Dirçək, sığırdili (lat. Ajuga)[1] – dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.[2]
Dirçək, sığırdili (lat. Ajuga) – dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Ajuga és un gènere d'unes 40 - 50 espècies d'angiospermes, caduques i perennes de la família lamiaceae. Són naturals d'Europa, Àsia i Àfrica però també podem trobar dos espècies en Austràlia. Tenen les fulles oposades de 5 - 50 centímetres de llargària i les flors presenten un color blavós cendra.
Ajuga és un gènere d'unes 40 - 50 espècies d'angiospermes, caduques i perennes de la família lamiaceae. Són naturals d'Europa, Àsia i Àfrica però també podem trobar dos espècies en Austràlia. Tenen les fulles oposades de 5 - 50 centímetres de llargària i les flors presenten un color blavós cendra.
Zběhovec (Ajuga) je rod rostlin z čeledi hluchavkovitých. Zahrnuje 40 až 50 druhů, některé jsou rozšířené po celém světě. V Česku volně rostou 4 druhy.
Zběhovce jsou jedno i víceleté rostliny nebo keře, obvykle nízkého vzrůstu. Barva květů je modrá až fialová, zřídka bělavá nebo žlutá. Květy dvoupyskaté, listy jednoduché.
Patří do něj například druhy:
V tomto článku byly použity překlady textů z článků Günsel na německé Wikipedii a Ajuga na anglické Wikipedii.
Zběhovec (Ajuga) je rod rostlin z čeledi hluchavkovitých. Zahrnuje 40 až 50 druhů, některé jsou rozšířené po celém světě. V Česku volně rostou 4 druhy.
Læbeløs (Ajuga) er en slægt med 40-50 arter, som er udbredt i Østasien og Europa, og nogle af dem er desuden naturaliseret i Nordamerika. Det er en-, to- eller flerårige urter (eller sjældent: buske). Stænglerne er firkantede, og de bærer bladene modsatstillet. Flere arter danner en grundstillet bladroset. Bladene er hele og kortstilkede med savtakket eller tandet rand. Hos de fleste arter ligner blomsterstandens højblad et løvblad, men det er mindre og ofte farvet. Blomsterne er samlet i kransstillede stande. Den enkelte blomst er uregelmæssig og har tilsyneladende kun én, trelappet læbe. Der findes dog også en ganske smal overlæbe. Kronen er blivende, indtil kapslerne modnes.
Her beskrives kun de arter, som er vildtvoksende i Danmark, eller som dyrkes her.
Beskrevne arter
Günsel (Ajuga), von mittelhochdeutsch Gunsel, ist eine Pflanzengattung innerhalb der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae). Die etwa 65 Arten sind hauptsächlich in Eurasien und in Nordafrika verbreitet.
Bei Ajuga-Arten handelt es sich um ein- oder zweijährige oder ausdauernde krautige Pflanzen, selten auch um Sträucher,[1] wobei die meisten Arten eher klein bleiben (bis einige Dezimeter). Die gegenständig angeordneten Laubblätter sind in Blattstiel und Blattspreite gegliedert. Die Blattspreite ist ungeteilt, selten auch tief gelappt (Ajuga chamaepitys). Der Blattrand ist gesägt oder gekerbt, selten auch fast ganzrandig.
Bei den meisten Ajuga-Arten sind die Tragblätter der Blütenquirle den Laubblättern ähnlich, aber kleiner und oft auch anders gefärbt. Der Übergang kann nach und nach, aber auch plötzlich sein. Bei wenigen Arten sind die Tragblätter auch größer als die Laubblätter.
Die zwittrigen Blüten sind zygomorph und fünfzählig mit doppelter Blütenhülle. Die Blütenkrone ist violett bis blau, bei wenigen Arten auch weiß, gelb, rosafarben oder rot. Ähnlich wie beim Gamander ist die Krone hier scheinbar einlippig. Allerdings ist die flache und sehr kurze Oberlippe nur wenig in zwei kurze Lappen gespalten. Die viel größere Unterlippe ist dreilappig, wobei der Mittellappen deutlich größer ist und bei vielen Arten vorne mehr oder weniger tief herzförmig ausgerandet ist. Die Krone fällt nach dem Verblühen nicht ab, sondern bleibt bis zur Fruchtreife.
