dcsimg
Sivun kalvasryhäkäs kuva
Life » » Fungi » » Kantasienet » » Agaricaceae »

Kalvasryhäkäs

Cystoderma carcharias (Pers.) Fayod 1889

Associations ( englanti )

tarjonnut BioImages, the virtual fieldguide, UK
In Great Britain and/or Ireland:
Plant / associate
fruitbody of Cystoderma carcharias is associated with gametophyte of Bryopsida
Other: minor host/prey

Plant / associate
fruitbody of Cystoderma carcharias is associated with Broadleaved trees
Other: minor host/prey

Plant / associate
fruitbody of Cystoderma carcharias is associated with Pinopsida
Other: major host/prey

lisenssi
cc-by-nc-sa-3.0
tekijänoikeus
BioImages
projekti
BioImages

Cystoderma carcharias ( asturia )

tarjonnut wikipedia AST
Cystoderma charcarias
Carauterístiques micolóxiques
Symbol question.svg
Campanulate cap icon.svg
Umbonate cap icon.svg

El sombreru ye campanuláu

o mamelonado
Adnate gills icon2.png
Les llámines son adnates
Ring stipe icon.png
El pie tien aniellu
White spore print icon.png
Espores de color blancu
Saprotrophic ecology icon.png
La ecoloxía ye saprófita
Inedible toxicity icon.png
Comestibilidá: non comestible[editar datos en Wikidata]

Cystoderma carcharias, tamién conocida comúnmente como cistoderma denticulada,[2] ye un fungu basidiomiceto del orde Agaricales.[3][1] qu'habita en montes de coníferes —especialmente en montes d'abetos— d'Asia, Australia, Europe y Norteamérica. Ye bien rara en montes de frondosas y nun subsiste en suelos caliares. El cuerpu granible apruz na seronda. El so sabor y golor nun son prestosos, polo que nun sela considera comestible.[2]

Descripción

La cogorda, o cuerpu granible, d'esti fungu presenta un sombreru pequeñu, d'ente 2 y 6 centímetros de diámetru, campanulado de primeres, y convexu mamelonado más tarde, col cantu más irregular conforme la cogorda madura. Ye de color claru amarellentáu y presenta una testura granosa fina. Les llámines son adnatas —xuntaes al pie—, de color blancu, non bien apertaes, con numberoses laminuques de menor tamañu y col tiempu tomen un color blancu amarellentáu. El pie ye del mesmu color que'l sombreru, tien un altor d'hasta 7 centímetros y unos 8 centímetros de diámetru. Tien un aniellu con forma d'embudu blancu pola cara cimera y gris pola inferior. Per debaxo del aniellu la testura del pie ye escamosa, siendo llisa dende l'aniellu hasta onde se xune col sombreru. La esporada ye blanca, y la so carne ye clara, con un golor y sabor desagradable.[2]

Referencies

  1. 1,0 1,1 «Cystoderma carcharias» (n'inglés), Catalogue of Life (2010 Annual Checklist), Sistema Integráu d'Información Taxonómica (ITIS), http://www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2010/browse/tree/id/5961018 (con fonte en Index Fungorum, entrada: Cystoderma carcharias)
  2. 2,0 2,1 2,2 Grünert, H.; Grünert, R.; VV.AA. (1984). Guíes de Naturaleza Blume: Cogordes (t. orixinal:"Pilze"). Blume, 34. ISBN 84-87535-11-9.
  3. «Cystoderma carcharias» (n'inglés), Centru Nacional pa la Información Biotecnolóxica, National Library of Medicine (NLM), http://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?id=511157

Enllaces esternos


lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia AST

Cystoderma carcharias: Brief Summary ( asturia )

tarjonnut wikipedia AST

Cystoderma carcharias, tamién conocida comúnmente como cistoderma denticulada, ye un fungu basidiomiceto del orde Agaricales. qu'habita en montes de coníferes —especialmente en montes d'abetos— d'Asia, Australia, Europe y Norteamérica. Ye bien rara en montes de frondosas y nun subsiste en suelos caliares. El cuerpu granible apruz na seronda. El so sabor y golor nun son prestosos, polo que nun sela considera comestible.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia AST

Starkriechender Körnchenschirmling ( saksa )

tarjonnut wikipedia DE

Der ungenießbare Starkriechende Körnchenschirmling (Cystoderma carcharias) ist eine Pilzart aus der Familie der Squamanitaceae[1]. Die Fruchtkörper erscheinen von September bis November vorwiegend in Nadelwäldern.

