Anethum graveolens තෙල් සබන් නිපදවීමේදී යොදාගනී.
Bizari (kwa Kiingereza: "dill") ni mbegu zinazotumika kama kiungo (bizari nzima, bizari nyembamba) pamoja na hiriki, jira n.k. katika upishi, hasa wa pilau.
Ilitajwa na Yesu (Math 23) kati ya vitu vidogo ambavyo walimu wa sheria na Mafarisayo walivilipia zaka kwa kusahau mambo muhimu zaidi kama kutenda kwa haki na huruma.
Makala hii kuhusu mambo ya utamaduni bado ni mbegu.Dil abò kòper (Anethum graveolens L.) – to je roscëna z rodzëznë zelerowatëch. Òn rosce m.jin. na Kaszëbach w ògródkach.
Kopar (lat. Anethum graveolens) je začinska i ljekovita biljka iz porodice Apiaceae.
Biljka je porijeklom iz centralne Azije. Još u 1. vijeku širi se po srednjoj i sjevernoj Evropi. U vrijeme Karla Velikog već je dio svakog carskog vrta. Najveći proizvođač ulja kopera danas je Mađarska.
Kopar je jednogodišnja biljka. Naraste od 30 do 120 cm visine. Cijela biljka je glatka i mirisna. Listovi su končasti. Cvjetovi su žuti i narastu na 6 do 10mm dugim drškama, radijalno simetrični i petodijelni. Cvjeta od maja do augusta. Plodovi su jajoliki, smeđi, 3 do 5mm dugi i 2 do 2,5mm široki. Plod zrije od jula do septembra. Sije se sa prvim mrazevima u humusom bogato, osunčano tlo. Aroma biljke je najsnažnija prije cvjetanja. Sjeme biljke je zrelo kad počne da tamni i tada se može brati.
Sa anisom i kimom upotrebljava se u evropskoj kuhinji kao dodatak salatama, umacima, jelima od ribe i kiselim marinadama. Koristi se i kao ljekovita biljka čija ulja pospješuju apetit, olakšavaju probavu i umiruju nerve. Jača imuni sistem i djeluje protiv infekcija. Čaj kopera umiruje i pomaže kod nesanice.
Biljka sadrži prvenstveno eterična ulja.
Kopar je poznat još u starom Egiptu kao ljekovita biljka. Rimski gladijatori mazali su tijelo koprovim uljem i jeli hranu začinjenu koperom, jer se vjerovalo da daje snagu. Grci su ga cijenili zbog umirujućeg svojstva. U Bibliji se pominje sa metvicom i kimom. Buketić kopera na vratima štiti ukućane od „zlih“ gostiju. Ako mladenka u cipelama na vjenčanju ima zrna kopra i senfa, njena riječ će biti posljednja u kući. Novorođenu djecu se štiti od „zla“ time što ih se pospe koprom i solju, a zrna kopra u džepu štite od „crne magije“.
Kopar (lat. Anethum graveolens) je začinska i ljekovita biljka iz porodice Apiaceae.
Kopra (lat. Anethum graveolens L.DilL.) apo si i thonë në krahina të ndryshme si p.sh.: anetë me erë të rëndë, moreja, neterz, (Shkodër), netërza e rëndomtë, është bimë jetëshkurtë.
