Umbellifers

Wokołkowe rostliny (Apiaceae, prjedy Umbelliferae) su swójba symjencowych rostlinow (Spermatophytina).

Systematika

Synonymy za Apiaceae Lindl. su Actinotaceae A.I.Konstant. & Melikyan, Ammiaceae Bercht. & J.Presl, Angelicaceae Martinov, Daucaceae Martinov, Ferulaceae Sacc., Saniculaceae Bercht. & J. Presl, Umbelliferae Juss., nom. cons. ^[1].

Sotrowski taxon wokołkowych rostlinow znutřka porjada Apiales je skupina z Pittosporaceae, Araliaceae a Myodocarpaceae. ^[2] Swójba wobsahuje něhdźe 434 rodow ^[1] z něhdźe 3780 družinami. Swójba so z lěta 2010 hižo jenož do třoch podswójbow rozrjaduje.^[3]

Actinotus helianthi.

• Mackinlayoideae Plunkett & Lowry su zwjetša wodrjewjace rostliny. Najwjetše družiny rostu w regionach wokoło južneho Pacifika, ród Centella předewšěm w Južnej Africe. Eksistuje šěsć rodow z 67 družinami ^[4]:
  • Actinotus Labill.: Z něhdźe 18 družinami.
  • Apiopetalum Baill.
  • Centella L.: Z něhdźe 40 družinami, na př. Centella asiatica
  • Mackinlaya F.Muell.
  • Micropleura Lag.
  • Platysace Bunge
  • Xanthosia Rudge

Yareta (Azorella yareta)

• Azorelloideae Plunkett & Lowry wustupuja w južnej Americe, Awstraliji a na Antarktisy. Wone wobsedźa wulki nucellus, tetrasporowy embryjowy měšk. Płody maja lignifikowany perisperm. Wone wobsahuja něhdźe 21 hač 23 rodow z 155 družinami ^[5]:
  • Asteriscium Cham. & Schltdl.
  • Azorella Lam.; inklusiwnje Fragosa Ruiz & Pav., Laretia, Mulinum) z 70 družinami, pod tym: Yareta (Azorella compacta)
  • Bolax Comm. ex Juss.
  • Bowlesia Ruiz & Pav.
  • Dichosciadium Domin
  • Dickinsia Franch.
  • Diplaspis Hook. f.
  • Diposis DC.
  • Domeykoa Phil.
  • Drusa DC.
  • Eremocharis Phil.
  • Gymnophyton Clos
  • Hermas L.
  • Homalocarpus Hook. & Arn.
  • Huanaca Cav.
  • Laretia Gillies & Hook.
  • Mulinum Pers.
  • Oschatzia Walp.
  • Pozoa Lag.
  • Schizeilema (Hook. f.) Domin
  • Spananthe Jacq.

Opopanax chironium

• Apioideae Drude, inklusiwnje taksonow něhdyšich Saniculoideae Burnett.^[3] Tuta podswójba njewobsedźi žane pódlanske łopjena. Samenanlagen su tenuinucellat, Endokarp wobsteji z woršty bańkow a njeje lignifikowany. Łopjena su zwjetša wjacekróć dźělene abo njedźělene. Kwětnistwa su zwjetša dwójne wokołki. Dźělne płody móžeja Fruchthalter (karpophor) měć a wobsedźa wjace mjenje wurazne wolijowe chódby. Wone maja terpenoidy kaurenoweho typa. Eksistuje nětko z taksonami něhdyšich Saniculoideae wjace hač 400 rodow z něhdźe 3500 družinami. Wone su swětodaloko rozšěrjene, tola ze ćežišćom w sewjernych temperatnych conach. Einige wenige taksony su wodrjewjene, na př. někotre družiny wot Bupleurum a Myrrhidendron. Ličba chromozomow je n = 11 (8, 9, 12). Wo znutřkownej systematice tuteje podswójby hlej Hłowny nastawk: Apioideae.

Nóžki

Eksterne wotkazy

Hlej wotpowědne dataje we Wikimedia Commons:
Wokołkowe rostliny