Merkmale

 src=
Aufschirmender Hut des Starkriechenden Körnchenschirmlings mit aufgerissenem Teilvelum, das als häutiger Ring am Stiel zurückbleibt.

Makroskopische Merkmale

Der Hut ist 2–6 cm breit, jung kegelig, bald gewölbt bis ausgebreitet und stumpf gebuckelt. Die Oberfläche ist feinkörnig bis mehlig und schmutzig weiß, graurosa, über isabell bis fast milchkaffeebraun gefärbt. Die Hutmitte ist meist dunkler. Der Rand bleibt lange Zeit herabgebogen und mit weißen Hüllresten behangen.

Die kaum gedrängt stehenden Lamellen sind am Stiel angeheftet und laufen mit einem Zahn daran herab. Sie sind jung weißlich und gilben im Alter. Das Sporenpulver ist amyloid und weiß.

Der zylindrische und anfangs volle Stiel ist 3–7 cm lang und 0,3–0,8 cm breit. Er ist im Alter hohl und trägt einen aufsteigenden, trichterartigen und dauerhaften Ring. Oberhalb des Ringes ist der Stiel glatt, weißlich, darunter genauso wie der Hut graulich bis graurosa und körnig geflockt. Das Fleisch ist weißlich und riecht sehr unangenehm, gasartig oder wie Scheunenstaub und schmeckt widerlich, aber mild.[2][3][4]

Mikroskopische Merkmale

Die breit-elliptischen, fast rundlichen Sporen sind 4–5 µm lang und 3–4 µm breit, Zystiden fehlen.[2][3]

Artabgrenzung

Der Starkriechende Körnchenschirmling ist durch seine helle Färbung, den markanten, aufsteigenden Ring und den unangenehmen Geruch gut gekennzeichnet. Der recht ähnliche, aber sehr seltene Weiße Körnchenschirmling (Cystodermella ambrosii) hat keinen häutigen Ring und ist geruchlos. Manchmal kann der Rostrote Körnchenschirmling (Cystodermella granulosa) in weißlichen Formen auftreten. Sein Sporenpulver ist aber inamyloid und ein häutiger Ring fehlt ebenfalls.[2]

Ökologie und Verbreitung

Die Fruchtkörper des Starkriechenden Körnchenschirmlings erscheinen meist gesellig von September bis November in Nadel- und Nadel-Mischwäldern. Bisweilen findet man ihn auch schon früher und bis in den Dezember hinein. Der Pilz ist besonders in Kalkgebieten recht verbreitet.[2][3][4]

Bedeutung

Der Starkriechende Körnchenschirmling ist kein Speisepilz.[3]

Quellen

Einzelnachweise

  1. A. Vizzini, G. Consiglio, M. Marchetti: Mythicomycetaceae Fam. Nov. (Agaricineae , Agaricales) for Accommodating the Genera Mythicomyces and Stagnicola, and Simocybe parvispora Reconsidered. In: Fungal Systematics and Evolution. Band 3, Nr. 1, 15. Juni 2019, ISSN 2589-3823, S. 225–240, doi:10.3114/fuse.2019.03.05 (ingentaconnect.com).
  2. a b c d Ewald Gerhardt: Pilze. Band 1: Lamellenpilze, Täublinge, Milchlinge und andere Gruppen mit Lamellen (= Spektrum der Natur / BLV Intensivführer). BLV, München/ Wien/ Zürich 1984, ISBN 3-405-12927-3, S. 179.
  3. a b c d Hans E. Laux: Der neue Kosmos-Pilzatlas. 1. Auflage. Kosmos, Stuttgart 2002, ISBN 3-440-07229-0, S. 100.
  4. a b Karin Montag: Starkriechender Körnchenschirmling Cystoderma carcharias Im virtuellen Pilzbuch. In: [1]. Abgerufen am 20. September 2013.

