Murraya koenigii (L.) Spreng.

Bak teumurui

Bungong teumurui

Teumurui (nan Latin: Murraya koenigii) nakeuh simacam bak kayèë nyang ônjih kayém geubôh lam teunaguën di Acèh. Teunaguën Acèh nyang na geubôh ôn nyoë miseuë sië manok masak Acèh Rayek, kuah bieng, peuleumak boh manok, tumèh eungkôt, ngon nyang la'én nibak nyan.

एतत् कालशाकम् अपि भारते वर्धमानः कश्चन सस्यविशेषः । एतत् कालशाकम् अपि सस्यजन्यः आहारपदार्थः । एतत् कालशाकम् आङ्ग्लभाषायां Curry Tree इति उच्यते । अस्य सस्यशास्त्रीयं नम अस्ति Murraya koenigii इति । एतत् कालशाकं तृणकुले Rutaceae कुले अन्तर्भवति । प्रायः भारते सर्वेषु अपि प्रदेशेषु अस्य कालशाकस्य उपयोगः क्रियते एव । एतत् कालशाकम् आहारत्वेन यथा उपयुज्यते तथैव औषधत्वेन अपि उपयुज्यते । अस्य कालशाकसस्यस्य पत्रं बीजं च उपयुज्यते । अन्यानि अङ्गानि न उपयुज्यन्ते । सर्वस्य अपि पाकस्य व्याघरणे एतत् कालशाकम् उपयुज्यते एव ।

कालशाखपुष्पम्

आयुर्वेदस्य अनुसारम् अस्य कालशाकस्य स्वभावः

कालशाखफलम्

१. एतत् कालशाकं वातं वर्धयति । अतः वातप्रकृतियुक्ताः, वातजन्यैः रोगैः पीडिताः च मितेन एव उपयोगं कुर्युः ।

२. एतत् कालशाकं पित्तं कफं च हरति ।

३. एतत् कालशाकं मलसारकं, रुचिकारकं चापि ।

४. एतत् कालशाकं शोथहारकं, बलवर्धकं च ।

५. एतत् कालशाकं रक्तपित्तहरं मेध्यं चापि ।

६. विरेचनार्थम् अस्य कालशाकस्य बीजं दीयते ।

७. अजीर्णे, अतिसारे, आमदोषे, ज्वरे च अस्य कालशाकसस्यस्य पत्रम् उपयुज्यते ।

८. अस्य कालशाकस्य पत्राणि शुष्कीकृत्य सम्यक् चूर्णीकरणीयम् । तत् चूर्णं जले संस्थाप्य सम्यक् क्वथनीयम् । अनन्तरं शोधनेन प्राप्तं जलं ज्वरावसरे दातव्यम् । तेन मूत्रप्रवृत्तिः, स्वेदप्रवृत्तिः भवति । (भावप्रकाशे अस्ति)

९. अस्य कालशाकस्य पत्राणि रात्रौ जले संस्थाप्य प्रातः शोधनीयम् । तदा प्राप्तं जलम् अजीर्णे, अतिसारे च उपयोक्तुं शक्यते । (भावप्रकाशे अस्ति)

१०. अस्य कालशाकस्य पत्राणि नारिकेलतैले संस्थाप्य सम्यक् क्वथनीयम् । अनन्तरं तस्य तैलस्य शिरसि लेपनेन केशविगलनं निवारितं भवति ।

११. प्रतिदिनं प्रातः एकं पत्रम् इव मासं यावत् अस्य कालशाकस्य पत्रस्य सेवनेन श्वेतकेशाः निवारिताः भवन्ति ।

१२. एतत् कालशाकपत्रं शुष्कीकृत्य चूर्णीकृत्य दोसया, रोटिकया सह अन्नेन सह च सेवितुं शक्यते ।

१३. अस्य कालशाकसस्यस्य त्वक् अपि औषधगुणैः युक्तम् अस्ति । अस्य सेवनेन उदरसम्बद्धाः रोगाः, मानसिकसमस्याः, चर्मरोगाः च निवारिताः भवन्ति ।

१४. अस्य पत्राणि धेनुभ्यः आहारेण सह दीयते चेत् तासां गर्भधारणार्थम् अपि उपयोगाय भवति ।

ಬೇಸೊಪ್ಪು

ಬೇಸೊಪ್ಪುದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುದರ್ -curry leafCurry_tree ಉಂದು ಒಂಜಿ ಸಪ್ಪು/ಸೊಪ್ಪು/ತೊಪ್ಪು. ಉಂದೆಕ್ಕ್ ಬೇಸೊಪ್ಪು/ಬೇವುಸಪ್ಪು/ಬೇವು ಇರೆ ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪುದರ್‍ಡ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ಡ್ ಕಜಿಪುಗು ಪಾಡುನೆರ್ದಾವರೊ (curry leaves) ಪಂಡ್ದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಉಂದು ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪುನಗ, ಉಪಯೋಗ ಮಲ್ಲುನ ಸೊಪ್ಪು/ತೊಪ್ಪು. ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪನಗ ಬೆಯ್ಯರೆಗ್ಲಾ ಪಾಡುವೆರ್. ಒಗರ್ನೆಲಾ ಪಾಡುವೆರ್. ಮಾಸದ ಕಜಿಪುಗು ಒಗ್ಗರಣೆ ಕೊರ್‍ನಗಲಾ ಈ ತೊಪ್ಪುನು ಬಳಸುಬೆರ್.

