Pottorro arrunta (Alca torda) alcidae familiako hegazti zangaluzea da[1].
Iparraldeko Ozeano Atlantikoko kostalde harritsuetan, ekialdeko Ipar Amerikan eta mendebaldeko Europan bizi da. Neguan migratzen da, Eurasiako hegaztiak mendebaldeko Mediterraneora joanez.
Pottorro arrunta Euskal Herriko kostaldean negu-partean agertzen den hegaztia da, identifikatzeko erraza, eta gizakiaren eragina nabarmena den lekuetan ere ikus daitekeena; esaterako portuetan eta hondartza inguruetan. Martin arruntaren antza badu ere, azken hau ez da ohikoa izaten ingurune iristerrazetan. Uda iparraldeko Europan igarotzen du, eta bertan kumatzen negua igarotzera hegoaldera migratu baino lehen
Tamaina ertaineko hegaztia da, 40 cm inguruko luzera duena, eta 65 cm inguruko hego-zabalera. Pisuari dagokionez, 550 eta 850 g inguruan izan ohi du. Udako koloreak nabarmenagoak izan ohi diren arren, mokoren aurrealdeko eta gainaldeko marra zuriak azpimarratuz, neguan koloreak apalagoak izan ohi dira. Bizkarraldea eta hegoen gainaldea beltzak dira, buruaren gainaldea eta mokoa bezala. Lepoaldea eta sabela, aldiz, zuriak dira. Udan kolore horiek oso markatuta egon ohi dira, baina neguan tonu grisak izaten dituzte bi koloreen artean dauden lumek. Mokoa motza eta lodi xamarra da, martinarena baino laburragoa.
Atlantikoaren bi aldeetan arrunta da espeziea, eta migrazio luzeak egiten dituenez, ia kostalde guztian ikus daiteke sasoi batean edo bestean. Kumatze-koloniak Eskandinavian, Europan, Islandian, Erresuma Batuan, Groenlandian eta Kanadan bildu ohi dira udan, eta neguan hegoaldeko kostaldeetara migratzen dute hegaztiok. Udan AEBetako ekialdeko kostan, eta Frantziako, Iberiar Penintsulako eta Marokoko Atlantikoko kostaldean ikusi ahal izaten dira[2]. Gutxi batzuk Mediterraneora ere sartzen dira[3].
Kantauriko kostaldean arruntagoa da ekialdean, hau da Euskal Herriko itsasbazterrean. Euskal Herrian azarotik martxoa bitartean ikus daiteke espeziea.
Labarretako erlaitz babestuetan eta arroka artean egiten dute habiak, eta itsaso zabalean zein kostaldean egiten dute arrantza [4]. Negua itsaso zabalean igarotzen dute zenbait alek, Atlantiko mendebaldekoak, batik bat. Gure kostaldean, dena den, ez dira 10 km baino gehiago urruntzen kostaldetik normalean, eta zenbait kasutan portuen barruan ere arrantzatzen dute.
Krilla da espezie honen dietaren osagai nagusia, baina arrain txikiak ere harrapatzen ditu[5]. Pulunpatu eta ur azpian denbora luzez urpean igeri egiten du elikagai bila, hegoen eta hanken laguntzaz ziztu bizian mugituz.
Europako iparraldean kumatzen du espezie honek, eta munduko populazioaren erdiak baino gehiagok Islandian kumatzen du[3]. Kumatze-garaia maiatzean eta ekainean izan ohi da, eta bikote bakoitzak arrautza bakarra jartzen du urtean. Bikoteko kide bakarrak zaintzen du arrautza, besteak arrantza egiten duen bitartean.
Txitatze-garaian bikoteak elkartu eta kolonia handietan biltzen dira Atlantikoko Iparraldeko kostaldeetan. Bikoteek txitatze-lekuak errepikatzen dituzten hainbat urtetan[6]. Txitatze-garaitik kanpo, nahiko espezie bakartia da. Oso gutxitan ikusi izan dira pottorro arruntak ibaietan barrura egiten[7].
Txitatze-garaian lurreko ugaztunak eta hegazti harrapariak dira espezie honen harrapari nagusiak, esaterako azeri zuriak (Vulpes lagopus) eta belatz handiak (Falco peregrinus). Bestalde, arrautzak lapurtzen dizkiete hainbat bele eta kaio espeziek.
IUCN erakundearen arabera, espezie honen kontserbazio-egoera ona da[2].
Pottorro arrunta (Alca torda) alcidae familiako hegazti zangaluzea da.
Iparraldeko Ozeano Atlantikoko kostalde harritsuetan, ekialdeko Ipar Amerikan eta mendebaldeko Europan bizi da. Neguan migratzen da, Eurasiako hegaztiak mendebaldeko Mediterraneora joanez.
Pottorro arrunta Euskal Herriko kostaldean negu-partean agertzen den hegaztia da, identifikatzeko erraza, eta gizakiaren eragina nabarmena den lekuetan ere ikus daitekeena; esaterako portuetan eta hondartza inguruetan. Martin arruntaren antza badu ere, azken hau ez da ohikoa izaten ingurune iristerrazetan. Uda iparraldeko Europan igarotzen du, eta bertan kumatzen negua igarotzera hegoaldera migratu baino lehen
