Stachys alpina ye una especie de la familia de les lamiacees.
Difier de Stachys germanica en tener tarmos con pelos glandulares, a lo menos percima. Flores moráu mate, raramente tiñíes de mariellu, de 1,5-2,2 cm. Perenne de 30 a 100 cm, de fueyes oblongues o ovaes, de base cordiforme, dentaes, grises o verde grises. Dientes del mota desiguales. Floria dende finales de primavera hasta la seronda.[2]
Montes abiertos, ribayos y roques húmedes.
Oeste, centru y sur d'Europa, pel norte hasta Gales.
Stachys alpina describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Sp. Pl. 581 1753.[3]
Stachys: nome xenéricu que remanez del Llatín Stachys, les, que procede del Griegu στάχνς, "espiga"sobremanera la de trigu, pola apariencia de les inflorescencies. Usáu por Pliniu'l Vieyu (24, lxxxvi, 136) pa una planta ensin identificar, quiciabes del xéneru Stachys. Curiosamente, describir como asemeyada al puerru (Allium ampeloprasum var. porrum), pero de fueyes más llargues y numberoses y de flores marielles ("Hala quoque, quae stachys vocatur, porri similitudinem habet, longioribus foliis pluribusque et odoris iucundi colorisque in luteum inclinati.").
alpina: epítetu llatín que significa "alpina, de los Alpes".[4]
Stachys curviflora Tausch
Der Alpen-Ziest (Stachys alpina) ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Zieste (Stachys) in der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae).
Der Alpen-Ziest wächst als sommergrüne, ausdauernde krautige Pflanze, die Wuchshöhen von 30 bis 100 cm erreicht. Er bildet ein kriechendes Rhizom als Überdauerungsorgan. Der aufrechte oder aufsteigende, vierkantige, kräftige, trüb-grüne und oft violett überlaufene Stängel ist am Grunde etwa 5 mm dick, abstehend behaart und im oberen Bereich stieldrüsig behaart.
Die gegenständig am Stängel angeordneten Laubblätter sind in Blattstiel und Blattspreite gegliedert. Der Blattstiel ist 1 bis 5 cm lang. Die relativ dünne, oberseits dunkel-grüne Blattspreite ist mit einer Länge von 5 bis 18 cm und einer Breite von 3 bis 9 cm länglich-eiförmig, am Grunde abgerundet oder schwach herzförmig, grau oder grau-grün, stark netznervig und beiderseits dicht, anliegend, kurz behaart. Der Blattrand ist fein bis grob gesägt.
Der Blütenstand besteht aus 6 bis 18 übereinander stehenden und um mindestens die halbe Hochblattlänge voneinander getrennten Scheinquirlen, die 12 bis 20 Blüten enthalten und alle von den Hochblättern überragt werden. Die zwittrige, zygomorphe Blüte ist 15 bis 18 mm lang und besitzt eine doppelte Blütenhülle. Die grünen oder violett-braunen und dicht drüsig-zottig behaarten, 6 bis 12 mm langen Kelchblätter sind zu einer etwa 6 mm langen Kelchröhre verwachsen. Die 15 bis 22 mm lange, dunkel-purpurfarben bis braun-violette und lang-zottig behaarte Blütenkrone ist zweilippig. Ihre Oberlippe ist 5 mm lang und ihre Unterlippe ist 9 mm lang. Die Staubbeutel und der Griffel liegen unter der Oberlippe.
Die Klausenfrüchte zerfallen in grau-braune, 2,5 bis 3 mm lange Teilfrüchte mit sehr fein grubiger Oberfläche.
Die Blütezeit reicht von Juli bis Oktober.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 30.[1]
Der Alpen-Ziest kommt hauptsächlich in den Gebirgen Süd- und Mitteleuropas von Spanien bis zur Balkanhalbinsel vor, bis zur Türkei, zum Kaukasus und zum nördlichen Iran.[2]
Der Alpen-Ziest wächst in Waldlichtungen, auf Waldschlägen, an Waldrändern und in Hochstaudenfluren besonders in der montanen und subalpinen Höhenstufe. In den Alpen steigt er in Höhenlagen von bis zu 1950 Meter auf; selten kommt er unterhalb von 400 Meter vor. In den Allgäuer Alpen steigt sie bis zu einer Höhenlage von 1800 Metern auf.[3] Er gedeiht auf frischen, nährstoffreichen, meist kalkhaltigen Ton- und Lehmböden. Er ist in Mitteleuropa eine Charakterart des Verbands Atropion.[1]
Die ökologischen Zeigerwerte nach Landolt & al. 2010 sind in der Schweiz: Feuchtezahl F = 3 (mäßig feucht), Lichtzahl L = 3 (halbschattig), Reaktionszahl R = 4 (neutral bis basisch), Temperaturzahl T = 2+ (unter-subalpin und ober-montan), Nährstoffzahl N = 4 (nährstoffreich), Kontinentalitätszahl K = 4 (subkontinental).[4]
Man kann folgende Unterarten unterscheiden[2]:
Der Alpen-Ziest ist ein Nitrifzierungszeiger. Er ist ein Mullbodenkriecher und seine Blüten sind Hummelblumen.[1]
Der Alpen-Ziest (Stachys alpina) ist eine Pflanzenart aus der Gattung der Zieste (Stachys) in der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae).