Weblinks

 src=
– Album mit Bildern, Videos und Audiodateien
  • Cystoderma carcharias. In: Funghi in Italia / funghiitaliani.it. Abgerufen am 20. September 2013 (italienisch, Gute Fotos vom Starkriechenden Körnchenschirmling).
 title=
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia DE

Starkriechender Körnchenschirmling: Brief Summary ( saksa )

tarjonnut wikipedia DE

Der ungenießbare Starkriechende Körnchenschirmling (Cystoderma carcharias) ist eine Pilzart aus der Familie der Squamanitaceae. Die Fruchtkörper erscheinen von September bis November vorwiegend in Nadelwäldern.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia DE

Cystoderma carcharias ( englanti )

tarjonnut wikipedia EN

Cystoderma carcharias, is a species of agaric in the fungal family Agaricaceae. It has a widespread distribution, and has been collected in coniferous forests and grasslands in Asia, Europe, North America, and the subantarctic islands. In the field, fruit bodies are characterized by a pink cap up to 6 cm (2.4 in) broad, a well-developed ring on the stem, and an unpleasant odour.

Taxonomy

The species was first described scientifically by Christian Hendrik Persoon, who named it Agaricus carcharias in 1794.[2] Swiss mycologist Victor Fayod assigned it its current name in 1889.[3] The specific epithet carcharias is probably derived from the Greek καρχαρός (karcharos) which means sharp, pointed or jagged. καρχαρίας (karcharias) is translated as shark.

Description

The fruiting body of Cystoderma carcharias is a relatively small agaric. The fruiting body is characterised by an off-white and pale pink-tinged cap with a distinct darker central spot, and a powdery cuticle. The cap is at first convex, but with maturity becomes flat and slightly umbonate. The cap is up to 6 cm (2.4 in) in diameter and may bear a margin fringed with remnants of a partial veil. The gills are white, adnate and crowded. The stem is white and smooth above, and granular below a white, upturned, flared and persistent ring. The stem is cylindrical and up to 7 cm (2.8 in) tall. The flesh is white, firm and full throughout.[4][5] Additionally, C. carcharias forma album is a form recognised as having a snow-white cap.[6]

Under a microscope, the spores are ellipsoid, with dimensions 4–5.5 by 3–4 µm. The spores are white and amyloid. The basidia are 4-spored,[4][5][7] club-shaped, and measure 20–25 by 4–6 µm.[8]

The fruiting body of C. carcharias bears a characteristic strong, unpleasant odour. The odour has been described as earthy, muddy and mouldy by various authors. This has been attributed to the presence of the compound geosmin.[9] The taste is not distinctive.

Cystoderma carcharias is a fairly common fungus distributed in Europe, North America and temperate Asia,[8] typically occurring in coniferous forests.[10] It has also been found on the treeless, Australian subantarctic Macquarie Island.[11] Fruit bodies are found singly or in groups on soil among grass or moss during late summer and autumn. The fungus is an acidophilic litter saprotroph growing frequently under conifers, namely spruce.

Cystoderma carcharias accumulates cadmium in its fruiting bodies. In polluted areas, cadmium concentrations may even exceed 600 mg/kg in dry mass.[12] Intracellular Cd accumulated in sporocarps of C. carcharias is associated with two isoforms of metallothioneins.[13] Furthermore, C. carcharias contains numerous organoarsenic compounds from which dimethylarsinoylacetate and trimethylarsoniopropionate have been reported for the first time in the terrestrial environment.[12]

This fungus has been deemed inedible by various authors.[4][14]