Es werden Klausenfrüchte gebildet, die in vier einsamige Teilfrüchte (Klausen) zerfallen. Die Teilfrüchte sind verkehrt-eiförmig mit einer Areole auf 1/2 bis 2/3 ihrer Länge. Die Teilfrüchte besitzen ein Elaiosom.[1]
Die Gattung Ajuga gehört zur Unterfamilie der Ajugoideae innerhalb der Familie der Lamiaceae. Die etwa 65[2] Arten der Gattung Günsel (Ajuga) kommen in ganz Eurasien bis nach Japan und im nördlichen Afrika vor, vereinzelt auch bis ins zentrale Afrika, nach Südafrika (Ajuga ophrydis) und bis Madagaskar. Besonders artenreich ist der Nahe Osten und der Himalaja. Zwei Arten stammen aus Australien (eine davon Ajuga australis). Einzelne Arten sind weltweit Neophyten, beispielsweise der Kriechende Günsel (Ajuga reptans). In Europa kommen folgende zehn Arten vor: Gelber Günsel oder Acker-Günsel (Ajuga chamaepitys), Genfer Günsel (Ajuga genevensis), Mittelmeer-Günsel (Ajuga iva}), Ajuga laxmannii, Ajuga orientalis, Ajuga piskoi, Pyramiden-Günsel (Ajuga pyramidalis), Kriechender Günsel (Ajuga reptans), Ajuga salicifolia, Sizilianischer Günsel (Ajuga tenorei).
Es gibt etwa 65 Ajuga-Arten:[2]
Beispielsweise werden vom Kriechenden Günsel (Ajuga reptans) einige Sorten als Zierpflanzen in Parks und Gärten verwendet.
Günsel (Ajuga), von mittelhochdeutsch Gunsel, ist eine Pflanzengattung innerhalb der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae). Die etwa 65 Arten sind hauptsächlich in Eurasien und in Nordafrika verbreitet.
Ajuga është grup e familjes Lamiaceae, rritet në pjesë të Evropës, Azisë, Afrikës dhe Australis.
Ajuga është grup e familjes Lamiaceae, rritet në pjesë të Evropës, Azisë, Afrikës dhe Australis.
Tammut (latin.: Ajuga) om üks'voččiden i äivoččiden heinäsižiden kazmusiden heim Lamiaceae-sugukundaspäi. Kogoneb läz 65 erikospäi.
Erikoiden enambuz kazvab Evropas i Azijas, mugažo 7 erikod Afrikas (sidä kesken 4 Madagaskar-sarel) i 2 erikod Avstralijan suvipäivnouzmas. Severz'-se erikoid oma naturalizuidud Amerikas.
Kazmusen nägu vajehtub mahusen i klimatan mödhe. Kuivudenvastaine heim.
Täuz'kaznu tammut oleskeleb 5..50 santimetrad kortte, om erikoid ujelijoidenke i seižujidenke seikhidenke. Lehtesed kazdas paroil, jurenno ned oma järedamb mi ülähän.
Ruskedsinižed pened kellonvuiččed änikod kazdas renghil. Änikoiden muju voib olda pakuine, vauged, ruza, sivivauvaz i purpurine mugažo. Änikuz om tähk, voib augotadas ani maspäi.
Keskaigan ištutadihe Evropas pertiden katusil kaičemha niid samaldust vaste. Kul'tiviruidas ujelijad, ženevalašt i piramidanvuittušt tammut saduiš dekorativižeks kazmuseks, sädihe äi kirjavid sortuid.
Ottas turkestanižen tammuden unotest, pekstud lehtesid i südäivet tonizirujaks zelläks.
Tammut (latin.: Ajuga) om üks'voččiden i äivoččiden heinäsižiden kazmusiden heim Lamiaceae-sugukundaspäi. Kogoneb läz 65 erikospäi.
Taselmett iẓekwan (Isem usnan: Ajuga) d tawsit n yemɣi seg twacult n lamiaceae . Carl Von Linné d amdan amezwaru i yuran fell-as deg useggas n 1753.
Taselmett iẓekwan (Isem usnan: Ajuga) d tawsit n yemɣi seg twacult n lamiaceae . Carl Von Linné d amdan amezwaru i yuran fell-as deg useggas n 1753.
Ckentura - Ajuga iva
Ajuga /əˈdʒuːɡə/,[4] also known as bugleweed,[5] ground pine,[6] carpet bugle, or just bugle, is a genus of flowering plants in the Ajugeae tribe of the mint family Lamiaceae. There are over 60 species[7] of annual or perennial, mostly herbaceous plants.[8] They are native to Europe, Asia, Africa, and Australia.[7]
They grow to 5–50 cm (2-20 in) tall, with opposite leaves.[9]
Species accepted within Ajuga include:[3]
Ajuga /əˈdʒuːɡə/, also known as bugleweed, ground pine, carpet bugle, or just bugle, is a genus of flowering plants in the Ajugeae tribe of the mint family Lamiaceae. There are over 60 species of annual or perennial, mostly herbaceous plants. They are native to Europe, Asia, Africa, and Australia.