Stachys alpina es una especie de la familia de las lamiáceas.
Difiere de Stachys germanica en tener tallos con pelos glandulares, por lo menos por encima. Flores morado mate, raramente teñidas de amarillo, de 1,5-2,2 cm. Perenne de 30 a 100 cm, de hojas oblongas u ovadas, de base cordiforme, dentadas, grises o verde grises. Dientes del cáliz desiguales. Florece desde finales de primavera hasta el otoño.[2]
Bosques abiertos, barrancos y rocas húmedas.
Oeste, centro y sur de Europa, por el norte hasta Gales.
Stachys alpina fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Sp. Pl. 581 1753.[3]
Ver: Stachys
alpina: epíteto latíno que significa "alpina, de los Alpes".[4]
Stachys alpina
L'épiaire des Alpes (Stachys alpina) est une plante herbacée du genre Stachys, de la famille des Lamiaceae.
En France, cette espèce est protégée en région Basse-Normandie (Article 1).
Stachys alpina
L'épiaire des Alpes (Stachys alpina) est une plante herbacée du genre Stachys, de la famille des Lamiaceae.
Alpska přeslička (Stachys alpina) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).
Alpska přeslička (Stachys alpina) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).
La betonica alpina (nome scientifico Stachys alpina L., 1753) è una piccola pianta erbacea dai fiori labiati appartenente alla famiglia delle Lamiaceae.[1]
Il nome generico (stachys) deriva dal greco e significa "simile alla spiga di grano".[2][3] L'epiteto specifico (alpina) fa riferimento al suo habitat di origine (delle Alpi o regioni montuose).[4][5]
Il nome scientifico della specie è stato definito da Linneo (1707 – 1778), conosciuto anche come Carl von Linné, biologo e scrittore svedese considerato il padre della moderna classificazione scientifica degli organismi viventi, nella pubblicazione "Species Plantarum - 2: 581"[6] del 1753.[7]
Queste piante arrivano ad una altezza di 4 - 8 dm. La forma biologica è emicriptofita scaposa (H scap), ossia in generale sono piante erbacee, a ciclo biologico perenne, con gemme svernanti al livello del suolo e protette dalla lettiera o dalla neve e sono dotate di un asse fiorale eretto e spesso privo di foglie.[8][9][10][11][12][13]
Le radici sono secondarie da rizoma. Il rizoma ha un portamento orizzontale.
La parte aerea del fusto è eretta, semplice o poco ramosa. La superficie è ricoperta da densi peli ghiandolari (specialmente nella parte apicale) lunghi 0,5 mm e singoli peli lanosi lunghi 2 – 4 mm.
Le foglie sono disposte in modo opposto a due a due; ogni verticillo è alterno a quello precedente. Sono picciolate, la lamina ha delle forme ovate e alla base è profondamente cordata mentre i bordi sono acutamente dentati. Sono presenti anche delle foglie basali in rosetta simili alle cauline ma presto scomparse prima della fioritura. Lunghezza del picciolo: 2 – 4 mm. Dimensioni della lamina: larghezza 5 – 8 cm; lunghezza 9 – 12 cm.
L'infiorescenza è portata in vari verticilli disposti in posizione ascellare e sovrapposti lungo il fusto. I verticilli sono distanziati e sono composti da alcuni fiori disposti circolarmente e poggianti su due brattee (o foglie bratteali) a forma più o meno lanceolata. Le brattee del verticillo seguente sono disposte in modo alternato e sono progressivamente ridotte. Sono presenti delle bratteole lesiniformi. Tutta l'infiorescenza ha dei riflessi violetti. Lunghezza delle brattee: 1 – 2 cm. Dimensione delle bratteole: larghezza 1 mm; lunghezza 6 – 8 mm.