References

  1. ^ "Cystoderma carcharias taxon record details at Index Fungorum". CAB International. Retrieved January 11, 2010.
  2. ^ Persoon CH. (1794). "Dispositio methodica fungorum". Neues Magazin für die Botanik, Römer (in Latin). 1: 81–128.
  3. ^ Fayod MV. (1889). "Prodrome d'une histoire naturelle des Agaricinés". Annales des Sciences Naturelles, Botanique. VII (in French). 9: 351.
  4. ^ a b c Jordan M. (1995). The Encyclopedia of Fungi of Britain and Europe. London: David & Charles. p. 214. ISBN 0-7153-0129-2.
  5. ^ a b Gerault, Alain (October 2005). "Florule Evolutive des Basidiomycotina du Finistere – Heterobasidiomycetes – Tricholomatales (in French)" (PDF). 2.1. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  6. ^ "Trial field key to the species of Cystoderma in the Pacific Northwest". Pacific Northwest Key Council. Retrieved January 30, 2010.
  7. ^ Saar I, Põldmaa K, Kõljalg U (2009). "The phylogeny and taxonomy of genera Cystoderma and Cystodermella (Agaricales) based on nuclear ITS and LSU sequences". Mycological Progress. 8: 59–73. doi:10.1007/s11557-008-0578-9. S2CID 31184798.
  8. ^ a b Saar I. (2003). "The genera Cystoderma and Cystodermella (Tricholomataceae) in temperate Eurasia". Mycotaxon. 86: 455–73. Retrieved 2010-01-29.
  9. ^ Tkacz J. S.; Lange L. (2004). Advances in fungal biotechnology for industry, agriculture, and medicine. Springer. p. 342. ISBN 0-306-47866-8.
  10. ^ Dennis RWG. (1980). "Micro fungi of St. Kilda". Kew Bulletin. 34 (3): 742–44. doi:10.2307/4119067. JSTOR 4119067.
  11. ^ "Interactive Catalogue of Australian Fungi: Cystoderma carcharias". Royal Botanic Gardens, Melbourne. Archived from the original on March 30, 2012. Retrieved February 7, 2012.
  12. ^ a b Borovička J., Braeuer S., Sácký J., Kameník J., Goessler W., Trubač J., Strnad L., Rohovec J., Leonhardt T., Kotrba P. (2019). "Speciation analysis of elements accumulated in Cystoderma carcharias from clean and smelter-polluted sites". Science of the Total Environment. 648: 1570–1581. Bibcode:2019ScTEn.648.1570B. doi:10.1016/j.scitotenv.2018.08.202. PMID 30340302. S2CID 53009222.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  13. ^ Sácký J., Černý J., Šantrůček J., Borovička J., Leonhardt T., Kotrba P. (2021). "Cadmium hyperaccumulating mushroom Cystoderma carcharias has two metallothionein isoforms usable for cadmium and copper storage". Fungal Genetics and Biology. 153: 103574. doi:10.1016/j.fgb.2021.103574. PMID 34015433. S2CID 235075332.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  14. ^ Polèse J.; Deconchat C. (2002). Champignons. L'encyclopédie. Losange: Editions Artemis. p. 245. ISBN 2-84416-145-6.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia EN

Cystoderma carcharias: Brief Summary ( englanti )

tarjonnut wikipedia EN

Cystoderma carcharias, is a species of agaric in the fungal family Agaricaceae. It has a widespread distribution, and has been collected in coniferous forests and grasslands in Asia, Europe, North America, and the subantarctic islands. In the field, fruit bodies are characterized by a pink cap up to 6 cm (2.4 in) broad, a well-developed ring on the stem, and an unpleasant odour.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia EN

Cystoderma carcharias ( kastilia )

tarjonnut wikipedia ES

Cystoderma carcharias, también conocida comúnmente como cistoderma denticulada,[2]​ es un hongo basidiomiceto del orden Agaricales.[3][1]​ que habita en bosques de coníferas —especialmente en bosques de abetos— de Asia, Australia, Europe y Norteamérica. Es muy rara en bosques de frondosas y no subsiste en suelos calcáreos. El cuerpo fructífero aflora en otoño. Su sabor y olor no son agradables, por lo que no se la considera comestible.[2]

Descripción

La seta, o cuerpo fructífero, de este hongo presenta un sombrero pequeño, de entre 2 y 6 centímetros de diámetro, campanulado al principio, y convexo mamelonado más tarde, con el borde más irregular conforme la seta madura. Es de color claro amarillento y presenta una textura granulada fina. Las láminas son adnatas —adheridas al pie—, de color blanco, no muy apretadas, con numerosas laminillas de menor tamaño y con el tiempo toman un color blanco amarillento. El pie es del mismo color que el sombrero, tiene una altura de hasta 7 centímetros y unos 8 centímetros de diámetro. Tiene un anillo con forma de embudo blanco por la cara superior y gris por la inferior. Por debajo del anillo la textura del pie es escamosa, siendo lisa desde el anillo hasta donde se une con el sombrero. La esporada es blanca, y su carne es clara, con un olor y sabor desagradables.[2]

Referencias

  1. a b «Cystoderma carcharias». Catalogue of Life (2010 Annual Checklist) (en inglés). Sistema Integrado de Información Taxonómica (ITIS). (con fuente en Index Fungorum, entrada: Cystoderma carcharias)
  2. a b c Grünert, H.; Grünert, R.; VV.AA. (1984). Guías de Naturaleza Blume: Setas (t. original:"Pilze"). Barcelona: Blume. p. 34. ISBN 84-87535-11-9.
  3. «Cystoderma carcharias». Centro Nacional para la Información Biotecnológica (en inglés). National Library of Medicine (NLM).