They grow to 5–50 cm (2-20 in) tall, with opposite leaves.
Ajuga es un género de plantas con flores, caducas y perennes de la familia Lamiaceae.[1] Comprende 188 especies descritas y de estas, solo 70 aceptadas.[2]
Son naturales de Europa, Asia y África. pero también dos especies se encuentran en Australia. Tienen hojas opuestas de 5-50 cm. de largo y flores de color azulado ceniciento.
El género fue descrito por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 2: 561. 1753.[3] La especie tipo es: Ajuga reptans L.
A continuación se brinda un listado de las especies del género Ajuga aceptadas hasta septiembre de 2014, ordenadas alfabéticamente. Para cada una se indica el nombre binomial seguido del autor, abreviado según las convenciones y usos.
Ajuga es un género de plantas con flores, caducas y perennes de la familia Lamiaceae. Comprende 188 especies descritas y de estas, solo 70 aceptadas.
Son naturales de Europa, Asia y África. pero también dos especies se encuentran en Australia. Tienen hojas opuestas de 5-50 cm. de largo y flores de color azulado ceniciento.
Akakapsas (Ajuga L.) on taimede perekond huulõieliste sugukonnast.
Perekonda kuulub 40–50 mitmeaastast ja üheaastast rohttaimeliiki. Enamiku liikide looduslikuks levilaks on Euroopa, Aasia ja Aafrika, kaks liiki levivad Kagu-Austraalias. Taimed on 5–50 cm kõrgused, vastaku leheseisuga.
Akakapsas (Ajuga L.) on taimede perekond huulõieliste sugukonnast.
Perekonda kuulub 40–50 mitmeaastast ja üheaastast rohttaimeliiki. Enamiku liikide looduslikuks levilaks on Euroopa, Aasia ja Aafrika, kaks liiki levivad Kagu-Austraalias. Taimed on 5–50 cm kõrgused, vastaku leheseisuga.
Akankaalit, joskus akanhuulet[1] (Ajuga) on huulikukkaiskasvien heimoon kuuluva kasvisuku, jossa on noin 40–50 lajia.
Akankaalien lajeista kolmea tavataan Suomessa. Kartioakankaali (Ajuga pyramidalis) on maan lounais- ja eteläosissa (lähinnä Uudenmaan alueella) niityillä, metsiköissä ja laitumilla kasvava sinikukkainen karvainen ruoho, joka on muinaistulokas. Rönsyakankaali (Ajuga reptans) on Suomessa koriste- ja maanpeittokasvina käytetty laji, joka on joskus villiintynyt luontoon. Kolmas laji hammasakankaali (Ajuga genevensis) esiintyy satunnaisena tulokaslajina.[2]
Akankaalit, joskus akanhuulet (Ajuga) on huulikukkaiskasvien heimoon kuuluva kasvisuku, jossa on noin 40–50 lajia.
Ajuga
Le genre Ajuga, les bugles (nom féminin), regroupe une cinquantaine d'espèces de plantes annuelles, bisannuelles ou vivaces de la famille des Lamiacées originaires d'Eurasie. Ce sont pour la plupart des plantes herbacées, rarement des arbustes. Elles sont reconnaissables à l'absence ou l'extrême réduction de la lèvre supérieure.
Les espèces Ajuga chamaepytis et Ajuga iva (certaines à fleurs jaunes) sont aussi appelées ive ou ivette, bien connues des cruciverbistes.
Le nom vulgaire des bugles « provient du latin médiéval bugula, peut-être dérivé de bugillo, qui désignait une plante indéterminée[1] ».
Le nom botanique Ajuga a deux origines possibles : tiré du grec a, privatif et du latin jugum, joug, en référence à la corolle qui semble dépourvue de lèvre supérieure ; déformation du latin abigere, chasser, allusion aux prétendues vertus de ces plantes qui faciliteraient l'accouchement[2].
Ajuga
Le genre Ajuga, les bugles (nom féminin), regroupe une cinquantaine d'espèces de plantes annuelles, bisannuelles ou vivaces de la famille des Lamiacées originaires d'Eurasie. Ce sont pour la plupart des plantes herbacées, rarement des arbustes. Elles sont reconnaissables à l'absence ou l'extrême réduction de la lèvre supérieure.