Çaji i përftuar nga bima e koprës ka dhënë rezultate të shkëlqyera në shkrirjen e gurëve në veshka. Mjekët popullorë rekomandojnë pirjen e dy deri tri gotave me çaj kopre dhe shumë shpejt të sëmurët do të shohin rezultatet. Bima jo vetëm që ndikon në veshka, por edhe në rrugët urinare dhe shkakton urinim të shpeshtë, duke ndihmuar në pastrimin e organizmit nga helmet përmes urinimit. Për shërimin e sëmundjes shërbejnë farat e koprës, 1 lugë kaçe dhe tërfil. Dhjetë gramë nga kjo përzierje hidhen në 350 miligramë ujë të nxehtë. Më pas kullohet dhe këshillohet të pihet dy deri tri gota në ditë. Guri në veshka është një masë e fortë që ndodh kur përbërësit e kalciumit ose kimikate të tjera në urinë formojnë kristale që ngjiten së bashku. Këto kristale rriten dhe formojnë gurë, madhësia e të cilëve luhatet nga një kokërr gruri deri në një top golfi. Specialistët që merren me sëmundjen e veshkave deklarojnë se shfaqja e shqetësimeve nuk është gjithmonë e trashëguar. Madje, ata kanë vënë re se pjesa më e madhe e personave që kanë probleme me veshkat dhe kryesisht me gurët në veshka vijnë nga prindër që nuk i kanë ndier asnjëherë shqetësimet dhe, pavarësisht moshës në të cilën ndodhen, veshkën e kanë organin më të shëndetshëm. Ajo çfarë specialistët u rekomandojnë të gjithë prindërve në këtë rast është një dietë e ekuilibruar që në ditët e para të lindjes së fëmijës, madje ajo duhet të nisë që në barkun e nënës. Pikërisht në këtë kohë nis edhe dëshira e fëmijës për kripë, lëngje, ëmbëlsira etj. Nisur nga kjo, specialistët e nefrologjisë (mjekë të sëmundjes së veshkave) rekomandojnë që në ushqimin e përditshëm të ketë sa më shumë lëngje, supëra dhe fruta.
Ekzistojnë shumë lloje, sipas natyrës kimike të toksinave apo mbetjeve në to. Këta gurë kanë karakteristikat e tyre të veçanta, gjë që lejon identifikimin e tyre.
Litiaza kalcike është litiaza më e shpeshtë në vendet e industrializuara (më shumë se 80 për qind e gurëve në veshka). Gurët përbëhen nga kristale oxalate kalciumi, veçanërisht të fortë, të pastër ose të përzier në fosfat kalciumi. Frekuenca e litiazës oxalo-kalcike është rritur shumë në vendet e industrializuara veçanërisht pas Luftës së Dytë Botërore. Ajo ka ecur paralelisht me ndryshimin e mënyrës së të ushqyerit dhe me një shtim të konsumit të mishit, kripës, sheqernave të rafinuara. Për më shumë, një sasi kalcike e pamjaftueshme favorizon krijimin e gurëve oxalo-kalcike, çka lind nevojën e një ushqimi të ekuilibruar. Hollimi i urinës është trajtimi kryesor. Sasia e urinës duhet të jetë të paktën 2,5 litra në ditë te personat e shëndoshë. Duhet ditur se të gjitha ushqimet që nuk lidhen me qumështin (pra mishi, peshku, zarzavatet, frutat, etj) sjellin veçse 200 gr kalcium në ditë. Pjesa tjetër duhet marrë përmes prodhimeve të qumështit si dhe nga uji. Një person që pëlqen djathërat duhet të konsumojë në preferencë ujërat që kanë pak kalcium, ndërkohë që ai që nuk i përdor prodhimet e qumështit duhet të pijë ujëra me përqindje të lartë kalciumi. Ujërat më të pasura në kalcium apo bikarbonat sode nuk këshillohen, por vetëm nëse janë në përqindje të ulët. Në rastet e litiazës kalcike këshillohen: pijet me gaz, me acid citrik, lëng portokalli, lëng limoni pa sheqer, ujëra minerale në 80 mg/l me kacium, uji i rubinetit, etj. Nuk këshillohen: pijet e ëmbla me gaz apo me bazë “sukroze”, pijet gazuese me acid fosforik, lëngu i qitros, ujërat e pasura me kalcium, ujërat e forta alkaline, etj.