 title=
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autores y editores de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ES

Cystoderma carcharias: Brief Summary ( kastilia )

tarjonnut wikipedia ES

Cystoderma carcharias, también conocida comúnmente como cistoderma denticulada,​ es un hongo basidiomiceto del orden Agaricales.​​ que habita en bosques de coníferas —especialmente en bosques de abetos— de Asia, Australia, Europe y Norteamérica. Es muy rara en bosques de frondosas y no subsiste en suelos calcáreos. El cuerpo fructífero aflora en otoño. Su sabor y olor no son agradables, por lo que no se la considera comestible.​

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autores y editores de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ES

Haisev pisisirmik ( viro )

tarjonnut wikipedia ET

Haisev pisisirmik (Cystoderma carcharias) on kandseente hulka kuuluv seeneliik.

Seent on leitud ka Eestist.[1]

Seen on mittesöödav.[1]

Viited

  1. 1,0 1,1 Gerrit J. Keizer. Seente entsüklopeedia. Tallinn: Sinisukk, 2006. Lk 166

Välislingid

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipeedia autorid ja toimetajad
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ET

Haisev pisisirmik: Brief Summary ( viro )

tarjonnut wikipedia ET

Haisev pisisirmik (Cystoderma carcharias) on kandseente hulka kuuluv seeneliik.

Seent on leitud ka Eestist.

Seen on mittesöödav.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipeedia autorid ja toimetajad
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ET

Dvokiančioji šlakabudė ( Liettua )

tarjonnut wikipedia LT
LogoIF.png

Dvokiančioji šlakabudė (lot. Cystoderma carcharias) – pievagrybinių šeimai priklausantis nevalgomas grybas.

Išvaizda

Kepurėlė (2–6 cm skersmens) iš pradžių pusiau apvali, vėliau varpeliška ir galiausiai beveik horizontali, su nedideliu gūbreliu per vidurį ir skilinėtais kraštais. Luobelė grūdėta. Kotas 3–6 cm ilgio, cilindriškas, prie pagrindo truputį sustorėjęs, aukščiau rinkio baltas ir miltuotas, žemiau rinkio grūdėtai žvynuotas, du trečdalius jo dengia išnara, kuri po kurio laiko nukrenta. Lakšteliai tankūs, priaugintiniai, dantyti. Trama plona ir balta, turi būdingą puvėsių kvapą ir vos juntamą skonį. Sporos yra 4–5,5 x 3–4 mikronų, elipsės formos, lygios.

Sinonimai: Agaricus carcharias, Agaricus granulosus var. Carcharias, Lepiota carcharias.

Spalvos kaita: kepurėlės atspalvis gali įvairuoti nuo gelsvai rausvos iki šviesiai raudonos. Lakšteliai iš pradžių balti, vėliau gelsvi.

Augavietė

Šis grybas labai paplitęs Lietuvoje, auga spygliuočių miškuose.

Sezonas: rugsėjislapkritis

Panašios rūšys: Cystoderma granulatum , šis grybas taip pat turi grūdėtą kepurėlę, kuri yra plytų arba rūdžių spalvos atspalvio.

Literatūra

  • Didysis gamtos vadovas „Grybai“, išsamus grybų ir jų rinkimo žinynas, „Mūsų knyga“, 2004 m., (57 psl.) ISBN 9955-573-65-1
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia LT

Dvokiančioji šlakabudė: Brief Summary ( Liettua )

tarjonnut wikipedia LT

Dvokiančioji šlakabudė (lot. Cystoderma carcharias) – pievagrybinių šeimai priklausantis nevalgomas grybas.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia LT

Cystoderma carcharias ( Pms )

tarjonnut wikipedia PMS
Drapò piemontèis.png Vos an lenga piemontèisa Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Capel fin a 6 cm, da biancastr a rosà o bes rosà al disch. Lamele da bianche a rosastr ciàir. Gamba àuta fin a 7 cm e larga fin a 1 cm, bianca an su, con armila reusa. Odor teros.

Ambient

A chërs sota le conìfere, a l'ha pì car la montagna.

