nimet breadcrumb-navigoinnissa
Parajubaea torallyi, auch Janchicoco-Palme genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Parajubaea innerhalb der Familie der Palmengewächse (Arecaceae).
Parajubaea torallyi ist eine Palme, die Wuchshöhen von etwa 14 Metern erreicht. Ihre großen Wedel erreichen Längen von 4,5 bis 5 Metern.
Der große Blütenstand steht zwischen den Blättern und ist vielverzweigt. Die eiförmigen, graugrünen Früchte sind etwa 5 Zentimeter lang und enthalten einen gelben, süßen Kern, der essbar ist.
Parajubaea torallyi stammt aus den bolivianischen Anden. Sie gedeiht in Trockenwäldern auf steilen Felshängen in Höhenlagen zwischen 2400 und 3400 Metern. Sie bildet bzw. bildete dichte Bestände mit tausenden von Exemplaren.[1] Parajubaea torallyi verträgt Kälte und Trockenheit gut.
Mittlerweile wird sie von der IUCN als stark gefährdet (Endangered) eingestuft, da die meisten Exemplare allein stehen und keine Früchte ansetzen. Jungpflanzen sind selten. Sie wird bisher nur selten kultiviert.[1]
Die Erstbeschreibung erfolgte 1844 unter dem Namen (Basionym) Diplothemium torallyi durch George Matthias von Martens. Die Neukombination zu Parajubaea torallyi (G.Martens) Burret wurde 1930 durch Max Burret veröffentlicht. Das Artepitheton torallyi ehrt den bolivianischen Mediziner Torally, der im 19. Jahrhundert in Chuquisaca lebte und wirkte.
Parajubaea torallyi, auch Janchicoco-Palme genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Parajubaea innerhalb der Familie der Palmengewächse (Arecaceae).
Parajubaea torallyi[1] сембода мазы ди таза Лямбеширень Америконь пальматнень эзда фкясь. Тон ашеть куле? Аф дивандафты тевсь. Видьмонза пяк шуроста ускихть Явропу сяс мес синь пяк оцю (ускомась пяк питни). Сонь ули кода няемс аньцек Боливиеса.
Сон васьфтеви аньцек коське боливиень Андонь лашмава 2700–3400 метра моря ланкта вяре, сяс сон сембода вяре вастова касы пальмась масторлангса. Тоса шуроста 20-та oC лама, веста сидеста якшама. Тялонь пингста (тоса июльковста, августковста) сидеста –7 oC. Кизонь вярденьбрайхть 550 мм, тя сембода коське вастт, тя сембода коське Моравиень вастта коське. Пандонь ушеть сюнеда тя пяк якшама кирди субкумокань палматнень эзда фкясь, сяс сонь ули кода касфтомс ушеса Модакучкастонь масторга кизоньберьф. Инь климатсонк сонь пароль кандомс куду, коса сон тёждяста кирди 0 o -шка C. Якшам кирдемшкац Явропаса – 3 o-шка C. Ине ала температур сон кирдсь ушеса ульсь –8 oC. Интай пальмась юмась сембе лопанза, тялонда од лопанза кассть.
Боливиеса сон касы 14 метрашка серес, понда 25–35 сантиметрашка диаметра коре. Сядокизонь пальматнень пондасна 30 метрашка сери, понда диаметра 50 сантиметрашка. Мазы пряц ащи 20-шка лопаста 5 метрашка кувалма. Аф шачем модаса сон аф пяк оцю.
Вирьса-панданалса сонь 2 башка полганза, синь аф фкат видьмонь коре. Parajubaea torallyi – сонь видьмонза 7 сантиметрашка оцю, Parajubaea torallyi (microcarpa) колмонь кърда сяда ёмла. Ванф коре синь пцтай фкат, интай панданалса ёмла сорт аф пяк сери сонь оцю видьмонь сортонц коряс.
Боливиеса Parajubaea torallyi пяк кельгихть эди озафнихть ошперева ди курнява. Эквадорса ди Лямбеширень Колумбиень ошева 2500–3000 метрашка моря лангта вяресинь касфнихть Parajubaea cocoides, конась аф пяк якшама кирди ди касонды аф пяк курок. Тянь лангс ваномок сон малады Parajubaea torallyi пальманди ди тянь лангс мес сонь киндиге аф содаф, улема, тя Parajubaea torallyi васу мольф сортоц.