Nëse një person merr shumë kalcium, kjo lëndë do të jetë me shumicë në urinë, çka sjell formimin e gurëve oxalate të kalciumit. Nga ana tjetër duhet konsumuar shumë kalcium për të penguar absorbimin nga zorrët të oxalates. Pra pengohet që të gjenden në urinë shumë oxalate, që do të shkaktonte krijimin e gurëve të oxalate-kalciumit. Edhe tepria në të ushqyer mund të shkaktojë në vetvete një gur kalcik, duke shtuar absorbimin e kalciumit nga zorrët. Megjithatë, më shpesh ato veçse favorizojnë shfaqjen e një litiaze te personat e predispozuar. Duke qenë se ushqehen njëlloj, 10 për qind e popullsisë perëndimore janë të prekur nga litiaza.
Litiaza urike në përgjithësi përfaqëson 10 për qind të litiazës te burrat dhe 5 për qind te gratë. Formimi i kristaleve të acidit urik vjen si rezultat i konsumit të tepërt të ushqimeve të pasura në “purinë” (zorrë, sallam, etj). Këto kristale eliminohen në formën e një turbullire, rërë në ngjyrë të kuqe, që shpesh është e dukshme me sy. Të luftosh litiazën urike do të thotë të luftosh kundër aciditetit urinar duke pirë ujë dhe pije që e bëjnë urinën më alkaline. Kjo është dhe arsyeja pse trajtimi i litiazës urike (që është 10 për qind e litiazave në përgjithësi) qëndron në alkalinizimin dhe hollimin e urinës përmes marrjes së ujërave alkalinë. Pra duhet të kujdeseni se çfarë uji pini, duke ia përshtatur llojit të litiazës që vuani.
Litiaza cistinike krijohet si rezultat i ngritjes së përqindjes së “cystine”- s në urinë, e cila është më pak e tretshme nga të gjitha aminoacidet e tjera. Është një sëmundje gjenetike, edhe pse gurët shfaqen shpesh në fëmijëri dhe më pas përsëriten. “Cistine”, e cila hyn në kompozimin e kësaj litiaze, është pak e tretshme në urinë. PH i saj është afërisht 6. Në të kundërt, aftësia për t’u shkrirë shtohet kur PH i urinës ngrihet në 7.5. Kjo kërkon një “hiperdiurezë”, pra prodhimin e 3 litra urine në ditë. Kështu, marrja e lëngjeve duhet të jetë me shumicë para se të flini, gjatë natës, ndonjëherë edhe në zgjim. Alkalinizimi arrihet me marrjen e bikarbonatit të sodës (8-16gr/në ditë) sipas peshës së trupit, e shkrirë në një sasi të madhe uji.
Marrja e ujit dhe e lëngjeve është një domosdoshmëri edhe më e madhe për ata që vuajnë nga gurët e veshkave Trajtimi i të gjitha llojeve të sëmundjeve me gurët në veshka qëndron në marrjen e një sasie të caktuar lëngjesh. Ky trajtim bëhet në raport me llojin e gurëve. Mjekët popullorë rekomandojnë disa kura me bimë për kurimin e gurëve në veshka Sipas tyre, gurët në veshka kurohen me fier guri, gjethe delli, bishta qershie etj. Këto bimë kuruese për gurët në veshka përdoren në formë çaji. Duhet theksuar se pirja e rregullt e lëngut të mollës nuk lejon formimin e gurëve në veshka. Pacientët me diabet duhet të kontrollojnë peshën Duhet të kufizojnë sheqernat e rafinuara Duhet të rrisin sasinë e fibrës në dietë Yndyrat duhet të jenë vajra me një lidhje dyfishe (si vaji i ullirit) Duhet t’i shtojnë dietës së tyre arra dhe bajame Përdorni ushqime të lehta: supë me zarzavate, lëngje frutash, çajra mali dhe kamomili Lëvizni sa më shumë të mundeni Një herë në tre muaj bëni ECHO Çdo 10 ditë bëni analizat e urinës dhe pehashit (Ph) Bëni banja me ujë të ngrohtë Mos pini alkool dhe duhan Simptomat e gurëve në veshka janë dhembje barku, frymëmarrje e ngadaltë dhe të thella, prani e ketoneve në gjak dhe në urinë
Transplantimi zëvendëson veshkën e vjetër. Në të gjitha rastet, vetëm zëvendësimi i veshkës së dëmtuar me një të re mund ta kthejë funksionimin normal të saj. Sipas shkencëtarëve, dëmtimi i veshkave dhe më pas kryerja e procesit të dializës shërben vetëm për të zgjatur pak mbijetesën, por jo për shumë. Tumoret në veshka, si dallohen. Rreth 80 për qind e kancereve të veshkës janë karcinoma qelizore renale. Ky tip kanceri mendohet të ketë lidhje me moshën. Tumoret beninjë të veshkave mund të rrinë në trup si të padëmshme. Tumoret malinjë shpesh janë në stad të avancuar kur ne i zbulojmë e në përgjithësi nukipërgjigjenmirëtrajtimitmjekësor.