Comestibilità

WHMIS Class D-1.svg A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.

Arferiment bibliogràfich për chi a veul fé dj'arserche pì ancreuse

  • Cystoderma carcharias (Persoon) Fayod
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia PMS

Cystoderma carcharias: Brief Summary ( Pms )

tarjonnut wikipedia PMS

Capel fin a 6 cm, da biancastr a rosà o bes rosà al disch. Lamele da bianche a rosastr ciàir. Gamba àuta fin a 7 cm e larga fin a 1 cm, bianca an su, con armila reusa. Odor teros.

Ambient

A chërs sota le conìfere, a l'ha pì car la montagna.

Comestibilità

WHMIS Class D-1.svg A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia PMS

Ziarnówka blada ( puola )

tarjonnut wikipedia POL
2010-10-09 Cystoderma carcharias cropped.jpg
Cystoderma carcharias G9.JPG

Ziarnówka blada (Cystoderma carcharias (Pers.) Konr. & Maubl.) – gatunek grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1797 r. Persoon nadając mu nazwę Agaricus carcharias. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1889 r. Victor Fayod, przenosząc go do rodzaju Cystoderma[1].

Ma ponad 10 synonimów. Niektóre z nich[2]:

  • Agaricus carcharias Pers. 1797
  • Agaricus granulosus var. carcharias (Pers.) Fr. 1838
  • Lepiota carcharias (Pers.) P. Karst. 1879
  • Lepiota granulosa var. carcharias (Pers.) P. Kumm. 1871

Łacińska nazwa gatunkowa carcharias oznacza "szorstki", "z szorstką powierzchnią"[3]. Nazwę polską (ziarnówka blada) podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968[4]. W atlasach grzybów czasami używana jest też nazwa ziarnówka biała[3].

Morfologia

Kapelusz

2-6 cm średnicy. Początkowo wypukły, potem stożkowato-dzwonkowaty, w końcu płaski, zazwyczaj z podwiniętym brzegiem i garbkiem pośrodku. Powierzchnia drobnoziarnista, o barwie od brudnobiałej do jasnoszarej, przeważnie z różowawym odcieniem. Brzeg jest biały i często z resztkami osłony[5].

Blaszki

Wąskie, przyrośnięte, gęste, cienkie, z międzyblaszkami. Białe, z wiekiem nieco żółkną[3].

Trzon

7 cm wysokości, 0,8 cm grubości. Posiada lejkowaty pierścień, z białawą, gładką stroną górną i szarawą dolną. Powyżej strefy pierścienia biały i gładko włóknisty, pod pierścieniem barwy kapelusza i ziarnisto łuskowaty[3].

Miąższ

Blady, o zapachu kurzu i obrzydliwym smaku[3].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki elipsoidalne, białe, amyloidalne, o rozmiarach 4–5.5 – 3 µm[6]

Występowanie i siedlisko

Ziarnówka blada występuje dość pospolicie w Ameryce Północnej, Europie oraz w Azji na obszarach o klimacie umiarkowanym[6]. W Polsce jest pospolita[4].

Rośnie na ziemi w lasach, głównie iglastych, oraz na wrzosowiskach, najczęściej w igliwiu lub wśród mchów i szczątków roślinnych. Owocniki wytwarza od września do listopada[5].

Znaczenie

Saprotrof[4]. Grzyb niejadalny ze względu na nieprzyjemny smak i zapach[3].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-03-05].
  2. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-03-05].
  3. a b c d e f Ewald Gerhardt: Przewodnik – grzyby. Warszawa: Multico, 2004. ISBN 83-7073-084-1.
  4. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  5. a b Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  6. a b Mycotaxon, vol. VXXXVI, s. 455-473. [dostęp 2014-03-03].
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia POL

Ziarnówka blada: Brief Summary ( puola )

tarjonnut wikipedia POL
2010-10-09 Cystoderma carcharias cropped.jpg Cystoderma carcharias G9.JPG

Ziarnówka blada (Cystoderma carcharias (Pers.) Konr. & Maubl.) – gatunek grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae).

