Orakarakka

Ząbkowiec ochrowy (Steccherinum ochraceum (Pers.) Gray) – gatunek grzybów z rodziny strocznikowatych (Meruliaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Steccherinum, Meruliaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1792 r. Persoon nadając mu nazwę Hydnum ochraceum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1821 r. Gray, przenosząc go do rodzaju Steccherinum^[1].

Synonimów naukowych ma ok. 40. Niektóre z nich^[2]

Nazwa polska występuje w pracy Barbary Gumińskiej i Władysława Wojewody^[3] i innych^[4]. W. Wojewoda w swoim dziele Krytyczna lista grzybów podstawkowych Polski proponuje nazwę porokolczak ochrowy, ale dla synonimu Irpex ochraceus (Pers.) Kotir. & Saaren^[5].

Morfologia

Owocniki

Jednoroczne. Gdy rosną na poziomym podłożu są rozpostarte, na pionowym rozpostarto-odgięte. Brzeg ostry, falisty, filcowaty i płony. Początkowo mają mniej więcej kolisty kształt, później tworzą łatwą do oderwania od podłoża powłokę o rozmiarze do 20 cm i grubości 0,5-2 mm. Odgięte jej części, tzw. kapelusiki, są półeczkowate i pofałdowane, mają szerokość 0,3-4,5 cm. Górna powierzchnia jest pofałdowana, koncentrycznie strefowana, aksamitna i ma kolor od białawego przez żółtopomarańczowy do szaropomarańczowego^[4].

Hymenofor

Kolczasty, w kolorze od żółtoochrowego do morelowoochrowego, na starszych owocnikach blaknie. Kolce mają długość 1-2,5 mm, są stożkowate i czasami mają rozwidlone końce. W hymenium wystają liczne, grubościenne i inkrustoowane skeletyocystidia^[4].

Miąższ

Twardy, skórzasty, żółtej barwy, bez wyraźnego smaku i zapachu^[4].

Wysyp zarodników

Biały Zarodniki bezbarwne, szerokowrzecionowate lub jajowate, gładkie, o rozmiarach 3-4 × 2-2,5 μm^[3].

Występowanie i siedlisko

Opisano jego występowanie na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Ameryki Południowej i Antarktydy, najliczniej na półkuli północnej^[6]. W Polsce jest szeroko rozprzestrzeniony i dość częsty^[3].

Występuje w lasach i parkach, na martwym drewnie, głównie drzew liściastych. Rośnie przez cały rok na okorowanych i nieokorowanych pniach i gałęziach^[4]. Stwierdzono występowanie na następujących drzewach i krzewach: olsza szara, brzoza brodawkowata, grab, leszczyna, buk, dąb, wierzba i bez czarny^[5].

Znaczenie

Saprotrof. Powoduje białą zgniliznę drewna^[4].

Gatunki podobne

• Steccherinum bourdotii, który jednak jest grubszy, większy, ma dłuższe i grubsze kolce o ochrowo zabarwionych końcach^[4],
• ząbkowiec strzępiasty (Steccherinum fimbriatum), który ma rozpostarty owocnik bez odgiętych kapelusików, kolce bardzo krótkie, hymenofor czekoladowy lub brązowawy, a na brzegach liczne, nitkowate sznureczki grzybni^[3],
• może też być pomylony z niektórymi skórnikami.

Przypisy