1996 кизоня Parajubaea sunkha колга сёрмадсть: сон ине ёмлась ня пальматнеь юрста. Сонь серец аф 8 метрашка оцю, сон касы мъзярошка Андонь лашмава Валлегранде аймакса, Боливиень Санта-Крус районца 1700–2200 метра моря лангта вяре. Таксономие коряс ванондома инголе теенза эльбядезь мярьгсть Parajubaea torallyi.
Parajubaea torallyi сембода мазы ди таза Лямбеширень Америконь пальматнень эзда фкясь. Тон ашеть куле? Аф дивандафты тевсь. Видьмонза пяк шуроста ускихть Явропу сяс мес синь пяк оцю (ускомась пяк питни). Сонь ули кода няемс аньцек Боливиеса.
Сон васьфтеви аньцек коське боливиень Андонь лашмава 2700–3400 метра моря ланкта вяре, сяс сон сембода вяре вастова касы пальмась масторлангса. Тоса шуроста 20-та oC лама, веста сидеста якшама. Тялонь пингста (тоса июльковста, августковста) сидеста –7 oC. Кизонь вярденьбрайхть 550 мм, тя сембода коське вастт, тя сембода коське Моравиень вастта коське. Пандонь ушеть сюнеда тя пяк якшама кирди субкумокань палматнень эзда фкясь, сяс сонь ули кода касфтомс ушеса Модакучкастонь масторга кизоньберьф. Инь климатсонк сонь пароль кандомс куду, коса сон тёждяста кирди 0 o -шка C. Якшам кирдемшкац Явропаса – 3 o-шка C. Ине ала температур сон кирдсь ушеса ульсь –8 oC. Интай пальмась юмась сембе лопанза, тялонда од лопанза кассть.
Боливиеса сон касы 14 метрашка серес, понда 25–35 сантиметрашка диаметра коре. Сядокизонь пальматнень пондасна 30 метрашка сери, понда диаметра 50 сантиметрашка. Мазы пряц ащи 20-шка лопаста 5 метрашка кувалма. Аф шачем модаса сон аф пяк оцю.
Вирьса-панданалса сонь 2 башка полганза, синь аф фкат видьмонь коре. Parajubaea torallyi – сонь видьмонза 7 сантиметрашка оцю, Parajubaea torallyi (microcarpa) колмонь кърда сяда ёмла. Ванф коре синь пцтай фкат, интай панданалса ёмла сорт аф пяк сери сонь оцю видьмонь сортонц коряс.
Боливиеса Parajubaea torallyi пяк кельгихть эди озафнихть ошперева ди курнява. Эквадорса ди Лямбеширень Колумбиень ошева 2500–3000 метрашка моря лангта вяресинь касфнихть Parajubaea cocoides, конась аф пяк якшама кирди ди касонды аф пяк курок. Тянь лангс ваномок сон малады Parajubaea torallyi пальманди ди тянь лангс мес сонь киндиге аф содаф, улема, тя Parajubaea torallyi васу мольф сортоц.
1996 кизоня Parajubaea sunkha колга сёрмадсть: сон ине ёмлась ня пальматнеь юрста. Сонь серец аф 8 метрашка оцю, сон касы мъзярошка Андонь лашмава Валлегранде аймакса, Боливиень Санта-Крус районца 1700–2200 метра моря лангта вяре. Таксономие коряс ванондома инголе теенза эльбядезь мярьгсть Parajubaea torallyi.
Parajubaea torallyi ni imikindo myiza cyane kandi ibasha guhangana no kwihanganira ibihe bibi cyane. Icyakora, ihingwa gake cyanye hanze y’ubuturo bwayo kimeza na abanyabusitani bitewe nimbuto zayo nini cyane (bivugako ubwikorezi bwacyo bwo mu bwato buhenze), ubuturo bwayo kimeza ni Boliviya.