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia POL

Цистодерма пахучая ( venäjä )

tarjonnut wikipedia русскую Википедию
Царство: Грибы
Подцарство: Высшие грибы
Подотдел: Agaricomycotina
Порядок: Агариковые
Семейство: Шампиньоновые
Вид: Цистодерма пахучая
Международное научное название

Cystoderma carcharias (Pers.) Fayod, 1889

Commons-logo.svg
Изображения
на Викискладе
NCBI 511157EOL 195772MB 357219

Цистоде́рма паху́чая (лат. Cystoderma carcharias) — условно-съедобный гриб семейства шампиньоновых. Встречается в умеренной зоне Северного полушария, а также в Австралии.

Названия и таксономия

Научные синонимы[1]:

Другие русские названия: цистодерма шелушистая, зонтик пахучий.[2]

Вид впервые описан как Agaricus carcharias в 1794 г. Х. Г. Персоном.[3] Современное видовое название было предложено в 1889 г. швейцарским микологом Виктором Файодом.[4]

Родовое наименование гриба Cystoderma происходит от греческого κύστη (kysti), пузырь, волдырь, и δέρμα (derma), кожа; видовой эпитет carcharias — от καρχαρός (karcharos), острый, зазубренный, шершавый.

Подвиды и формы

  • Cystoderma carcharias f. album (Fr.) A.H. Sm. & Singer, 1945 — форма с белой шляпкой.[5]

Описание

Шляпка небольшая, тонкая, 3—6 см ∅ ; у молодых грибов — коническая или яйцевидная, у зрелых — плоско-выпуклая или распростёртая, с невыраженным бугорком посередине и иногда с бахромчатым краем; кожица шляпки сухая, мучнисто-мелкозернистая, серо- или желтовато-розовая, в центральной части более тёмная, выцветающая.

Пластинки частые, тонкие, приросшие, с промежуточными пластинками; беловатые, розоватые, у старых грибов желтеют.

Ножка 3—6 х 0,3—0,5 см, цилиндрическая, слегка утолщённая к основанию; над кольцом — беловатая, гладкая, слегка волокнистая, ниже кольца — зернисто-чешуйчатая, одного цвета со шляпкой. Кольцо высоко-расположенное, постоянное, воронкообразное, мелкозернистое, розово-серое.

Мякоть тонкая, хрупкая, бледно-розовая или белая, с невыраженным вкусом и неприятным древесным[2] или землистым запахом.

Споровый порошок белый.

Микроморфология

Споры 4—5,5 х 3—4 мкм, эллиптические, гладкие, амилоидные.

Экология и распространение

Довольно редкий гриб, распространённый в Европе, умеренной зоне Азии и Северной Америке. Также был найден в Австралии.[6] Встречается главным образом в хвойных и смешанных (с сосной)[2] лесах, на меловых почвах, во мху, на подстилке, в лиственных лесах крайне редок. Растёт одиночно и небольшими группами, появляясь с середины августа по ноябрь.

Пищевые качества

Гриб считается условно-съедобным (четвёртой категории), но редок, малоизвестен и практически не употребляется в пищу.

Сходные виды

Cystoderma amianthinum имеет сходство с другими мелкими цистодермами, например, с Cystoderma fallax с жёлто-коричневыми плодовыми телами.[7]

Примечания

  1. По данным сайта Mycobank.org
  2. 1 2 3 Вячеслав Степанов. Cystoderma carcharias (неопр.). Грибы Калужской области. Проверено 21 июня 2011. Архивировано 12 августа 2012 года.
  3. Persoon CH. Dispositio methodica fungorum // Neues Magazin für die Botanik, Römer. — 1794. — Т. 1. — С. 81–128.
  4. Fayod, M.V. Prodrome d'une histoire naturelle des Agaricinés // Annales des Sciences Naturelles, Botanique. — Paris, 1889. — Т. 9, вып. VII. — С. 351.
  5. По данным сайта Mycobank.org
  6. Dennis RWG. Micro fungi of St. Kilda Australia // Kew Bulletin. — 1980. — Т. 34, № 3. — С. 742–44.
  7. Лессо, Томас. Грибы. — Москва: АСТ, Астрель, 2007. — С. 97. — 304 с.
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Авторы и редакторы Википедии

Цистодерма пахучая: Brief Summary ( venäjä )

tarjonnut wikipedia русскую Википедию

Цистоде́рма паху́чая (лат. Cystoderma carcharias) — условно-съедобный гриб семейства шампиньоновых. Встречается в умеренной зоне Северного полушария, а также в Австралии.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Авторы и редакторы Википедии