I fiori sono ermafroditi, zigomorfi (il calice è attinomorfo), tetraciclici (con i quattro verticilli fondamentali delle Angiosperme: calice– corolla – androceo – gineceo) e pentameri (calice e corolla sono formati da cinque elementi). Lunghezza del fiore: 15 – 20 mm.
Il frutto è una nucula acheniforme (schizocarpo); più precisamente è una drupa (ossia una noce) con quattro semi (uno per ovulo derivato dai due carpelli divisi a metà). Questo frutto nel caso delle Lamiaceae viene chiamato “clausa”. Le quattro parti in cui si divide il frutto principale, sono ancora dei frutti (parziali) ma monospermici (un solo seme) e privi di endosperma. La forma è da obovoide a oblunga arrotondata all'apice.
Dal punto di vista fitosociologico alpino la specie di questa voce appartiene alla seguente comunità vegetale:[20]
Per l'areale completo italiano la specie di questa voce appartiene alla seguente comunità vegetale:[21]
Descrizione: l'alleanza Atropion belladonnae è relativa alle comunità di megaforbie mesofile delle radure delle foreste decidue (comunità che si sviluppano nelle zone marginali e lungo i margini dei sentieri), su suoli calcarei o neutrofili ed eutrofici (ben nitrificati e ricchi di materiale organico). La distribuzione dell'alleanza è atlantico-centroeuropea e alpino-caucasica. La struttura della vegetazione è soprattutto di tipo erbaceo perenne con macrofite (piante superiori) di grossa taglia. La composizione floristica di questa alleanza comprende Arctium nemorosum, Atropa belladonna, Bromus ramosus, Hypericum hirsutum, Senecio ovatus, Verbascum nigrum.[22]
La famiglia di appartenenza della specie (Lamiaceae), molto numerosa con circa 250 generi e quasi 7000 specie, ha il principale centro di differenziazione nel bacino del Mediterraneo e sono piante per lo più xerofile (in Brasile sono presenti anche specie arboree). Per la presenza di sostanze aromatiche, molte specie di questa famiglia sono usate in cucina come condimento, in profumeria, liquoreria e farmacia. Il genere Stachys comprende più di 300 specie[12][23] con una distribuzione cosmopolita (ad eccezione dell'Australia e Nuova Zelanda), due dozzine delle quali vivono spontaneamente in Italia. Nell'ambito della famiglia il genere Stachys è descritto all'interno della tribù Stachydeae Dumort., 1827[23] (sottofamiglia Lamioideae Harley, 2003[24]). Nelle classificazioni meno recenti la famiglia Lamiaceae viene chiamata Labiatae.[9][10]
Il numero cromosomico di S. alpina è: 2n = 30.[25]
Questa entità ha avuto nel tempo diverse nomenclature. L'elenco seguente indica alcuni tra i sinonimi più frequenti:[1]
La specie di questa voce può essere confusa con la specie Stachys germanica L., spesso presenti nello stesso habitat. La S. germanica si distingue per le foglie maggiormente lanceolate, per l'assenza di peli ghiandolari nella parte apicale del fusto e per la forma zigomorfa del calice.[8]
La stregona alpina in altre lingue è chiamata nei seguenti modi:
urlarchivio
(aiuto) (archiviato dall'url originale il 4 marzo 2016). La betonica alpina (nome scientifico Stachys alpina L., 1753) è una piccola pianta erbacea dai fiori labiati appartenente alla famiglia delle Lamiaceae.
De alpenandoorn (Stachys alpina) is een vaste plant, die behoort tot de lipbloemenfamilie. De soort komt van nature voor in Zuid- en Midden-Europa tot in de Kaukasus en Noord-Iran. De alpenandoorn staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als een soort die in Nederland zeer zeldzaam en stabiel of toegenomen is. Het aantal chromosomen is 2n= 30.
De plant wordt 25 - 60 cm hoog en heeft een kruipende wortelstok. De rechtopstaande tot opstijgende, vierkante, vaak violetkleurige stengel is viltig behaard en bovenaan beklierd. De stengel is onderaan 5 mm dik. De donkergroene, 5 - 18 cm lange en 3 - 9 cm brede, breedlancetvormige tot eironde bladeren zijn dicht bezet met korte, aanliggende haren. Ze hebben een afgeronde of hartvormige voet en een 1 - 5 cm lange bladsteel. De bladrand is gekarteld, stomp getand of fijn tot grof gezaagd.
