lila. Gamba àuta fin a 10 cm e larga fin a 2 o 3 cm, pì o men marginà, fibrosa, un pòch dël midem color. Carn da violet a lila bluastr. Odor frutà. An fërtandje, lamele, gamba e carn a ven-o violet scur.
AmbientA chërs dzortut sota conìfere.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.
Zasłonak purpurowiejący (Cortinarius purpurascens Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał ten takson Elias Fries w 1821 r. jako Agaricus obtusus. Ten sam autor w 1838 r. przeniósł go do rodzaju Cortinarius[1].
Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1975 r. Synonimy polskie: zasłonak purpurowiejący, odmiana mięsista[3].
Średnica 5–11 cm, początkowo półkulisty, potem kolejno łukowaty, płasko rozpostarty, w końcu na środku płytko wklęsły. Brzeg ostry i gładki. Podczas suchej pogody powierzchnia lepka i zamszowo błyszcząca, podczas wilgotnej śliska i błyszcząca. Barwa intensywnie ochrowobrązowa do czerwonobrązowej[4].
Wąsko przyrośnięte, szerokie i brzuchate, początkowo niebieskofioletowe, potem brązowofioletowe. Charakterystyczną cechą jest zmiana ich barwy po uciśnięciu na czerwoną (w kolorze wina). Ostrza blaszek białawe, gładkie[4].
Wysokość 4–8 cm, grubość 1–1,5 cm, pełny, beczułkowaty, z bulwą o średnicy do 2,5 cm. Po uciśnięciu czerwienieje, podobnie jak kapelusz. Powierzchnia o barwie od bladofioletowej do intensywnie fioletowej z białymi włókienkami[4].
Cienki, białawy z niebieskim odcieniem, w górnej części trzonu niebieskofioletowy. Po przecięciu powoli czerwienieje. Zapach korzenny, smak niewyraźny[4].
Zarodniki elipsoidalne, lekko migdałowate, brodawkowane, o wymiarach 9–10 × 4,8–6 μm. Podstawki o wymiarach 30–35 × 7–9 μm. Na krawędzi blaszek znajdują się cienkościenne, nieregularnie butelkowate cheilocystydy o długości 20–30 μm. Wysyp zarodników brązowawy do jasnobrązowego[5].
Znane są jego stanowiska w Ameryce Północnej, Europie, Korei i Japonii. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony; występuje od Hiszpanii przez Anglię, Islandię po około 63° szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim, brak go tylko w Europie Wschodniej[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano kilka stanowisk[3].
Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi, głównie w lasach iglastych pod jodłą lub sosną, rzadziej w lasach liściastych pod bukiem[3].
Grzyb mikoryzowy[3]. W niektórych atlasach grzybów jest opisywany jako grzyb jadalny[4]. Odradza się jednak zbierania zasłonaków w celach spożywczych, jest bowiem wśród nich wiele trudnych do odróżnienia i trujących gatunków[7].
Zasłonak purpurowiejący (Cortinarius purpurascens Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae).
Великий м'ясистий гриб. Слизька шапинка 10-15 см може набувати від коричневого до сіруватого з фіолетовими краями. В молодому віці край шапинки приєднаний до ніжки покривалом. Пластинки лілові, з часом стають іржавого кольору. Міцна блідо-фіолетова ніжка до 10 см має бульбоподібну основу з чітко помітним обідком. Споровий порошок іржавий.
Плодові тіла з'являються з вересень по листопад.
Поширений в Європі та Північній Америці. Росте у хвойних та мішаних лісах.
Неїстівний.