Usnea filipendula, auch als Gewöhnlicher Baumbart bezeichnet, ist eine Flechte, die von Bäumen herabhängend wächst und charakteristische Flechtenbärte ausbildet.
Diese Flechte bildet bis zu 30 cm lange gelbgrüne „Bärte“, die von Ästen herabhängen. An schwach verzweigten Hauptästen der Flechte sitzen waagerecht abstehende dünne Nebenäste und kurze Stiftchen (Isidien), die der Vermehrung dienen. Dadurch hat diese Art ein fischgrätenähnliches Aussehen. Wie bei allen Usnea-Arten weisen die Lagerabschnitte einen runden Querschnitt auf, in dessen Zentrum ein fester Markstrang verläuft. Zieht man an den Ästchen, wird der weiße Markstrang freigelegt.
Die Art wächst nur in Gebieten mit hoher Luftqualität und auf Bäumen mit „saurer“ Borke wie Nadelbäume oder Birken in exponierten niederschlags- oder nebelreichen Bergwäldern vom borealen Nadelwaldgürtel bis in den Mittelmeerraum.
In Deutschland gilt der Gemeine Baumbart als stark gefährdet.
Bartflechten sind indirekt auch ein Teil des Immateriellen Kulturerbes in Österreich. Speziell in Tirol werden für einzelne Figuren im Fasnachtsbrauch aus Bartflechten Ganzkörperanzüge gefertigt. In der alle fünf Jahre stattfindenden Telfer Fasnacht, dem Telfer Schleicherlaufen haben z. B. die Wilden unter anderem auch die Aufgabe beim Umzug für Ordnung und ausreichend Platz für nachfolgende Gruppen zu sorgen.[1]
Auch in der schwäbisch-alemannischen Fasnacht in Furtwangen im Schwarzwald gibt es eine Einzelfigur deren Häs ganz mit Bartflechten behängt ist. Der Bodenwälder ist eine Sagengestalt aus dem Bodenwald, einem der Furtwanger Berge.[2]
Usnea filipendula, auch als Gewöhnlicher Baumbart bezeichnet, ist eine Flechte, die von Bäumen herabhängend wächst und charakteristische Flechtenbärte ausbildet.
Unku kaka[1][2] (Usnea barbata) nisqaqa huk rikch'aq sunkha kakam, hampinapaqpas llamk'achisqa.
Unku kaka (Usnea barbata) nisqaqa huk rikch'aq sunkha kakam, hampinapaqpas llamk'achisqa.
Usnea filipendula, the fishbone beard lichen, is a pale gray-green fruticose lichen with a pendant growth form, growing in up to 20 cm many-branching tassels hanging from the bark of trees.[2] In California, it mostly grows on mostly conifer in the Coast Range, but also in the western slopes of the Sierra Nevada range.[2]: 206 It lacks apothecia.[2] It is similar to Usnea scabrata, but is darker, has a thicker cortex, and different chemistry.[2] Lichen spot tests are K+ red, KC−, C−, and P+ yellow.[2]
Usnea filipendula, the fishbone beard lichen, is a pale gray-green fruticose lichen with a pendant growth form, growing in up to 20 cm many-branching tassels hanging from the bark of trees. In California, it mostly grows on mostly conifer in the Coast Range, but also in the western slopes of the Sierra Nevada range.: 206 It lacks apothecia. It is similar to Usnea scabrata, but is darker, has a thicker cortex, and different chemistry. Lichen spot tests are K+ red, KC−, C−, and P+ yellow.
Riippunaava (Usnea filipendula, syn. Usnea dasypoga) on maljajäkälien lahkoon kuuluva naavalaji. Se on hyvä puhtaan ilmanlaadun indikaattorikasvi ja erityisen herkkä rikkidioksidille[1].
Riippunaava (Usnea filipendula, syn. Usnea dasypoga) on maljajäkälien lahkoon kuuluva naavalaji. Se on hyvä puhtaan ilmanlaadun indikaattorikasvi ja erityisen herkkä rikkidioksidille.
Usnea dasypoga est une espèce de lichens filamenteux de la famille des Parmeliaceae.
Usnea dasypoga est une espèce de lichens filamenteux de la famille des Parmeliaceae.
Brodaczka zwyczajna (Usnea filipendula Stirt.) – gatunek grzybów z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Usnea, Parmeliaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Niektóre synonimy naukowe[3]:
Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Plecha krzaczkowato-nitkowata, zwisająca. Zawiera glony protokokkoidalne. Do podłoża przyczepia się mniej lub bardziej zaczernioną nasadą. Plecha osiąga długość do 30 cm. Powierzchnia barwy szarej, słomkowożółtej lub zielonawej i jest matowa lub nieco tylko błyszcząca. Posiada wyraźną oś zbudowaną z nibytkanki i jest silnie rozgałęziona. Główne gałązki plechy mają grubość 1-2 mm, są dość sztywne, obłe i cienieją stopniowo, gałązki drugiego rzędu mają grubość 0,5-0,8 mm. Liczne gałązki boczne mają różną długość i zaostrzone końce; te krótsze odstają niemal pionowo, te dłuższe łukowato zginają się lub zwisają. Powierzchnia gałązek pokryta jest licznymi, drobnymi brodawkami o wałeczkowatym lub półkulistym kształcie[4].
Na plesze zawsze (z wyjątkiem okazów w początkowej fazie wzrostu) występują brodawkowate soralia z izydiowymi urwistkami. Owocniki natomiast powstają bardzo rzadko. Mają średnicę 5-10 mm i wyrastają z nich liczne gałązeczki o różnej długości. Tarczki owocników mają cielistą barwę i są lekko oprószone. W jednym worku powstaje po 8 jednokomórkowych, bezbarwnych zarodników o rozmiarach 9,5× 7 μm[4].
Występuje tylko na półkuli północnej, w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie i Azji[5]. W Polsce był gatunkiem ściśle chronionym[6], od 17 października 2014 podlega ochronie częściowej[7]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status VU – gatunek w niektórych regionach narażony na wymarcie[8].
Rośnie w lasach oraz na otwartych terenach na korze drzew liściastych i iglastych: jodła, olsza, brzoza, grab, buk, jesion, modrzew, świerk, sosna, topola, dąb, wierzba, jarząb, lipa[2].
Plecha brodaczek ma własności lecznicze. Zawiera kwas usninowy i inne substancje o silnym działaniu antybakteryjnym i antywirusowym. Otrzymywane z niej preparaty mają działanie wykrztuśne, przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwpasożytnicze, przeciwdrobnoustrojowe, pobudzające trawienie, rozkurczowe, przeciwnowotworowe[9] .
Rozróżnienie poszczególnych gatunków brodaczek jest bardzo trudne i wymaga korzystania z specjalistycznych opracowań. W przypadku brodaczki zwyczajnej pewną wskazówką może być jej długość – większość brodaczek nie osiąga takich rozmiarów[4].
Brodaczka zwyczajna (Usnea filipendula Stirt.) – gatunek grzybów z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.
Skägglav (Usnea dasypoga, tidigare Usnea filipendula) är en lavart[2] som beskrevs av Erik Acharius och William Nylander.
Skägglaven ingår i släktet Usnea och familjen Parmeliaceae.[3][4][1] Inga underarter finns listade i Catalogue of Life.[3]
Skägglav (Usnea dasypoga, tidigare Usnea filipendula) är en lavart som beskrevs av Erik Acharius och William Nylander.
Skägglaven ingår i släktet Usnea och familjen Parmeliaceae. Inga underarter finns listade i Catalogue of Life.