Les espèces Ajuga chamaepytis et Ajuga iva (certaines à fleurs jaunes) sont aussi appelées ive ou ivette, bien connues des cruciverbistes.
Planda ilbhliantúil le stólain dreaptha fhréamhaithe, dúchasach don Eoraip, an Mheánmhuir agus iardheisceart na hÁise. Na gais bhláfara cearnach, díreach in airde. Na duilleoga i bpéirí urchomhaireacha. Na bláthanna buí déliopach, an liopa uachtarach an-ghearr, an liopa íochtarach trímhaothánach, i bhfáinní a dhéanann spící scaoilte. An planda uile le himir cré-umha go minic.
Ivica (nitica divja, lat. Ajuga), biljni rod iz porodice medićevki (usnača (Lamiaceae) kojoj pripada zasada 70 poznata priznata vrsta[1]. Ivice su rod jednogodišnji i trajnih zeleni, rijetko se javlja kao polugrm.
Rastu po vlažnim livadama, šumama i brdskim pašnjacima. U Hrvatskoj je poznato svega nekoliko vrsta, među kojima puzava ivica (Ajuga reptans), žuta ivica (Ajuga chamaepitys), ledinska ivica (Ajuga genevensis), piramidalna ivica (Ajuga pyramidalis) i cjelolisna ivica (Ajuga iva).
Ivica (nitica divja, lat. Ajuga), biljni rod iz porodice medićevki (usnača (Lamiaceae) kojoj pripada zasada 70 poznata priznata vrsta. Ivice su rod jednogodišnji i trajnih zeleni, rijetko se javlja kao polugrm.
Rastu po vlažnim livadama, šumama i brdskim pašnjacima. U Hrvatskoj je poznato svega nekoliko vrsta, među kojima puzava ivica (Ajuga reptans), žuta ivica (Ajuga chamaepitys), ledinska ivica (Ajuga genevensis), piramidalna ivica (Ajuga pyramidalis) i cjelolisna ivica (Ajuga iva).
Zběhowc[1][2] (Ajuga) je ród ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).
Družiny su jednolětne hač wjacelětne zela.
Stołpik často je ležacy.
Łopjena su zwjetša hrubje zubate.
Kćenjowe mutlički steja w rozporach a su často ke kłosojtym kwětnistwam zjednoćene. Kćenja su módre, běłe, čerwjene, rědko žołte. Hornja hubka je jara krótka.
Družiny su w měrnych regionach cyłeho swěta rozšěrjene.
Wobsahuje sćěhowace družiny:
Zběhowc (Ajuga) je ród ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).
Ajuga L. 1753 è un genere di piante spermatofite dicotiledoni appartenenti alla famiglia delle Lamiaceae.[1]
Il nome del genere deriva dal latino. Si tratta di una parola composta da due termini: "a" che significa "negazione, privazione"; "ugum" che significa "giogo"; quindi "senza giogo". Probabilmente il nome vuole indicare l'assenza del labbro superiore nella corolla (altrimenti presente in altri generi delle labiate). Altri autori comunque danno etimologie diverse a dimostrare che l'origine del nome di questo genere è quanto mai confusa e dubbia: Gaio Plinio Secondo (Como, 23 – Stabiae, 25 agosto 79]), che è stato uno scrittore, ammiraglio e naturalista romano, c'informa che "ajuga" potrebbe essere una corruzione del vocabolo "abigo" che vuol dire "io espello" (in riferimento alle proprietà medicinali della pianta). Altre scritture deformate del vocabolo potrebbero essere "Abuga", ma anche "Iva". Nel Medioevo comunque si trovano diversi riferimenti ad una forma diminutiva "Abigula", dalla quale per corruzione deriva l'attuale vocabolo usato comunemente per alcune specie: "Bugula" o "Bugola". Questo nome volgare comunque andrebbe usato in modo proprio solamente per la specie Ajuga reptans.[2][3]
Il nome scientifico del genere è stato proposto da Carl von Linné (1707 – 1778) biologo e scrittore svedese, considerato il padre della moderna classificazione scientifica degli organismi viventi, nella pubblicazione "Species Plantarum - 2: 561"[4] del 1753.[5]
Queste piante non sono molto alte (30-50 cm al massimo nelle forme erbacee) e spesso hanno un portamento strisciante o decombente; alcune specie sono anche arbustive. La forma biologica più tipica delle specie di questo genere è emicriptofita scaposa (H scap): sono delle piante perennati per mezzo di gemme situate al livello del suolo e con fusti singoli e infiorescenza apicale. Altri tipi di forme biologiche sono: emicriptofita reptante (H rept), emicriptofita rosulata (H ros), terofita scaposa (T scap) e camefita suffruticosa (Ch suffr). A volte i cicli biologici possono essere anche annuali o biennali.[3][6][7][8][9][10]
Le radici sono del tipo fascicolato; in alcuni casi a fittone.
