A folada, broca ou mangón (Pholas dactylus, Linneaeus 1758) é un molusco bivalvo mariño pertencente á familia Foládidos (Pholadidae), da orde Myoida. Son quen de perforar as rochas creando galerías nas que se agochan e protexen.
A cuncha é fráxil, de valvas iguais pero cunhas prolongacións no umbo [1], chamadas protoplax, que fan que as valvas rematen sendo diferentes. O perfil é elíptico, cunha zona apuntada na marxe anterior. Poden alcanzar medidas de 13–15 cm de lonxitude. As valvas quedan separadas nos extremos da cuncha.
A superficie das valvas mostra unhas 24 costelas concéntricas cruzadas por 40 costelas ou máis radiadas, aparecendo unhas pequenas espiñas nos puntos onde se cruzan unhas e outras.
A cor típica é branca amarelenta ou gris clara, manchada con restos da rocha na que viven. O interior é branco brillante.
Posúe dous sifóns longos que están soldados en case toda a súa lonxitude.
Vive na zona infralitoral, en augas pouco profundas, distribuído irregularmente por toda a costa europea do Atlántico ata Marrocos, entrando tamén no Mediterráneo e Mar Negro.
Habita en galerías horizontais de ata 10 cm de profundidade que escava nas rochas brandas e nas madeiras somerxidas, coa rexión anterior do corpo no fondo do burato. É grazas a esas espiñas que cobren a cuncha como conseguen furar a rocha, e quizais con algunha secreción corrosiva.
Esta especie é bioluminiscente, propiedade que quizais obedece a razóns defensivas.
Ríos Panisse atopou a seguinte sinonimia para designar este molusco: ameixa brava, ameixa de can, ameixendra, broca, cadelucha, caíño ou mangón.
A folada, broca ou mangón (Pholas dactylus, Linneaeus 1758) é un molusco bivalvo mariño pertencente á familia Foládidos (Pholadidae), da orde Myoida. Son quen de perforar as rochas creando galerías nas que se agochan e protexen.