Multimedia w Wikimedia Commons Orchis italica – gatunek z rodziny storczykowatych pochodzący z basenu Morza Śródziemnego. Naturalny zasięg występowania to kraje Europy południowej (Baleary, Portugalia, Sardynia i Hiszpania, Albania, Grecja, Włochy, Sycylia, kraje byłej Jugosławii), zachodniej Azji (Cypr, Wschodnie Wyspy Egejskie, Syria, Liban, Izrael, Palestyna, Turcja) oraz północnej Afryki (Maroko, Tunezja, Libia, Algieria)[3]. W naturalnym środowisku rośnie do wysokości 1300 m n.p.m.
Morfologia
- Pokrój
-
Bylina z dwiema bulwami kulistymi lub jajowatymi o średnicy do 6 cm. Osiąga od 20 do 70 cm[4]. Łodyga zwykle prosta, cylindryczna i zielona.
- Liście
- Odziomkowe 2–4 mają kształt podłużny, długość ok. 5 cm. Liście łodygowe są plamiste bądź nie, osiągają długość od 5 do 13 cm i szerokość 1-3 cm[5].
- Kwiaty
- Wsparte przysadkami lancetowatymi, jednożyłkowymi. Zebrane są w kwiatostan gęsty, stożkowaty lub cylindryczny. Okwiat barwy białawej do różowej z czerwonymi plamami[6].
Uprawa
Gatunek nadaje się na stanowiska słoneczne, gliniaste i wilgotne – nie może rosnąć w cieniu. Wymaga gleby bogatej w składniki odżywcze. Jest wrażliwy na środki grzybobójcze – mogą one uszkodzić grzyby symbiotyczne i doprowadzić do obumarcia rośliny[7][8].
Zastosowanie
Wysuszone i sproszkowane bulwy wykorzystywane są do wyrobu salepu, którego źródła sięgają kuchni bałkańskiej i tureckiej. W ziołolecznictwie gatunkowi przypisywane są właściwości przeciwbiegunkowe, łagodzące i odżywcze[9].
Przypisy
-
↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2018-07-12].
-
↑ a b Orchis italica (ang.). The Plant List. [dostęp 12 lipca 2018].
-
↑ "Orchis italica". World Checklist of Selected Plant Families (WCSP). Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 10 February 2016.
-
↑ Stinca A., Orchis italica Poir. (Orchidaceae): rediscovery after four centuries of a presumably extinct species in Mt. Vesuvius, "Annali di Botanica" Roma 2017, vol 7, s. 1-4. (https://www.researchgate.net/publication/314875862_Orchis_italica_Poir_Orchidaceae_rediscovery_after_four_centuries_of_a_presumably_extinct_species_in_Mt_Vesuvius_Italy)
-
↑ Carlos Aedo, „Flora Iberica” vol. XXI, Madrid 2005, Plantas vasculares de la Península Ibérica e Islas Baleares, s. 130-133. https://books.google.pl/books?id=dlAT8Dhq5LgC&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Carlos+Aedo%22&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwjxxvLyvJncAhWFyKQKHbvtBPAQ6AEIXjAI#v=onepage&q&f=false
-
↑ Gatunki najpiękniejszych storczyków z rodzaju Orchis - TwojOgrodek.pl, TwojOgrodek.pl [dostęp 2018-07-13] (pol.).
-
↑ F. Chittendon. RHS Dictionary of Plants plus Supplement. 1956 Oxford University Press 1951
-
↑ Cribb. P. & Bailes. C. Hardy Orchids. Orchids for the Garden and Frost-free Greenhouse. Christopher Helm. London. 1989 ISBN 0-7470-0416-1
-
↑ Orchis italica PFAF Plant Database, www.pfaf.org [dostęp 2018-07-13] .