Nëse biopsia e veshkave bëhet në kushte sterile, biopsia si ndërhyrje është e parrezikshme për jetën e pacientit. Në këtë rast hiqet një pjesë shumë e vogël e indit të organit pavarësisht cilit dhe kjo nuk pengon në funksionimin e rregullt të cilitdo organi që është në “vështirësi”.
Kopra (lat. Anethum graveolens L.DilL.) apo si i thonë në krahina të ndryshme si p.sh.: anetë me erë të rëndë, moreja, neterz, (Shkodër), netërza e rëndomtë, është bimë jetëshkurtë.
Kraps (lietovėškā (b.k.): Krapas, luotīnėškā: Anethum) tas ī tuokis žuolīns, katrou žmuonis augėn šalėp nomū, daržūs.
Ons būn 50-120 cm augoma, anou stombris kėits, tėisos, lapā nuognē smolkūs. Žėidokā gelsvi, mažiokā, sogolė̄ i skietius.
Kraps ī dėdlis pagards. Anou lapokus ė jaunus stombriokus ded i zopės, saluotas, mēsuos, daržuoviu jiedius, gardėn bolbės. Anūm ožpėls liekvarstos nug skrondė lėgū, nakvėšas ī.
Lanni se yon plant. Li nan fanmi plant kategori: Apiaceæ . Non syantifik li se Anethum graveolens L.
Istwa
Lanni se yon plant. Li nan fanmi plant kategori: Apiaceæ . Non syantifik li se Anethum graveolens L.
Копёр[1] (лат. Anethum graveolens, руз. Укроп) — те ве иень тикшень касовкс Зонтичноень семиястонть (Umbellíferae).
Вирьга касы лембе-чивалгома ды куншкатаркань Азиява; кода пирень тикше касы эрьва-кува.
Тикшесь виев тантей чине марто. Нетьксэсь вейке, видэв, тарад марто, сэрьсэ 40—150 см, чопуда-пиже.
Копёр (лат. Anethum graveolens, руз. Укроп) — те ве иень тикшень касовкс Зонтичноень семиястонть (Umbellíferae).
Вирьга касы лембе-чивалгома ды куншкатаркань Азиява; кода пирень тикше касы эрьва-кува.
Нарсий аьрхI (эрс: Укро́п, лат: Anéthum) — цхьа вид мара йоаца цхьан шера дахаш баьцовгIай тайпа да Зонтични дезала[1]. ЦаI мара йоаца вид — Бешара нарсий аьрхI (Укроп паху́чий, Укроп огоро́дный) (Anethum graveolens).
Нарсий аьрхI (эрс: Укро́п, лат: Anéthum) — цхьа вид мара йоаца цхьан шера дахаш баьцовгIай тайпа да Зонтични дезала. ЦаI мара йоаца вид — Бешара нарсий аьрхI (Укроп паху́чий, Укроп огоро́дный) (Anethum graveolens).