Ni kimeza muri Boliviya, gikura muduce twumagaye kandi dufite ivumbi ryinshi, hagati y’ibibabaya by’ Ubuhinde k’ubutumburuke bwa metero 2700 na 3400 uvuye kubutumburuke bw’inyanja. Niyompamvu, iyi mikindo, aricyo kimera cyambere kwisi gishobora gukurira ku ubutumburuke burebure cyane aho ariho hose ku Isi. Ni gakeya cyane Ubushyuhe bujya hejuru ya 20 °C kandi akenshi usanga kuri ubu butumburuke nijoro haba hari ibihu byinshi cyane. Ubushyuhe usanga bugera hasi ya 7 ni ukuvuga –7 °C mugihe cy’ukwezi kwa Nyakanga na Kanama (Igihe cy’impeshyi) kandi igipimo cy’imvura mugihe cy’umwaka kingana gusa na metero 550 ni ukuvuga 550 m. [1]
Parajubaea torallyi ni imikindo myiza cyane kandi ibasha guhangana no kwihanganira ibihe bibi cyane. Icyakora, ihingwa gake cyanye hanze y’ubuturo bwayo kimeza na abanyabusitani bitewe nimbuto zayo nini cyane (bivugako ubwikorezi bwacyo bwo mu bwato buhenze), ubuturo bwayo kimeza ni Boliviya.
Ni kimeza muri Boliviya, gikura muduce twumagaye kandi dufite ivumbi ryinshi, hagati y’ibibabaya by’ Ubuhinde k’ubutumburuke bwa metero 2700 na 3400 uvuye kubutumburuke bw’inyanja. Niyompamvu, iyi mikindo, aricyo kimera cyambere kwisi gishobora gukurira ku ubutumburuke burebure cyane aho ariho hose ku Isi. Ni gakeya cyane Ubushyuhe bujya hejuru ya 20 °C kandi akenshi usanga kuri ubu butumburuke nijoro haba hari ibihu byinshi cyane. Ubushyuhe usanga bugera hasi ya 7 ni ukuvuga –7 °C mugihe cy’ukwezi kwa Nyakanga na Kanama (Igihe cy’impeshyi) kandi igipimo cy’imvura mugihe cy’umwaka kingana gusa na metero 550 ni ukuvuga 550 m.
Parajubaea torallyi, commonly known as the palma de Pasobaya or Bolivian mountain coconut, is a species of evergreen flowering plant of genus Parajubaea, in the family Arecaceae, closely related to the coconut palm in the tribe Cocoseae.
It is endemic to Bolivia, where it grows in dry forests on steep rocky slopes at 2,400–3,400 metres (7,900–11,200 ft) in altitude.[1]
It is cultivated for its stunning ornamental properties united to its cold hardiness.
In cultivation it prefers a mild or cool climate without extremes of temperature and a neutral to acidic soil, and it tolerates droughts but not excess of water.
It is now an endangered species, threatened by habitat loss.[3]
Parajubaea torallyi can be over 13 meters in height. It can withstand temperatures of -13 degrees Celsius (9 degrees Fahrenheit). The fruits, or cocos, grow 5–10 cm in diameter in clusters weighing up to 15 kg.[4][5]
Parajubaea torallyi
Parajubaea torallyi
Parajubaea torallyi, commonly known as the palma de Pasobaya or Bolivian mountain coconut, is a species of evergreen flowering plant of genus Parajubaea, in the family Arecaceae, closely related to the coconut palm in the tribe Cocoseae.
It is endemic to Bolivia, where it grows in dry forests on steep rocky slopes at 2,400–3,400 metres (7,900–11,200 ft) in altitude.
It is cultivated for its stunning ornamental properties united to its cold hardiness.
In cultivation it prefers a mild or cool climate without extremes of temperature and a neutral to acidic soil, and it tolerates droughts but not excess of water.
It is now an endangered species, threatened by habitat loss.
La palmera pasopaya, palabra quechua que significa "coco áspero", Parajubaea torallyi es una especie de planta fanerógama de la familia de las palmeras (Arecaceae).
Es una de las cuatro palmeras exclusivas (endémicas) de Bolivia: sólo se encuentra en los departamentos de Chuquisaca y de Tarija. Está fuertemente amenazada de extinción por pérdida de hábitat. Se encuentra bien representada en el Área natural de manejo integrado El Palmar.
Janchi coco, palmera zunca, palma de janchicoco.