ಉಪಯೋಗ

ಕಜಿಪ್ಪುಮಲ್ಪನಗ ಬೆಯ್ಯರೆಗ್ಲಾ ಪಾಡುವೆರ್. ಒಗರ್ನೆಲಾ ಪಾಡುವೆರ್. ಮಾಸದ ಕಜಿಪು ಮಲ್ಪುನಗ ಮಸಾಲೆ ಕಡೆನಗ ಬೇಸೊಪ್ಪು ಪಾಡುವೆರ್ ಪಚ್ಛ ಬಣ್ಣದ ಭೇಸೊಪ್ಪು ಮಸ್ತ್ ಅವ್ಶಧ ಗುಣ ಉಪ್ಪುನ ಸೊಪ್ಪು.ಕಾಂಡೇ ಲಕುದ್ ಉಂದೆನ್ ತಿಂದ್ಂಡ ಕೂಜಲ್ ಕಪ್ಪಾಪುಂಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಉದ್ದಲ ಬರ್ಪುಂಡ್.ಕಜಿಪುಗ್ ಒಗ್ಗರಣೇ ಪಾಡ್ರೇಗ್ ಉಂದು ಬೋಡ್.ಉಂದೆತ ವೈಜ್ನಾನಿಕ ಪುದರ್ murraya koenigil ಬೆಸೊಪ್ಪುಡ್ ವಡೇ,ಛಟ್ಣೀ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಬೆಸೊಪ್ಪುದ ಗೊಂಛಲ್ನು ಇಲ್ಲ್ದ ಎದುರುಡೂ ಕಟೂನ್ಡಾ ನೆತ್ತ ಕಮ್ಮೆನಗ್ ಉಮಿಲ್ ಬರ್ಪುಜಿ.ಬೆಸೊಪ್ಪುನ್ ಎಣ್ಣೆಡ್ ಬೆಚ್ಛ ಮಲ್ತುದ್ ಮಂಡೇ ಪಾಡೂನ್ಡಾ ಕುಜಲ್ ಕಪ್ಪಾಪುಂಡ್.ಕಬ್ಬಿಣಾಂಶ ಉಪ್ಪುನ ಈ ಗಿಡೋನ್ ಇಲ್ಲದ ಎದುರುಡೂ ನಡೂನ್ಡಾ ಎಡ್ಡೇ.

ರೋಗ ನಿರೋಧಕ

ಬೇಸೊಪ್ಪು ಒಂಜಿ ರೋಗನಿರೋಧಕವಾದ್ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪುಂಡು. ಸಕ್ಕರೆ ಸೀಕ್‍ದಕ್‍ಲ್ ಕಾಂಡೆ ಬಂಜಿ ಬಂಜಿಗ್ ಬೇಸೊಪ್ಪುದ ಇರೆನ್ ದಿನೊಲಾ ತಿಂದ್ಂಡ ಸಕ್ಕರೆ ಸೀಕ್ ಹತೋಟಿಗ್ ಬರ್ಪುಂಡು. ಕಜಿಪುಗು ಪಾಡ್‍ನ ಬೇಸೊಪ್ಪುನು ದಕ್ಕಂದೆ ಸರಿಯಾದ ಅಗ್ಗಿದ್ ತಿನೊಡು.

ವಿದೊ

ಬೇಸೊಪ್ಪುಡು ಸುಮಾರ್ ಬಗೆತ್ತ ಬೇವು ಇರೆಕುಲು ಉಂಡು. ಅಂಡ ಅಯಿತ್ತ ಉಪಯೋಗೊಲು ಪೂರಾ ಒಂಜೇ

ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯೋಜನೆ

ಎಲೆಗಳ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯೋಜನೆ ಈ ರೀತಿ ಇದೆ: ತೇವಾಂಶ 66.3%; ಪ್ರೋಟೀನು 6.1%; ಕೊಬ್ಬು 1.0%; ಸಕ್ಕರೆ-ಪಿಷ್ಟದ ಅಂಶ 16.0%; ನಾರಿನ ಅಂಶ 6.4%; ಲವಣಾಂಶ 4.2%; ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿ 100 ಗ್ರಾಂ. ಎಲೆಗಳಲ್ಲಿ 810 ಮಿಗ್ರಾಂ. ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ, 600 ಮಿಗ್ರಾಂ. ರಂಜಕ. 3.1 ಮಿಗ್ರಾಂ. ಕಬ್ಬಿಣ, 12,600 ಐ. ಯು ಕ್ಯಾರೋಟೀನ್ (ಎ ಜೀವಾತು ರೂಪದಲ್ಲಿ), 4 ಮಿಗ್ರಾಂ, ಸಿ ಜೀವಾತು.

ಉಲ್ಲೇಕೊ