Multimedia w Wikimedia Commons Acanthis – rodzaj ptaka z podrodziny łuskaczy (Carduelinae) w rodzinie łuszczakowatych (Fringillidae).
Występowanie
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i Ameryce Północnej[4].
Morfologia
Długość ciała 11,5–14 cm, masa ciała 10–20 g[5].
Systematyka
Etymologia
-
Acanthis: łac. Acanthis – mały ptak, prawdopodobnie zięba, od gr. ακανθις akanthis – mały niezidentyfikowany ptak wspomniany przez Arystotelesa i innych autorów, prawdopodobnie makolągwa zwyczajna. W ornitologii zwykle utożsamia się to z jakimś gatunkiem zięby. Pierwszym gatunkiem wymienionym przez Borkhausena jest „Acanthis Carduelis, der Distelzeisig, Distelfink, Stieglitz”[2] (czyli szczygieł) (por. w mitoligi greckiej Akantis, była córką Autonousa, i została zamieniona w jakiś rodzaj zięby, zaś jej brat, Akant, po śmierci zamienił się w niezidentyfikowanego ptaka)[6].
-
Aegiothus: gr. αιγιοθος aigiothos – nieznany ptak, wcześniej identyfikowany z makolągwą zwyczajną[7]. Gatunek typowy: Fringilla linaria Linnaeus, 1758 = Fringilla flammea Linnaeus, 1758.
Podział systematyczny
Takson wyodrębniony ostatnio z Carduelis[8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18]. Do rodzaju należą następujące gatunki[19]:
Przypisy
-
↑ Acanthis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
-
↑ a b M.B. Borkhausen: Deutsche Fauna, oder, Kurzgefasste Naturgeschichte der Thiere Deutschlands. Erster Theil, Saugthiere und Vögel. Frankfurt nad Menem: bey Varrentrapp und Wenner, 1797, s. 248. (niem.)
-
↑ J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. Cz. 1: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 161. (niem.)
-
↑ F. Gill & D. Donsker: Finches, euphonias (ang.). IOC World Bird List: Version 7.2. [dostęp 2017-07-16].
-
↑ N. Collar, I. Newton, P. Clement & V. Arkhipov: Family Fringillidae (Finches). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 564–565. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.)
-
↑ Jobling 2017 ↓, s. Acanthis.
-
↑ Jobling 2017 ↓, s. Aegiothus.
-
↑ A. Arnaiz-Villena, M. Álvarez-Tejado, V. Ruíz-del-Valle, C. García-de-la-Torre, P. Varela, M. J. Recio, S. Ferre & J. Martínez-Laso. Phylogeny and rapid Northern and Southern Hemisphere speciation of goldfinches during the Miocene and Pliocene Epochs. „Cellular and Molecular Life Sciences”. 54, s. 1031-1041, 1998 (ang.).
-
↑ A. Arnaiz-Villena, J. Guilléna, V. Ruiz-del-Vallea, E. Lowy, J. Zamoraa, P.Varelaa, D. Stefanib & L.M. Allendea. Phylogeography of crossbills, bullfinches, grosbeaks, and rosefinches. „Cellular and Molecular Life Sciences”. 58 (8), s. 1159-1166, 2001 (ang.).
-
↑ A. Arnaiz-Villena, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, H. Westerdahl, J. Moscoso, J.I. Serrano-Vela, H. Witzell & J. Zamora. Evolution of the major histocompatibility complex class I genes in Serinus canaria from the Canary Islands is different from that of Asian and African continental Serinus species. „Journal of Ornithology”. 148 (Suppl. 2), s. S479–S484, 2007. DOI: 10.1007/s10336-007-0146-0 (ang.).
-
↑ A. Arnaiz-Villena, J. Moscoso, V. Ruiz-Del-valle, J. Gonzalez, R. Reguera, M. Wink & J.I. Serrano-Vela. Bayesian phylogeny of Fringillinae birds: status of the singular African oriole finch Linurgus olivaceus and evolution and heterogeneity of the genus Carpodacus. „Acta Zoologica Siniaca”. 53 (5), s. 826-834, 2007 (ang.).
-
↑ P.G. Ryan, D. Wright, G. Oatley, J. Wakeling, C. Cohen, T.L. Nowell, R.C.K. Bowie, V. Ward & T.M. Crowe. Systematics of Serinus canaries and the status of Cape and Yellow-crowned Canaries inferred from mtDNA and morphology. „Ostrich”. 75 (4), s. 288-294, 2004 (ang.).
-
↑ P.C. Rasmussen & J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Waszyngton i Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.)
-
↑ J. Zamora, E. Lowy, V. Ruiz-del-Valle, J. Moscoso, J. Ignacio Serrano-Vela, J. Rivero-de-Aguilar & A. Arnaiz-Villena. Rhodopechys obsoleta (desert finch): a pale ancestor of greenfinches (Carduelis spp.) according to molecular phylogeny. „Journal of Ornithology”. 147, s. 448-456, 2006. DOI: 10.1007/s10336-005-0036-2 (ang.).
-
↑ J. Zamora, J. Moscoso, V. Ruiz-del-Valle, E. Lowy, J.I. Serrano-Vela, J. Ira-Cachafeiro & A. Arnaiz-Villena. Conjoint mitochondrial phylogenetic trees for canaries Serinus spp. and goldfinches Carduelis spp. show several specific polytomies. „Ardeola”. 53 (1), s. 1-17, 2006 (ang.).
-
↑ B. Nguembock, J. Fjeldså, A. Couloux & E. Pasquet. Molecular phylogeny of Carduelinae (Aves, Passeriformes, Fringillidae) proves polyphyletic origin of the genera Serinus and Carduelis and suggests redefined generic limits. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 51 (2), s. 169-181, 2009. DOI: 10.1016/j.ympev.2008.10.022 (ang.).
-
↑ J.T. Weir, E. Bermingham & D. Schluter. The Great American Biotic Interchange in birds. „Proceedings of the National Academy Sciences”. 106 (51), s. 21737–21742, 2009. DOI: 10.1073/pnas.0903811106 (ang.).
-
↑ D. Zuccon, R. Prŷs-Jones, P.C. Rasmussen & P.G.P. Ericson. The phylogenetic relationships and generic limits of finches (Fringillidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 62 (2), s. 581-596, 2012. DOI: 10.1016/j.ympev.2011.10.002 (ang.).
-
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2017-07-09). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2017-07-16].
Bibliografia
- J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2017. [dostęp 2017-07-16]. (ang.)