Il fusto ha una sezione quadrangolare. In alcune specie può essere caratteristicamente peloso a facce alterne. Inoltre parte delle specie di questo genere, alla base del fusto, possiedono degli stoloni (corti e forti) dai quali si ergono altri scapi fioriferi, mentre in altre specie il fusto può essere alla base sublegnoso, in altre ancora è quasi inesistente (specie acauli).
Le foglie sono semplici con forme obovate o lineari a volte grossolanamente dentate. In genere lungo il caule sono disposte in modo opposto. Nella parte apicale della pianta (zona fiorale) le foglie si trasformano in brattee a protezione dei fiori. Spesso è presente una rosetta basale.
L'infiorescenza è a spicastro, ossia è composta da diversi fiori posti nei verticilli fogliari (all'ascella delle foglie cauline). Sono presenti anche specie con fiori singoli. I fiori sono subsessili.
I fiori sono ermafroditi, zigomorfi, tetrameri (4-ciclici), ossia con quattro verticilli (calice – corolla - androceo – gineceo) e pentameri (5-meri: la corolla e il calice sono a 5 parti).
Il frutto è uno schizocarpo ( tetrachenio reticolato) composto da 4 nucule e dalla superficie rugosa. I semi sono minuti e provvisti di endosperma (a volte scarso).
Delle specie spontanee in Italia la maggioranza sono quelle che vivono sull'arco alpino. La tabella seguente mette in evidenza alcuni dati relativi all'habitat, al substrato e alla distribuzione delle specie alpine.[12]
La famiglia di appartenenza della specie (Lamiaceae), molto numerosa con circa 250 generi e quasi 7000 specie[6], ha il principale centro di differenziazione nel bacino del Mediterraneo e sono piante per lo più xerofile (in Brasile sono presenti anche specie arboree). Per la presenza di sostanze aromatiche, molte specie di questa famiglia sono usate in cucina come condimento, in profumeria, liquoreria e farmacia. Nelle classificazioni meno recenti la famiglia è chiamata Labiatae. Il genere Ajuga si compone di circa 60 specie, mezza dozzina delle quali vivono in Italia. Nelle classificazioni più vecchie la famiglia del genere Ajuga è chiamata Labiatae. Le caratteristiche delle singole specie in certi casi differiscono molto, tanto che alcune (in passato) venivano descritte in altri generi (come ad esempio Ajuga chamaepitys). Per i giardinieri le cose sono più semplici: dato che il colore dei fiori è abbastanza caratteristico nell'ambito del genere; è quest'ultima caratteristica che viene ampiamente usata per distinguere le varie specie per le loro necessità ornamentali. Nell'ambito della famiglia il genere Ajuga appartiene alla sottofamiglia Ajugoideae (una delle sette sottofamiglie nella quale è suddivisa la famiglia).
Per meglio comprendere ed individuare le varie specie del genere (solamente per le specie spontanee della flora spontanea italiana) l'elenco seguente utilizza il sistema delle chiavi analitiche:[8]
Qui di seguito sono descritte le caratteristiche delle specie di maggiore interesse.[3]
In Europa e nell'areale mediterraneo oltre alle specie spontanee della flora italiana, sono presenti le seguenti specie:[13]
L'entità di questa voce ha avuto nel tempo diverse nomenclature. L'elenco seguente indica alcuni tra i sinonimi più frequenti:[13]
La specie più conosciuta dal punto di vista medicamentoso è la Ajuga chamaepitys. Se usata sembra che dia sollievo nei casi di gotta e di altri dolori artritici. In altri testi si dice che abbia delle proprietà stimolanti, sudorifere e toniche. In medicina popolare è usata anche come diuretica e depurativa in generale.[3]
Alcune specie vengono usate per il giardinaggio, utilizzo che risale almeno al 1732 per Ajuga orientalis e più tardi per un'altra specie d'importazione australiana denominata Ajuga australis. L'utilizzo prevalente è nella formazione di giardini rocciosi, bordure e macchie di colore. Sono piante di facile impianto e gestione, ma se non controllate facilmente infestano altre zone (è il caso della Ajuga reptans) come i pascoli impedendo lo sviluppo di altre buone erbe foraggere.[3]
Ajuga L. 1753 è un genere di piante spermatofite dicotiledoni appartenenti alla famiglia delle Lamiaceae.