Es altamente apreciada en el mercado internacional como palmera ornamental resistente al frío, porque crece entre los 2400 a 3400 msnm, en los valles secos interandinos. Los pobladores rurales la utilizan como suministro de nutrientes, forraje y venta de semillas, para apoyar su economía familiar.
Se están haciendo esfuerzos para conservar las dos subpoblaciones de Pasopaya, en el Área Natural de Manejo Integrado "El Palmar", la única área protegida de Chuquisaca. La fuerte presión a la que está expuesta exige impulsos decididos para apoyar las acciones locales de conservación, por parte de todas las instituciones gubernamentales y no gubernamentales. Su carácter endémico responsabiliza, como país, del futuro de esta especie. Pero no hay investigaciones ni acciones para acentuar la regeneración.
Es una palmera de hasta 17 m de altura, 4 dm de diámetro de tronco, y 10 m de diámetro de la planta, con hojas pinnadas.
Parajubaea torallyi fue descrita por (G.Martens) Burret y publicado en Notizblatt des Botanischen Gartens und Museums zu Berlin-Dahlem 11: 50. 1930.[2]
Parajubaea: nombre genérico compuesto que proviene de para = "cercana" y jubaea, indicando su cercanía con el género Jubaea.[3]
La palmera pasopaya, palabra quechua que significa "coco áspero", Parajubaea torallyi es una especie de planta fanerógama de la familia de las palmeras (Arecaceae).
Parajubaea torallyi est une espèce de plantes de la famille des Arecaceae.
Selon Catalogue of Life (11 avril 2019)[3] :
Selon World Checklist of Selected Plant Families (WCSP) (11 avril 2019)[4] :
Selon Tropicos (11 avril 2019)[5] (Attention liste brute contenant possiblement des synonymes) :
Parajubaea torallyi je endemický druh palmy, ktorý pochádza z Bolívie. Rastie v suchých andských údoliach v nadmorskej výške 2700–3400 m, čím je to najvyššie rastúci druh palmy na svete. Dorastá do výšky 14 m. V Bolívii sa vysádza ako parkový strom.
Parajubaea torallyi, Palma De Pasobaya ya da Bolivya -Dağ- Hindistan Cevizi, her daim yeşil çiçekli ve Parajubaea cinsine ait Arecaceae ailesinden bir türdür. Bolivya'ya özgü endemik bir türdür. Bolivya'da ,2.400-3.400 metre yükseklikte, kuru ormanlar ve kayalık bölgelerde yetişir. Özellikle bu türün alt türü Parajubaea torallyi var.torallyi And dağları'nın 3.000-3.400 metreye varan yüksekliklerinde yetişir ki bu yönüyle dünyanın doğal ortamda en yüksekte yetişen palmiyesi rekorunu da elinde tutar.[1]
Ancak bu türün (her iki alt türünün de) doğal yaşam alanlarında nesli tehdit altındadır..[2]. Bunun ana sebepleri doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesi, zirai alanların yayılması, ağaç endüstrisi ve hayvanların aşırı otlatılmasıdır. Bu palmiyeler çok küçük bir alanda bulunurlar, bu da tehlikeyi daha ciddi boyuta taşır ve yok olma tehlikesini barındırır. Bu bitkilerin tohumlarının büyük olması sebebiyle tohumların yayılma kabiliyeti de sınırlıdır. Bu palmiyelerin yeni bölgelere yayılmasına yardımcı olan en önemli hayvan Gözlüklü ayıdır (Tremarctos ornatos), fakat bu hayvanlar da insan aktiviteleri yüzünden tehdit altındadır.[1].
Bununla birlikte meyve vermek için aynen Hindistan cevizleri gibi herhangi bir eşe ihtiyaç duymazlar, dişi ve erkek çiçekler aynı ağaç üzerindedir. Doğal yaşam alanı olan And Dağlarının yükseklerindeki kuru vadilerde sıcaklık nadiren 20 °C’nin üzerine çıkar ve gece don görülmesi bu yükseklikte nadir değildir. Sıcaklık kış aylarında (Temmuz ve Ağustos) sık sık –7 °C’ye kadar düşer ve yıllık yağış sadece 550 mm’dir.Bu duruma göre ağacın 2 alt türünün de kimi kaynaklara göre -8 [1] kimi kaynaklara göre -13 dereceye kadar olan ısıları tolere edebildiği iddia edilmektedir. Bunun dışında uzaktan akrabası Hindistan Cevizinin aksine fazla sulamaya da ihtiyaç duymaz. Bunun yanında bütün parajubaea cinslerinde olduğu gibi Şili Şarap Palmiyesi (Jubaea chilensis) ile de yakından akrabadır.
