Spalax graecus Nehring 1898

Ślepiec bałkański^[3] (Spalax graecus) – gatunek gryzonia z rodziny ślepcowatych, występujący w południowo-wschodniej Europie^[2][4].

Systematyka

Gatunek został opisany naukowo w 1898 roku przez A. Nehringa^[5]. Miejsce typowe to okolice Czerniowców w Bukowinie północnej w Ukrainie^[4]. Bywał łączony ze ślepcem stepowym (Spalax microphthalmus), ale obecnie jest uznawany za osobny gatunek. W Rumunii został opisany podgatunek istricus (przez niektórych autorów podnoszony do rangi gatunku), wyróżniony na podstawie cech budowy czaszki, ale próba nie była dość duża, aby to wyróżnienie zostało powszechnie przyjęte. Garnitur chromosomowy tego zwierzęcia tworzy 31 par (2n=62) chromosomów (FN=124)^[4].

Występowanie

Ślepiec bałkański jest znany zaledwie z trzech lokacji na obszarze Rumunii, Ukrainy i Mołdawii. Jego obszar występowania jest nieciągły. Występuje na nizinach i wyżynach. Na Ukrainie od 20-40 lat nie stwierdzono jego występowania; populacja w tym kraju mogła znacząco zmaleć, lub gatunek mógł w nim wymrzeć^[2].

Ślepiec bałkański zamieszkuje stepy, pastwiska, pola i sady; często preferuje stoki nachylone ku północy. Unika bardzo suchych miejsc^[2].

Zachowania

Jak inne ślepcowate, ślepiec bałkański prowadzi podziemny tryb życia; jednym z przystosowań tego rodzaju do takiego trybu życia jest brak widocznych oczu (są one małe i ukryte pod skórą). Kopie rozległe i złożone systemy tuneli, zawierające komory gniazdowe, magazynowe i toalety. Gryzonie te gromadzą się w zimie, ale rozpraszają w sezonie letnim. Żywią się bulwami, korzeniami, cebulami i innymi częściami roślin^[2].

Populacja

Nie wiadomo, jak liczny jest ślepiec bałkański. Typowa gęstość populacji to 1 do 3 osobników na hektar, choć notowano zagęszczenie sięgające 23 os./ha. Podobnie jak ślepiec mały (Spalax leucodon), także ten gatunek może być zagrożony przez intensywne wykorzystanie terenów uprawnych. W Transylwanii wciąż dominuje rolnictwo nastawione na własne potrzeby, co sprzyja stabilności populacji ślepców. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje ślepca bałkańskiego za gatunek bliski zagrożenia i zaleca monitorowanie populacji. Gatunek jest wymieniony w załączniku II konwencji berneńskiej i znajduje się na państwowych listach gatunków zagrożonych w Ukrainie i Rumunii^[2].

Przypisy