De stralenschildpad[2] (Astrochelys radiata) is een schildpad uit de familie landschildpadden (Testudinidae). De soort werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door George Shaw in 1802. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Testudo radiata gebruikt. De soort behoorde eerder tot het geslacht Geochelone.[3]
De kleur van het schild is donkerbruin tot zwart, iedere hoornplaat heeft een lichter, meestal geel midden waaruit enkele strepen in dezelfde kleur naar de randen wijzen, waardoor de karakteristieke ster-achtige tekening ontstaat. De schildvorm is erg bol en de hoornplaten zijn met name bij oudere dieren erg bulterig. De schildlengte kan oplopen tot 40 centimeter, de schildpad is dan zo'n 13 kilo zwaar.[4]
De stralenschildpad is endemisch in het doornig struikgewas van Madagaskar, de zuidelijkste ecoregio van Madagaskar en leeft in drogere, open plekken met struiken.[5] Op het menu staan voornamelijk plantendelen als bladeren en fruit, het favoriete voedsel zijn schijfcactussen uit het geslacht Opuntia. Voor een belangrijk deel worden ook grassen gegeten, en in de streken waar de schildpad leeft is het een belangrijke grazer die door het eetpatroon voorkomt dat open plekken dichtgroeien. De stralenschildpad wordt beschouwd als een van de mooiste schildpaddensoorten, maar wordt zelden in gevangenschap gehouden. Het gaat namelijk niet goed met de soort, die sterk bedreigd is. Ontbossing is de voornaamste reden, maar ook wordt het vlees van de schildpad gegeten en wordt de soort gevangen voor de handel in exotische dieren.
De stralenschildpad kan in gevangenschap met gemak een leeftijd bereiken van meer dan 100 jaar; het oudst bekende exemplaar is zelfs het oudst bekende dier. Dit dier werd Tu'i Malila genoemd en werd 189 of 193 jaar, de geboortedatum is niet precies bekend.[6] We weten dit echter omdat de schildpad in gevangenschap gehouden werd; in het wild wordt de stralenschildpad lang niet zo oud.
De mannetjes zijn luidruchtig tijdens de paring en maken hijgende en grommende geluiden, wat wel meer voorkomt bij de schildpadden. Vrouwtjes zetten ongeveer 3 tot 12 eitjes af in een holletje onder de grond, die na ongeveer 5 maanden uitkomen. De jonge schildpadjes zijn dan ongeveer 3 tot 4 centimeter lang en hebben een wat afwijkende tekening. Het belangrijkste geslachtsonderscheid is de verhoudingsgewijs langere staart van het mannetje.
De stralenschildpad (Astrochelys radiata) is een schildpad uit de familie landschildpadden (Testudinidae). De soort werd voor het eerst wetenschappelijk beschreven door George Shaw in 1802. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Testudo radiata gebruikt. De soort behoorde eerder tot het geslacht Geochelone.
