Ciżmówka miękka (Crepidotus mollis (Schaeff.) Staude) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji: Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1774 r. Jacob Christian Schäffer nadając mu nazwę Agaricus mollis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1857 r. Friedrich Staude, przenosząc go do rodzaju Crepidotus[1].
Ma ponad 20 synonimów naukowych. Niektóre z nich[2]:
Nazwę polską podał Franciszek Błoński w 1888[3]. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten ma też inne nazwy: bedłka miękka, skórzak miękki, skórzak nieckowaty, obutek miękki[4].
Jednoroczne o średnicy 0,5-3 cm i grubości 3-5 mm. Trzon niewielki i występuje tylko u młodych owocników, później zanika[5]. Owocnik jest nerkowaty lub muszlowaty, cienki i przyrośnięty bokiem, brzegi u młodych okazów podwinięte. Powierzchnia w kolorze od białego do szaroochrowego, gładka, matowa. Skórka daje się łatwo ściągnąć[6]. Pod skórką znajduje się galaretowata warstwa, nadająca owocnikowi sprężystość i miękkość[7].
Blaszkowaty. Blaszki rozchodzą się promieniście od miejsca przyrośnięcia kapelusza do podłoża. Są gęste i cienkie, u młodych okazów kremowe, u starszych cynamonowobrązowe, na koniec szarobrązowe[7]. Ostrza blaszek pokryte są żelatynową warstwą (tą samą, co w kapeluszu pod skórką)[6].
Cienki, biały, o łagodnym smaku i niewyraźnym zapachu[7].
Brązowy. Zarodniki szerokoeliptyczne, gładkie, o rozmiarach 7-9 × 5-7 μm[8].
Ciżmówka miękka występuje w Ameryce Północnej i w Europie[8]. W Polsce jest pospolita[4].
Spotykana jest w lasach liściastych i mieszanych, także w parkach, na łąkach, w górach głównie w niższych partiach. Rośnie na martwym drewnie drzew liściastych (na gałązkach, pniach). Występuje grupowo, owocniki pojawiają się od maja do października[7][5]. Występuje na: kasztanowcu zwyczajnym, topoli osice i dębie[4].
Saprotrof wywołujący białą zgniliznę drewna[5]. W Europie gatunek ten ze względu na marne walory smakowe i niewielki rozmiar nie jest zbierany do celów spożywczych[6]. W Hongkongu jednak i w Nepalu jest grzybem jadalnym[9].
Istnieje wiele podobnych gatunków ciżmówki, ale żaden z nich nie ma galaretowatej warstwy. Ta cecha pozwala łatwo oznaczyć ten gatunek (warstwę można wyczuć palcami, lub zobaczyć przez lupę na przekroju poprzecznym). Inne podobne morfologicznie gatunki to m.in: ciżmówka płaska (Crepidotis applanatus) i Crepidotus crocophyllus[7]. Górną stroną podobna jest także fałdówka kędzierzawa (Plicaturopsis crispa), ale na stronie spodniej nie ma blaszek, lecz fałdki[6].
Ciżmówka miękka (Crepidotus mollis (Schaeff.) Staude) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae).