Bu ağaçlar verdiği minyatür hindistan cevizine benzer meyveleri ile bilinir, bu türün alt türü olan Parajubaea torralyi var.torallyi palmiyesinin boyu 17 metreyi gövdesinin çapı 4 desimetreyi bulabilmektedir.Parajubaea torallyi var.torallyi alt türünün meyveleri ortalama ceviz büyüklüğündedir, kimi durumda doğal alanlarında 10 cm çapına kadar ulaşabilmektedir. Aynen hindistan cevizi gibi meyvelerin içinde süt olarak tanımlanabilecek içilebilir bir sıvı ve meyve kabuğu altında yenilebilir bir kısım bulunmaktadır. Tadıda hindistan cevizine benzemektedir. Bu sebeple Bolivya'da hindistan cevizi gibi yemeklerde ve içeceklerde kullanılmakta,ticari olarak satışı yapılmaktadır. Bir ağaç yaklaşık 15 kg kadar meyve verebilir.
Hindistan cevizi ağacı kadar çok ürün veremesede, meyvelerinin her biri Hindistan cevizinden çok daha küçük olsa da, bu ağaca karşı soğuğa dayanıklılık yönünden üstünlüğü ve az su istemesi gelecekte yeni tanınan bu bitkinin tarımının gelişmesini sağlayabilecektir.
Parajubaea torallyi var. microcarpa alt türü ise torallyi var torallyi alt türünün aksine biraz daha alçakta yetişir bu ağacın boyu 6 metreye kadar ulaşabilir, meyveleri ise torallyi var torallyi ile boyut dışındaki yönlerden aynıdır ancak boyut olarak daha küçüktür, meyvesinin ticari değeri de bu sebeple daha düşüktür. Ancak daha ufak boyutları nedeniyle Parajubaea torralyi var.torallyi'ye nazaran süs bitkisi olarak peyzaj düzenlemesinde daha çok kullanılmaktadır.
Parajubaea torallyi hızlı büyür, ancak tohumların çimlenmesi zahmetli ve vakit alıcıdır,tohumların ekimi hindistan cevizi gibidir tohumlar yarı kısmı toprak içinde yarı kısmı ise toprak dışında olacak şekilde gömülür .[1] Ağaçların ömürleri 100 yılı aşmaktadır, görünüş olarak da ağaçlar hindistan cevizine benzerler.
Yeni tanınan bu tür, (2 alt türü de) özellikle ABD'nin Kaliforniya gibi eyaletlerinde peyzajda da kullanılmaya başlanmıştır.
Parajubaea torallyi, Palma De Pasobaya ya da Bolivya -Dağ- Hindistan Cevizi, her daim yeşil çiçekli ve Parajubaea cinsine ait Arecaceae ailesinden bir türdür. Bolivya'ya özgü endemik bir türdür. Bolivya'da ,2.400-3.400 metre yükseklikte, kuru ormanlar ve kayalık bölgelerde yetişir. Özellikle bu türün alt türü Parajubaea torallyi var.torallyi And dağları'nın 3.000-3.400 metreye varan yüksekliklerinde yetişir ki bu yönüyle dünyanın doğal ortamda en yüksekte yetişen palmiyesi rekorunu da elinde tutar.
Ancak bu türün (her iki alt türünün de) doğal yaşam alanlarında nesli tehdit altındadır... Bunun ana sebepleri doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesi, zirai alanların yayılması, ağaç endüstrisi ve hayvanların aşırı otlatılmasıdır. Bu palmiyeler çok küçük bir alanda bulunurlar, bu da tehlikeyi daha ciddi boyuta taşır ve yok olma tehlikesini barındırır. Bu bitkilerin tohumlarının büyük olması sebebiyle tohumların yayılma kabiliyeti de sınırlıdır. Bu palmiyelerin yeni bölgelere yayılmasına yardımcı olan en önemli hayvan Gözlüklü ayıdır (Tremarctos ornatos), fakat bu hayvanlar da insan aktiviteleri yüzünden tehdit altındadır..
