Lokit

Хы Тхьарыкъуэ, Хы тхьарыкъуэ (лат-бз.: Laridae, ур-бзэ: Чайка) — бзу, хы lуфэхэм, псы lуфэхэм щыпсоу. Лъэпlкъ 60 зэшъхьащокlхэ.

Аплъэпlкъыр

Хы тхьарыкъуэм я нэхъыбэкlэ лъэпlкъу хъуари зэхьчхэ. Я пкъыр иныфlу щыт, дамэ къуанчэ-кlыхьху, пэ кlыхь, быду, икlэр тlэкlу егъэзыхауэ щыту, я лъэхъуамбэзэхуакухэр фэкlэ зэгуэту ерсыным шъхьакlэ.

Я инагъхэр см 25 - 81 носыр, я хьалагъыр г 100 - 2 кг носыр. Лъэпlкъым я нэхъ цlыкlур Larus minutus - ихьалъагъыр 100-150 г фlэкlкъым, нэхъ иныр Larus marinus - ихьалъагъыр км 2 фlокlыр. Нэхъыбэм я фэр хужьу иэ псыфэху щыт, шъхьашыгумрэ дамэхэмрэ фlыцlэ хэлъу. Икlыфэ-кlагъымрэ кlыфэшъхьамрэ зэшъхьащокlыр, ишъхьамкlэ нэхъ къуафlцlу щыт, кlыфэ-кlагъыр нэхъ хууэ. Псэушъхьа lазэхэм зэрагугъэкlэ ар бжъэжъейхэм къамышъэн шхьакlэ бзур щышъакlуэм идей.

Здэпсохэр

Дуней псом ишlыпlу хъуам хы тхьарыкъуэхэр щопсохэ. Цlыхур хэресамкlэ, игугъэмкlэ хы lуфэм lусхэ, ауэ бжыгъэ гупсэр къалэхэм дэтlысхьахэ: свалкэхэм, скотобойняхэм, губгъуэхэм щопсоухэ lус лъыхъу цlыхум игъунэгъу. Апхуэду псынкlыу цlыхум игъунэгъу lус зэригъуэтыфым шъхькlэ хы тхьарыкъуэхэр бжъыгъэкlэ нэхъыбэ хъуа дунейм. Ишъхъэрэ хым 30%, пэмыкlы лъэныкъуэхэм 70% носыр бзухэм я lусыр, бжъэжъей йэшъэ кхъухьхэм къалеяуэ яшхыр.