Укроп (рус. Укроп, лат. Anethum) — сатырлылар ғаиләһенән бер йыллыҡ үлән үҫемлек, бейеклеге 120 см-ға етә. Июль-август айҙарында ваҡ һары сәскә ата, август-сентябрҙә орлоғо өлгөрә.
Тәбиғәт шарттарында Урта диңгеҙ ярҙарындағы илдәрҙә һәм Урта Азияла үҫә. Башҡортостанда тәмләткес булараҡ сәсеп үҫтерелә.
Укроп (рус. Укроп, лат. Anethum) — сатырлылар ғаиләһенән бер йыллыҡ үлән үҫемлек, бейеклеге 120 см-ға етә. Июль-август айҙарында ваҡ һары сәскә ата, август-сентябрҙә орлоғо өлгөрә.
शेपू (इंग्रजी: Dill ; मराठी: बाळंतशेपू , बाळंतशोपा, शोफा, शापू ; शास्त्रीय नाव Anethum graveolens) ही पालेभाजी इंग्रजीत Dill या नावाने ओळखली जाते. त्याचे शास्त्रीय नाव Anethum graveolens आहे .यास बाळंतशोपा असेही नाव आहे.हिरव्या लहान पानाची ही भाजी शरिरासाठी उपयोगी आहे. ही द्विदलीय फूले असणारी वनस्पती आहे.
यूरेशियामध्ये शेपू मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते जेथे त्याची पाने आणि बियाणे अन्नासाठी चव येण्यासाठी औषधी वनस्पती किंवा मसाला म्हणून वापरली जातात.[१]
या ३० – ९० सेंमी. उंचीच्या ओषधीय बहुवर्षायू पालेभाजीचे मूलस्थान भूमध्य सामुद्रिक प्रदेश असून भारतात तिचा प्रसार सर्वत्र आहे. दक्षिण यूरोप व पश्चिम आशियात ती लागवडीत आहे. खानदेश व गुजरातमधील काही भागांत शेपूची मोठया प्रमाणात लागवड करतात. शेपूची पाने संयुक्त त्रिगुण-पिच्छाकृती, शेवटचे दलक रेषाकृती, देठ तळाजवळ रूंदट, फुले लहान पिवळी व संयुक्त चामरकल्प फुलोऱ्यात साधारणतः जुलै-ऑगस्टमध्ये येतात. फळ (आंदोलिपाली) ४ २ मिमी. कंगोरे व अरूंद-पंखाचे बिया सपाट. तैलनलिका व कंगोरे एकाआड एक असतात. पालेभाजी तिखट, कडवट, कफवातनाशक, शुकदोषनाशक, कृमिनाशक समजतात.बी कुटून पाण्यात उकळून व त्यामध्ये त्याची मुळे मिसळून संधिवात व सुजेवर लावतात.[२]
बियांपासून बाष्पनशील तेल मिळते. फळ (बी) स्निग्ध,तिखट भूक वाढविणारी, उष्ण, मूत्ररोधक,बुद्धिवर्धक असुन कफ व वायूनाशक असते. याचे सेवनाने दाह शूळ नेत्ररोग , तहान ,अतिसार यांचा नाश होतो.बाळंतीणीस ही सोप पचनास विडयामध्ये देतात.
भारतामध्ये पालेभाजीसाठी पाण्याखाली उन्हाळी व हिवाळी हंगामांत लागवड करतात. [४]
शेपू (इंग्रजी: Dill ; मराठी: बाळंतशेपू , बाळंतशोपा, शोफा, शापू ; शास्त्रीय नाव Anethum graveolens) ही पालेभाजी इंग्रजीत Dill या नावाने ओळखली जाते. त्याचे शास्त्रीय नाव Anethum graveolens आहे .यास बाळंतशोपा असेही नाव आहे.हिरव्या लहान पानाची ही भाजी शरिरासाठी उपयोगी आहे. ही द्विदलीय फूले असणारी वनस्पती आहे.