De plant bloeit van juni tot in augustus met behaarde, 1,5 - 2,0 cm grote, donkerpaarse of soms geel aangelopen bloemen, die met 12 - 20 bloemen in een bebladerde aar met schijnkransen staan. De steelblaadjes zijn meer dan half zo lang als de donkerpurpere tot bruinpaarse, 6 - 12 mm lange kelk. De kelkbuis is ongeveer 6 mm lang. De kelktanden zijn zeer ongelijk. De bovenlip is 5 mm en de onderlip 9 mm lang.
De vrucht is een splitvrucht. De grijsbruine deelvruchten zijn 2,5 - 3 mm lang en hebben een buitenkant met zeer fijne groeven.
De alpenandoorn komt voor op vochtige, kalkrijke, leemhoudende grond in bossen, bosranden en kapvlakten.
De alpenandoorn (Stachys alpina) is een vaste plant, die behoort tot de lipbloemenfamilie. De soort komt van nature voor in Zuid- en Midden-Europa tot in de Kaukasus en Noord-Iran. De alpenandoorn staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als een soort die in Nederland zeer zeldzaam en stabiel of toegenomen is. Het aantal chromosomen is 2n= 30.
De plant wordt 25 - 60 cm hoog en heeft een kruipende wortelstok. De rechtopstaande tot opstijgende, vierkante, vaak violetkleurige stengel is viltig behaard en bovenaan beklierd. De stengel is onderaan 5 mm dik. De donkergroene, 5 - 18 cm lange en 3 - 9 cm brede, breedlancetvormige tot eironde bladeren zijn dicht bezet met korte, aanliggende haren. Ze hebben een afgeronde of hartvormige voet en een 1 - 5 cm lange bladsteel. De bladrand is gekarteld, stomp getand of fijn tot grof gezaagd.
De plant bloeit van juni tot in augustus met behaarde, 1,5 - 2,0 cm grote, donkerpaarse of soms geel aangelopen bloemen, die met 12 - 20 bloemen in een bebladerde aar met schijnkransen staan. De steelblaadjes zijn meer dan half zo lang als de donkerpurpere tot bruinpaarse, 6 - 12 mm lange kelk. De kelkbuis is ongeveer 6 mm lang. De kelktanden zijn zeer ongelijk. De bovenlip is 5 mm en de onderlip 9 mm lang.
De vrucht is een splitvrucht. De grijsbruine deelvruchten zijn 2,5 - 3 mm lang en hebben een buitenkant met zeer fijne groeven.
Czyściec górski (Stachys alpina L.) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae).
Europa zachodnia i środkowa; zawleczony do Wielkiej Brytanii. W Polsce roślina osiąga północną granicę zasięgu. Występuje w Karpatach oraz Sudetach sięgając piętra kosodrzewiny. Na niżu rzadka.
Bylina. Rośnie na glebach świeżych, żyznych, zasadowych i obojętnych. Zasiedla lasy liściaste: żyzne buczyny i grądy, gdzie preferuje okrajki i poręby. Kwitnie od lipca do września.
Czyściec górski (Stachys alpina L.) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae).
Stachys alpina là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa môi. Loài này được L. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1753.[1]
Stachys alpina là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa môi. Loài này được L. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1753.
Stachys alpina L.
Чистец альпийский (лат. Stáchys alpina) — вид многолетних травянистых растений рода Чистец (Stachys) семейства Яснотковые (Lamiaceae).
Распространён в Центральной и Восточной Европе.
Растёт в лесах и среди кустарников.
Стебли несколько изогнутые, мохнато-волосистые, высотой 65—100 см.
Стеблевые листья яйцевидно-продолговатые, при основании сердцевидные; верхушечные — ланцетные, все городчатые; прикорневые и нижние стеблевые на черешках, длиной 10—12 см, средние стеблевые короткочерешковые, верхушечные сидячие.
Цветки собраны в 10—20-цветковые мутовки, у основания отставленные, вверху сближенные в колосовидное соцветие. Прицветники узколинейные; зубцы чашечки неодинаковые по длине, яйцевидно-продолговатые; венчик красный, верхняя губа яйцевидная.
Орешек почти округлые, голые.
Вид Чистец альпийский входит в род Чистец (Stachys) подсемейства Яснотковые (Lamioideae) семейства Яснотковые (Lamiaceae) порядка Ясноткоцветные (Lamiales).
Чистец альпийский (лат. Stáchys alpina) — вид многолетних травянистых растений рода Чистец (Stachys) семейства Яснотковые (Lamiaceae).