Ajuga[1][2][3] est genus circa 40–50 specierum annuarum perenniumque herbacearum plantarum florentium familiae Lamiacearum, cuius plurimae species sunt in Europa, Asia,[4] et Africa endemicae, sed duae species in Australia meridio-orientali habitant. Ajugae ad 5–50 cm altae crescunt, foliis oppositis.
Ajuga reptans in Thomé, Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz (1885), picta
Ajuga est genus circa 40–50 specierum annuarum perenniumque herbacearum plantarum florentium familiae Lamiacearum, cuius plurimae species sunt in Europa, Asia, et Africa endemicae, sed duae species in Australia meridio-orientali habitant. Ajugae ad 5–50 cm altae crescunt, foliis oppositis.
Vaisgina (lot. Ajuga) – notrelinių (Lamiaceae) šeimos augalų gentis, kuriai priklauso daugiamečiai žoliniai augalai. Žiedai sukrauti lapų pažastyse varpos pavidalo žiedynuose. Vainikėlis žydras, rožinis arba baltas. Sėklas platina skruzdėlės.
Gentyje yra apie 40-50 rūšių. Lietuvoje auga šios:
Zenegroen (Ajuga) is een geslacht van vaste planten uit de lipbloemenfamilie (Labiatae oftewel Lamiaceae). De ruim 40 soorten in dit geslacht komen voor in de koelere delen van Eurazië, Afrika en Australië.
Een aantal soorten wordt als bodembedekker in de tuin gebruikt. Zenegroen heeft een zeer groot groeivermogen en kan het gehele jaar door worden aangeplant. De grond moet echter wel vochtig zijn en de planten mogen niet te veel in de zon staan (zo'n 4 uur per dag is voldoende). Vooral in wilde tuinen is zenegroen populair.
Naast kruipend zenegroen (Ajuga reptans), met een aantal kweekvormen, is ook heidezenegroen (Ajuga genevensis) een geliefde tuinsoort; de plant wordt tot 30 cm hoog, is bodembedekkend en heeft blauwe, roze of witte bloemen.
Zenegroen bloeit in juni en juli.
Rembert Dodoens beschrijft dat het kruid gebruikt kan worden voor de behandeling van wonden.
In Nederland en België komen drie soorten voor in het wild:
In België komt ook het Harig zenegroen of Heidezenegroen voor[1].
... · Ajuga (Zenegroen) · Anisomeles · Ballota (Ballote) · Basilicum · Cleonia · Clinopodium (Steentijm) · Galeopsis (Hennepnetel) · Glechoma · Haplostachys · Hemiandra · Hyssopus · Lagochilus · Lamiastrum · Lamium (Dovenetel) · Lavandula (Lavendel) · Leonurus · Lycopus · Marrubium · Melissa (Melisse) · Mentha (Munt) · Nepeta (Kattenkruid) · Ocimum (Basilicum) · Origanum (Marjolein) · Perovskia · Phlomis · Prunella (Brunel) · Renschia · Rosmarinus · Salvia (Salie) · Satureja (Bonenkruid) · Scutellaria (Glidkruid) · Stachys (Andoorn) · Teucrium (Gamander) · Thymus (Tijm) · Vitex · Westringia · ...
Zenegroen (Ajuga) is een geslacht van vaste planten uit de lipbloemenfamilie (Labiatae oftewel Lamiaceae). De ruim 40 soorten in dit geslacht komen voor in de koelere delen van Eurazië, Afrika en Australië.
Jonsokkollslekta er ei planteslekt i lepeblomsterfamilien. Dette er fleirårige plantar med grov ugreina stengel og tettblada blomsterstand. Blå blomstrar. Krona sit på etter at ho er visna. Tre artar veks i Noreg.
Artar i Noreg:
Jonsokkollslekta er ei planteslekt i lepeblomsterfamilien. Dette er fleirårige plantar med grov ugreina stengel og tettblada blomsterstand. Blå blomstrar. Krona sit på etter at ho er visna. Tre artar veks i Noreg.
Artar i Noreg:
Jonsokkoll (Ajuga pyramidalis) Krypjonsokkoll (Ajuga reptans) Storjonsokkoll (Ajuga genevensis)Jonsokkoller er ei gruppe planter i leppeblomstfamilien. Gruppa består av 40-50 arter ettårige til flerårige planter, hvor det fleste har sin opprinnelse i Europa, Asia og Afrika, men også to arter i sørøstlige Australia. De blir fra 5 til 50 cm høye, med motsatte blader.