यूरेशियामध्ये शेपू मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते जेथे त्याची पाने आणि बियाणे अन्नासाठी चव येण्यासाठी औषधी वनस्पती किंवा मसाला म्हणून वापरली जातात.
या ३० – ९० सेंमी. उंचीच्या ओषधीय बहुवर्षायू पालेभाजीचे मूलस्थान भूमध्य सामुद्रिक प्रदेश असून भारतात तिचा प्रसार सर्वत्र आहे. दक्षिण यूरोप व पश्चिम आशियात ती लागवडीत आहे. खानदेश व गुजरातमधील काही भागांत शेपूची मोठया प्रमाणात लागवड करतात. शेपूची पाने संयुक्त त्रिगुण-पिच्छाकृती, शेवटचे दलक रेषाकृती, देठ तळाजवळ रूंदट, फुले लहान पिवळी व संयुक्त चामरकल्प फुलोऱ्यात साधारणतः जुलै-ऑगस्टमध्ये येतात. फळ (आंदोलिपाली) ४ २ मिमी. कंगोरे व अरूंद-पंखाचे बिया सपाट. तैलनलिका व कंगोरे एकाआड एक असतात. पालेभाजी तिखट, कडवट, कफवातनाशक, शुकदोषनाशक, कृमिनाशक समजतात.बी कुटून पाण्यात उकळून व त्यामध्ये त्याची मुळे मिसळून संधिवात व सुजेवर लावतात.
बियांपासून बाष्पनशील तेल मिळते. फळ (बी) स्निग्ध,तिखट भूक वाढविणारी, उष्ण, मूत्ररोधक,बुद्धिवर्धक असुन कफ व वायूनाशक असते. याचे सेवनाने दाह शूळ नेत्ररोग , तहान ,अतिसार यांचा नाश होतो.बाळंतीणीस ही सोप पचनास विडयामध्ये देतात.
சதகுப்பை அல்லது சதகுப்பி (Dill, தாவர வகைப்பாடு : Anethum graveolens) என்பது ஒரு பூக்கும் தாவர வகையாகும். அபிசியே குடும்பத்தைச் சார்ந்த இத்தாவரம் ஆண்டுக்கு ஒரு தரம் வளரும் தன்மைகொண்டது ஆகும். ஆயுர்வேத மூலிகையாகப் பயன்படுகிறது.[3] இது பேரின வகையைச் சேர்ந்தது ஆகும்.
சதகுப்பை அல்லது சதகுப்பி (Dill, தாவர வகைப்பாடு : Anethum graveolens) என்பது ஒரு பூக்கும் தாவர வகையாகும். அபிசியே குடும்பத்தைச் சார்ந்த இத்தாவரம் ஆண்டுக்கு ஒரு தரம் வளரும் தன்மைகொண்டது ஆகும். ஆயுர்வேத மூலிகையாகப் பயன்படுகிறது. இது பேரின வகையைச் சேர்ந்தது ஆகும்.
శతపుష్పం అనేది ఎపియాసే (Apiaceae) అనే కుటుంబానికి చెందిన సుగంధ ద్రవ్య మొక్క. దీని శాస్త్రీయ నామం అనెథమ్ గ్రావియోలెన్స్ (Anethum graveolens L.). ఆంగ్లంలో దీన్ని దిల్ సీడ్ (Dill seed) అని అంటారు. తెలుగులో బద్ద సోంపు అని అంటారు.
దీని గింజలను పసి పిల్లల ఉదర సమస్యలకు, అనాస అవస్థ (Colic) సమస్యలకు ఉపయోగిస్తారు. పసి పిల్లలు త్రాగే గ్రైప్ వాటర్ (Gripe water) లో ముఖ్యంగా శతపుష్ప విత్తనాల సారం ఉంటుంది. ఆయుర్వేదం ప్రకారం శతపుష్ప విత్తనాలకు కతు, తిక్త, రస, ఉష్ణ, వీర్య, కతు విపక, తిక్స్న, స్నిగ్ధ గుణాలున్నాయి. శత పుష్ప విత్తనాలు వాత, పిత్త, కఫ, అల్సర్లు, ఉదర నొప్పులను, కళ్ల జబ్బులు, మూత్ర నొప్పులను నివారిస్తాయి. శతపుష్ప విత్తనాలను దశమూలారిష్టం, ధన్వంతరారిష్టం, మృతసంజీవని, సరస్వతారిష్టం, గుగ్గులుతిక్తక్వాతం, మహారస్నాది కషాయం, ధన్వంతరం క్వాతం వంటి 52 రకాల ఔషధాల తయారీలో వాడుదురు [1].
ఈ సుగంధ ద్రవ్యాన్ని పచ్చళ్ళు, సలాడ్లు, సాసులు, సూపుల్లోను ఫ్లేవర్ గా వాడుతారు. తాజా లేదా ఎండిన శతపుష్ప ఆకులను కూడా ఫ్రై చేసిన చికెన్, చేపలు, సాండవిచ్చెస్ లోను వాడుదురు. సవర్ వెనిగర్ లో ఇది ఒక ముఖ్యమైన మూలిక. శతపుష్ప విత్తనాల నుండి తీసిన నూనెను సబ్బుల్లోను వాడుదురు. Staphylococcus, Streptococcus, Escherichia coli and Pseudomonas అను సూక్ష్మజీవుల నియంత్రించగలిగే శతపుష్ప నూనె ప్రిజర్వేటివ్ (Preservative) గా కూడా వాడుకోవచ్చును.
ముందుగా రెండు కప్పుల నీళ్ళను వేడి చేయాలి. అందులో ఒక చెంచా శతపుష్ప గింజలు వేసి కలియబెట్టి దించాలి. ఐదు నిముషాల తర్వాత పొడి గుడ్డ లేదా టీ చిక్కంతో ఒక గిన్నెలోకి వడగట్టి చల్లార్చాలి. ఈ నీళ్ళను పసి పిల్లలకు పట్టించవచ్చును.
ಸಬ್ಬಸಿಗೆಯು (ಅನೇಥಮ್ ಗ್ರ್ಯಾವಿಯೋಲೆನ್ಸ್) ಒಂದು ಅಲ್ಪಕಾಲದ ಬಹುವಾರ್ಷಿಕ ಮೂಲಿಕೆ. ಅದು ಅನೇಥಮ್ ಪಂಗಡದ ಏಕಮಾತ್ರ ಜಾತಿ, ಆದರೆ ಕೆಲವು ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಂದ ಒಂದು ಸಂಬಂಧಿತ ಪಂಗಡದಲ್ಲಿ ಪ್ಯೂಸೇಡ್ಯಾನಮ್ ಗ್ರ್ಯಾವಿಯೋಲೆನ್ಸ್ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದು ಕೃಶವಾದ ಕಾಂಡಗಳು ಮತ್ತು ೧೦-೨೦ ಸೆ.ಮಿ. ಉದ್ದದ ಪ್ರತಿಯಾದ, ನಯವಾಗಿ ವಿಭಜಿತವಾದ, ಕೋಮಲವಾದ ಮೆತ್ತಗಿನ ಎಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ೪೦-೬೦ ಸೆ.ಮಿ. ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
ಸಬ್ಬಸಿಗೆಯು (ಅನೇಥಮ್ ಗ್ರ್ಯಾವಿಯೋಲೆನ್ಸ್) ಒಂದು ಅಲ್ಪಕಾಲದ ಬಹುವಾರ್ಷಿಕ ಮೂಲಿಕೆ. ಅದು ಅನೇಥಮ್ ಪಂಗಡದ ಏಕಮಾತ್ರ ಜಾತಿ, ಆದರೆ ಕೆಲವು ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಂದ ಒಂದು ಸಂಬಂಧಿತ ಪಂಗಡದಲ್ಲಿ ಪ್ಯೂಸೇಡ್ಯಾನಮ್ ಗ್ರ್ಯಾವಿಯೋಲೆನ್ಸ್ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದು ಕೃಶವಾದ ಕಾಂಡಗಳು ಮತ್ತು ೧೦-೨೦ ಸೆ.ಮಿ. ಉದ್ದದ ಪ್ರತಿಯಾದ, ನಯವಾಗಿ ವಿಭಜಿತವಾದ, ಕೋಮಲವಾದ ಮೆತ್ತಗಿನ ಎಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ೪೦-೬೦ ಸೆ.ಮಿ. ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