Bununla birlikte meyve vermek için aynen Hindistan cevizleri gibi herhangi bir eşe ihtiyaç duymazlar, dişi ve erkek çiçekler aynı ağaç üzerindedir. Doğal yaşam alanı olan And Dağlarının yükseklerindeki kuru vadilerde sıcaklık nadiren 20 °C’nin üzerine çıkar ve gece don görülmesi bu yükseklikte nadir değildir. Sıcaklık kış aylarında (Temmuz ve Ağustos) sık sık –7 °C’ye kadar düşer ve yıllık yağış sadece 550 mm’dir.Bu duruma göre ağacın 2 alt türünün de kimi kaynaklara göre -8 kimi kaynaklara göre -13 dereceye kadar olan ısıları tolere edebildiği iddia edilmektedir. Bunun dışında uzaktan akrabası Hindistan Cevizinin aksine fazla sulamaya da ihtiyaç duymaz. Bunun yanında bütün parajubaea cinslerinde olduğu gibi Şili Şarap Palmiyesi (Jubaea chilensis) ile de yakından akrabadır.
Bu ağaçlar verdiği minyatür hindistan cevizine benzer meyveleri ile bilinir, bu türün alt türü olan Parajubaea torralyi var.torallyi palmiyesinin boyu 17 metreyi gövdesinin çapı 4 desimetreyi bulabilmektedir.Parajubaea torallyi var.torallyi alt türünün meyveleri ortalama ceviz büyüklüğündedir, kimi durumda doğal alanlarında 10 cm çapına kadar ulaşabilmektedir. Aynen hindistan cevizi gibi meyvelerin içinde süt olarak tanımlanabilecek içilebilir bir sıvı ve meyve kabuğu altında yenilebilir bir kısım bulunmaktadır. Tadıda hindistan cevizine benzemektedir. Bu sebeple Bolivya'da hindistan cevizi gibi yemeklerde ve içeceklerde kullanılmakta,ticari olarak satışı yapılmaktadır. Bir ağaç yaklaşık 15 kg kadar meyve verebilir.
Hindistan cevizi ağacı kadar çok ürün veremesede, meyvelerinin her biri Hindistan cevizinden çok daha küçük olsa da, bu ağaca karşı soğuğa dayanıklılık yönünden üstünlüğü ve az su istemesi gelecekte yeni tanınan bu bitkinin tarımının gelişmesini sağlayabilecektir.
Parajubaea torallyi var. microcarpa alt türü ise torallyi var torallyi alt türünün aksine biraz daha alçakta yetişir bu ağacın boyu 6 metreye kadar ulaşabilir, meyveleri ise torallyi var torallyi ile boyut dışındaki yönlerden aynıdır ancak boyut olarak daha küçüktür, meyvesinin ticari değeri de bu sebeple daha düşüktür. Ancak daha ufak boyutları nedeniyle Parajubaea torralyi var.torallyi'ye nazaran süs bitkisi olarak peyzaj düzenlemesinde daha çok kullanılmaktadır.
Parajubaea torallyi hızlı büyür, ancak tohumların çimlenmesi zahmetli ve vakit alıcıdır,tohumların ekimi hindistan cevizi gibidir tohumlar yarı kısmı toprak içinde yarı kısmı ise toprak dışında olacak şekilde gömülür . Ağaçların ömürleri 100 yılı aşmaktadır, görünüş olarak da ağaçlar hindistan cevizine benzerler.
Yeni tanınan bu tür, (2 alt türü de) özellikle ABD'nin Kaliforniya gibi eyaletlerinde peyzajda da kullanılmaya başlanmıştır.
Parajubaea torallyi là loài thực vật có hoa thuộc họ Arecaceae. Loài này được (Mart.) Burret mô tả khoa học đầu tiên năm 1930.[2]
Bài viết liên quan đến phân họ cau Arecoideae này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. Parajubaea torallyi là loài thực vật có hoa thuộc họ Arecaceae. Loài này được (Mart.) Burret mô tả khoa học đầu tiên năm 1930.