I Norge vokser jonsokkoll og krypjonsokkoll.
Jonsokkoller er ei gruppe planter i leppeblomstfamilien. Gruppa består av 40-50 arter ettårige til flerårige planter, hvor det fleste har sin opprinnelse i Europa, Asia og Afrika, men også to arter i sørøstlige Australia. De blir fra 5 til 50 cm høye, med motsatte blader.
I Norge vokser jonsokkoll og krypjonsokkoll.
Dąbrówka (Ajuga L.) – rodzaj bylin należących do rodziny jasnotowatych. Należy do niego około 50 gatunków występujących w stanie dzikim na terenie Europy, Azji, Afryki i Australii[3], z centrum zróżnicowania w basenie Morza Śródziemnego (tylko w Azji Mniejszej rośnie ich 11 gatunków)[4]. W Polsce występuje 5 gatunków, z czego 4 rodzime[5]. Zasiedlają murawy, suche zarośla i lasy. Kilka odmian uprawnych dąbrówki rozłogowej uprawianych jest jako rośliny ozdobne[4].
Abiga Saint-Lager, Bugula Mill., Bulga Kuntze
Należy do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae) Lindl., która jest jednym z kladów w obrębie rzędu jasnotowców (Lamiales) Bromhead z grupy astrowych spośród roślin okrytonasiennych[1].
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa jasnotowe (Lamiidae Takht. ex Reveal), nadrząd Lamianae Takhtajan, rząd jasnotowce (Lamiales Bromhead), podrząd Lamiineae Bessey in C.K. Adams, rodzina jasnotowate (Lamiaceae Lindl.), podrodzina Ajugoideae Kostel, plemię Ajugeae Benth, podplemię Ajuginae Dumort., rodzaj dąbrówka (Ajuga L.)[6].
Dąbrówka (Ajuga L.) – rodzaj bylin należących do rodziny jasnotowatych. Należy do niego około 50 gatunków występujących w stanie dzikim na terenie Europy, Azji, Afryki i Australii, z centrum zróżnicowania w basenie Morza Śródziemnego (tylko w Azji Mniejszej rośnie ich 11 gatunków). W Polsce występuje 5 gatunków, z czego 4 rodzime. Zasiedlają murawy, suche zarośla i lasy. Kilka odmian uprawnych dąbrówki rozłogowej uprawianych jest jako rośliny ozdobne.
Ajuga L. é um gênero botânico da família Lamiaceae. É composto por 40 a 50 espécies. Os membros deste género são plantas herbáceas com flor, perenes ou anuais. A maior parte das espécies são nativas da Europa, Ásia,[1] e África, mas também ocorrem 2 espécies no Sudeste da Austrália. Crescem até 5–50 cm de altura e possuem folhas opostas.[2]
A Flora iberica regista 5 espécies para a região da Península Ibérica e lhas Baleares:[3]
Ajuga L. é um gênero botânico da família Lamiaceae. É composto por 40 a 50 espécies. Os membros deste género são plantas herbáceas com flor, perenes ou anuais. A maior parte das espécies são nativas da Europa, Ásia, e África, mas também ocorrem 2 espécies no Sudeste da Austrália. Crescem até 5–50 cm de altura e possuem folhas opostas.
Mayasıl otu, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Ajuga cinsini oluşturan bitki türlerinin ortak adı.
Yaklaşık 40-50 türün görüldüğü bir yıllık ve çok yıllık otsu bitkilerdir. Anavatanı Avrupa, Asya ve Afrika olmasına karşın iki türü güneydoğu Avustralya'da bulunur. Karşılıklı dizilmiş yaprakları 5–10 cm boyutundadır.
Mayasıl otu, ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından Ajuga cinsini oluşturan bitki türlerinin ortak adı.
Yaklaşık 40-50 türün görüldüğü bir yıllık ve çok yıllık otsu bitkilerdir. Anavatanı Avrupa, Asya ve Afrika olmasına karşın iki türü güneydoğu Avustralya'da bulunur. Karşılıklı dizilmiş yaprakları 5–10 cm boyutundadır.
Поширені майже по всій земній кулі. На просторах колишнього СРСР — 14 видів. В Україні — 8 видів.[1]
Молоді прикореневі листки та повзучі пагони з розетками листя на кінцях — чудове зілля для салатів, овочевого пюе, приправ до рибних і борошняних страв у північних народів Європи (Данія, Швеція, Норвегія).[2]
Має декоративні сорти.
Chi Gân cốt thảo, chi Cỏ gân cốt hay chi Bi ga (danh pháp khoa học: Ajuga) là một chi thực vật có hoa thân thảo sống một năm hay lâu năm thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae).[4]
Phần lớn các loài trong chi này là bản địa châu Âu, châu Á,[5] và châu Phi, nhưng có 2 loài ở đông nam Australia.[3] Chúng cao tới 5–50 cm, với các lá mọc đối.[6]
Chi Ajuga gồm khoảng 70 loài:
Chi Gân cốt thảo, chi Cỏ gân cốt hay chi Bi ga (danh pháp khoa học: Ajuga) là một chi thực vật có hoa thân thảo sống một năm hay lâu năm thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae).
Phần lớn các loài trong chi này là bản địa châu Âu, châu Á, và châu Phi, nhưng có 2 loài ở đông nam Australia. Chúng cao tới 5–50 cm, với các lá mọc đối.
Ajuga L., 1753
Синонимы Типовой вид ВидыЖиву́чка (лат. Ájuga) — род травянистых растений семейства Яснотковые, или Губоцветные (Lamiaceae).
Иногда также встречаются другие русские наименования растения: дубро́вка[4], дубница[5], вологлодка[6].
В Евразии и Африке распространены почти повсеместно, два вида — в юго-восточной Австралии; в умеренных широтах Северного полушария всего известно около 70 видов[7].
Один из наиболее характерных для России видов — Живучка ползучая (Ajuga reptans) (название — по длинным ползучим побегам), часто встречающаяся в лиственных лесах, зарослях кустарников, суходольных лугах и являющаяся хорошим медоносом. Побеги ползучие, укореняющиеся; высота растения до 30 см.
Представители рода — однолетние или многолетние травы высотой 5—50 см с супротивными листьями.
Цветки находятся в ложных мутовках на верхушках стеблей; венчик жёлтый, синий, голубой, пурпуровый, с недоразвитой верхней губой.
Некоторые виды — Живучка ползучая (Ajuga reptans), Живучка женевская (Ajuga genevensis), Живучка пирамидальная (Ajuga pyramidalis) — культивируются как садовые красивоцветущие и почвопокровные растения. Живучка туркестанская (Ajuga turkestanica) применяется в клинической и спортивно-медицинской практике, её экстракт обладает адаптогенными и тонизирующими свойствами.
По информации базы данных The Plant List (2013), род включает 71 вид[7]:
Ещё некоторое число видовых названий этого рода имеют в The Plant List (2013) статус unresolved name, то есть относительно этих названий нельзя однозначно сказать, следует ли их использовать как названия самостоятельных видов — либо их следует свести в синонимику других таксонов[7].
Живу́чка (лат. Ájuga) — род травянистых растений семейства Яснотковые, или Губоцветные (Lamiaceae).
Иногда также встречаются другие русские наименования растения: дубро́вка, дубница, вологлодка.
キランソウ属(キランソウぞく、学名: Ajuga)は、シソ科の属の一つ。園芸方面では学名のアジュガで呼ばれることも多い。但し、アジュガをセイヨウジュウニヒトエの意味で用いることもある[1]。
多年草のものが多く、立ち上がるものもあるが、匍匐茎を出すものが多い。葉は対生で単葉だが切れ込みが入るものもある。茎の節ごとに葉がつき、花の基部では縮小して包葉となる場合もある。
花は腋生で、ごく短い花柄を介して葉または包葉の基部から生じ、茎に沿って離ればなれにつく場合も、密に集まって明瞭な花穂を作る場合もある。萼は釣り鐘状になり多くの脈を持ち、先端は5裂。
花は唇形花で、はっきりした筒を持ち、先端は上下に分かれる。上唇はごく短くて二つに裂ける。下唇は平らに大きく発達して三裂するが、特に中央の裂片が大きく、その先端はさらに二裂することがある。
雄蘂は4本あり、花冠の上唇に沿って斜めに伸び、先端には二室からなる葯を付ける。
大きくはないが、紫系の鮮やかな花をつけるものもあり、園芸用に利用される。薬用とされるものもある。
日本には12種ほどが知られ、特にキランソウはごく普通な野草として知られる。
以下の種は栽培種だが、逸出して野生状になっている場合もある。
キランソウ(町田市)
キランソウ属(キランソウぞく、学名: Ajuga)は、シソ科の属の一つ。園芸方面では学名のアジュガで呼ばれることも多い。但し、アジュガをセイヨウジュウニヒトエの意味で用いることもある。