ပုံသဏ္ဌာန် : အပင် - ၂ ပေမှ ၃ ပေအထိမြင့်၏ ။ တစ်နှစ်ခံ ပင်ငယ်မျိုးဖြစ်သည်။
အရွက် : - ရွက်ပေါင်းဖြစ်၏ ။ ရွက်မြွာငယ်သည်။ အလွန်နူးညံ့၏ ။ ထိပ်ဖျား အခွလေးများ ရှိ၏ ။
အပွင့် : - သေးငယ်၏ ။ အနည်းငယ် ဝါ၏ ။ ထီးပုံသဏ္ဌာန် ပန်းခိုင်ပေါ်တွင် ပွင့်၏ ။
အသီး : - သေးငယ်၏ ။ အစေ့သည် တရုတ်နံနံ စေ့ အရွယ်ခန့်ရှိ၍ ညိုဝါရောင်ရှိသည်။
အသုံးပြုနိုင်သည့် အစိတ်အပိုင်းများ : အစေ့ ၊ အရွက်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် တွေ့နိုင်သောနေရာများ : မြန်မာနိုင်ငံ အထက်ပိုင်းတွင် စိုက်ပျိုးပေါက်ရောက်နိုင်သည်။သဘာ၀အလျောက် ပေါက်ရောက်သည်။ ယခုအခါ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လျက်ရှိသည်။
စိုက်စနစ် : ထိန်းသိမ်းပြုစုခြင်း ၊ ရိတ်သိမ်း ဆွတ်ခူးခြင်း ၊ ပြုပြင်ထုတ်လုပ်ခြင်း တို့မှာ စမုန်စပါးအတိုင်း ဖြစ်သည် ။
အသုံးဝင်ပုံ : အာနိသင် - မြန်မာဆေးကျမ်းများ အလိုအရ စမြိတ်သည် စပ်၏ ။ ပူသော ဂုဏ်သတ္တိရှိ၏ ။ လေသလိပ်ကို ငြိမ်းစေ၏ ။ အဖျား၊ အနာပေါက် ၊ ထိုးအောင့် ခြင်း ၊ မျက်စိရောဂါတို့၌ အကျိုးပြု၏ ။ သလိပ် ၊ သည်းခြေ သွေး လေတို့နှင့် ယှဉ်သော အနာ ၊ လေပူသောအနာနှင့် အော့အန်ခြင်း တို့ကို နိုင်၏ ။
အသုံးပြုပုံ- အစေ့
အရွက်
እንስላል ኢትዮጵያ ውስጥ የሚገኝ ተክል ነው።
«እንስላል» ልዩ ልዩ ዝርያዎች ሊሆን ይችላል። ይህ መለያየት ይፈልጋል።
እነዚህም ሁሉ በሰፊው ሲለሪ አስተኔ የሆኑት ልዩ ልዩ ወገኖች ናቸው።
{{ እንስላል ከብዙ የምግብ ዝግጅቶች ጋር አብሮ መግባት የሚችልና ለልዩልዩ ነገሮች ጥቅም ያለው ሲሆን ከእንሳላል ሻይ መስራት ይቻላል። ይህ የእንስላል ሻይ በተለይ ለአራስ የእናት ጡት ወተትን የማብዛት ብቃት ያለው ሲሆን ለህፃናትም ከ፮ ወር በላይ ለሆኑ የእንስላል ሻይ ቢጠጡ ለሆድ መልካም ነው። }}