Wodnicha złocista (Hygrophorus chrysodon (Batsch) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Takson ten oficjalnie po raz pierwszy zdiagnozował w 1789 r. Batsch nadając mu nazwę Agaricus chrysodon. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w1838 r. Elias Fries.
Niektóre synonimy naukowe[2]:
Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r[3].
Średnica 3-6 cm, za młodu półkulisty, później łukowaty, a u starszych okazów płaski, czasami zapadnięty lub z tępym garbem. Brzeg cienki, długo podwinięty, kosmkowaty, a czasami ząbkowany. Powierzchnia śluzowata, szczególnie u młodych okazów, u starszych wysychająca. Jest biała, kremowa lub złotożółta i znajdują się na niej pozostałości osłony w postaci bardzo delikatnych żółtych łuseczek lub gruzełków. Szczególnie dobrze widoczne są na brzegu kapelusza. Skórka po potarciu oraz w reakcji z KOH żółknie[4].
Dość rzadkie, grube, przyrośnięte i łukowato nieco zbiegające na trzon. Oprócz blaszek kompletnych występują międzyblaszki. U młodych owocników są białe, u starszych kremowe lub żółtawe. Na ostrzach występują czasami żółte kosmki[4].
Wysokość 4-8 cm, grubość 0,8-1,5 cm, walcowaty i zwężony dołem, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia biała, filcowata, lepka i mazista. Na górnej części występują złotożółte gruzełki lub kosmki[4].
Soczysty, miękki, nie zmieniający barwy po uciśnięciu. Jest biały, tylko pod skórka kapelusza nieco żółtawy. Smak łagodny, zapach słaby, grzybowy, nieco przypominający zapach gorzkich migdałów[4].
Wysyp zarodników biały. Zarodniki długo elipsoidalne, gładkie, nieamyloidalne i bezbarwne w KOH. Mają rozmiar 7–10 × 3,5–4,5 μm. Podstawki 4-zarodnikowe. W hymenium brak cystyd. Strzępki w tramie rozbieżne[5].
Opisano występowanie wodnichy złocistej w Ameryce Północnej, Europie i Korei[6]. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. wymieniono około 10 jej stanowisk, ale częstość występowania i rozprzestrzenienie na terenie kraju nie są znane[3]. Według niektórych internetowych atlasów grzybów jest dość częsta[7].
Pojawia się od września do listopada. Rośnie na ziemi w lasach liściastych, mieszanych i iglastych, szczególnie pod bukami[3] i świerkami[4].
Grzyb mikoryzowy[3]. Jest grzybem jadalnym[4].
Charakterystycznymi cechami wodnichy złocistej są woskowobiała barwa, zbiegające blaszki i delikatne żółte kosmki i grudki na kapeluszu i trzonie. U starszych okazów jednak (lub po obfitym deszczu) żółte elementy mogą zanikać. Pewnym sposobem rozpoznania pozostaje reakcja z KOH, pod wpływem którego skórka barwi się na żółto[5].
Wodnicha złocista (Hygrophorus chrysodon (Batsch) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae).