La llenega d'or,[2] llenega de vora groga o llenega blanca de vora groga (Hygrophorus chrysodon) és un bolet comestible i freqüent de la família de les higroforàcies.[3]
El barret mesura de 2,5 a 7 cm de diàmetre, de bon principi és gairebé hemisfèric, mentre que en madurar és més aplanat i, en envellir, un xic deprimit, sovint amb un petit umbó o protuberància al centre; la superfície és llisa i blanca, més o menys tacada de groc, de tacte viscós quan està ben hidratada, i mat en assecar-se. El marge és força característic, ja que està ornamentat amb abundants flocs de color groc que són les restes d'un vel fugaç que cobreix el bolet en els primers estadis del seu desenvolupament. Les làmines, més aviat espaiades, arriben a la cama, i s'hi estenen una mica en els exemplars més desenvolupats; són blanques de bon principi, però es taquen de crema o totalment de groc, especialment vers l'aresta. La cama és llarga, de 3-8 x 0,5-1 cm, cilíndrica, un xic sinuosa, de color blanc i plena; a la part superior, vora del barret, s'hi troben nombrosos grànuls de color groc daurat. En fregar qualsevol part del bolet, aquest es taca ràpidament de color groc. La carn és blanca, compacta, de sabor suau i amb una olor que recorda la de les ametlles amargues o l'àcid fòrmic. L'esporada és de color blanc.[4] Les espores són d'el·lipsoïdals a lleugerament fusiformes, llises, hialines i gutulades. Mesuren 7,5-11 x 3,5-4,5 µm. Els basidis són tetraspòrics i no presenta cistidis. Existeixen dues varietats d'aquesta espècie: la varietat leucodon, que té els flocs de color blanquinós, i la varietat incarnatum, que es diferencia amb facilitat perquè la carn vira a color rosat.[3]
Creix entre la fullaraca o l'herba en boscos de planifolis i de coníferes, i també als estepars, entre 100 i 1.600 m d'altitud. Es troba tant sobre sòls bàsics com àcids, a la tardor i també a principi de l'hivern (des del setembre fins al gener).[3] Es troba a la Gran Bretanya, els Països Baixos,[5] Suïssa,[6] Espanya[7][1] (Granada,[8] el Parc Natural del Cadí-Moixeró[9] i la Serralada Litoral Catalana)[10][11] i Nord-amèrica[12][13] (entre d'altres, el Canadà, Colorado i Califòrnia).[14][15][16][17]
Una espècie propera amb la qual pot ésser confosa és Hygrophorus discoxanthus, la qual també pot tacar-se de color groc o groc ataronjat en envellir, però que no presenta els flocs grocs característics ni al marge del barret ni a la cama.[3]
La llenega d'or, llenega de vora groga o llenega blanca de vora groga (Hygrophorus chrysodon) és un bolet comestible i freqüent de la família de les higroforàcies.
Der Goldzahn-Schneckling oder Gelbflockige Schneckling (Hygrophorus chrysodon) ist eine Pilzart aus der Familie der Schnecklingsverwandten.
Der Hut misst im Durchmesser 2–7 cm, ist jung gewölbt, verflacht später und entwickelt einen stumpfen Buckel. Die Oberfläche ist glatt, jung weißlich sowie später gelblich gefärbt, auf Druck gilbend und hat ein schwaches Muster von eingewachsenen radialen Fasern. Bei feuchter Witterung ist sie sehr schleimig-schmierig, trocken matt. Der Hutrand ist anfangs eingerollt. An ihm befinden sich die namensgebenden hängenden, leuchtend gold- oder zitronengelben Flocken. Manchmal befinden sich auch auf der Hutmitte gelbe Flocken, die Reste des Velum universale darstellen. Die dicklichen Lamellen stehen etwas entfernt und sind am Stiel angewachsen bis herablaufend. Vor allem jung weisen sie manchmal eine gelbflockige Schneide auf. Die Lamellenfläche ist weiß bis cremefarben. Später besitzen sie einen blassrosa-gelblichen Schein. Das Sporenpulver ist weiß. Der zylindrische Stiel ist 3–8 cm lang und 5–15 mm dick, zylindrisch geformt und vollfleischig oder wollig ausgefüllt. Seine Oberfläche besitzt eine weiße bis blassgelbe Farbe und ist besonders an der Spitze fein gelb geflockt. Das Fleisch ist weiß, unter der Hut- und Stieloberfläche mitunter gelblich. Es ist saftig, schmeckt mild und riecht schwach säuerlich-aromatisch, ein wenig an die Raupe des Weidenbohrers erinnernd. Fleisch und Oberflächen reagieren bei Kontakt mit Laugen wie Kaliumhydroxid (KOH) mit einer gelben Verfärbung.
Die Sporen sind elliptisch bis spindelig-elliptisch geformt, 7–10 Mikrometer lang und 3,5–5 µm breit; ihre Oberfläche ist glatt. Sie sind hyalin und weisen Tropfen auf. Je vier von ihnen reifen an den Basidien heran. Diese sind zylindrisch-keulig geformt und messen 35–45 × 5,5–7 µm. Sie besitzen an ihrer Basis eine Schnalle. Zystiden sind nicht vorhanden. Die Huthaut (Pileipellis) ist eine Ixocutis aus zylindrischen bis welligen, teilweise gegabelten Hyphen von 1,5–4 µm Breite. Sie sind in eine schleimige Masse eingebettet, aus der einzelne Hyphenenden hervorstehen. Die Septen weisen Schnallen auf.[1]
Im Alter kann die Oberfläche des Fruchtkörpers weitestgehend weiß werden und Beflockung oder Schüppchen verlieren und dann schwer unterscheidbar werden. Die Kaliumhydroxid-Reaktion unterscheidet ihn dann noch klar von anderen Schnecklingen.
Er ähnelt dem Verfärbenden Schneckling (Hygrophorus discoxanthus), der wegen seines aufdringlichen Geschmacks kaum zum Verzehr geeignet ist. Er bildet etwas größere Fruchtkörper aus, die nach Essig riechen und besonders bei Buchen anzutreffen sind.
Der Goldzahn-Schneckling ist ein Mykorrhiza-Pilz, der mit Laub- und Nadelbäumen in Symbiose lebt. Dazu zählen vor allem die Rotbuche und die Gemeine Fichte. Er ist in meso- und calciphilen Buchen- und Buchen-Tannen-Wäldern mit oder ohne Fichten zu finden. Dies sind vor allem Waldmeister-Buchenwälder. Er ist aber auch in Nachfolgeforsten mit Fichten dieser Waldarten anzutreffen. In Parks, Gärten und ähnlichen Biotopen kommt der Pilz dagegen kaum vor. Die Art besiedelt frische bis sickerfeuchte, neutrale bis stark alkalische, mildhumose, sandige bis verlehmte Böden, die deutlich basengesättigt, aber nicht zu nährstoffreich sind. Somit wächst sie in Braunlehmrendzinen, Braun- und Parabraunerden. Diese befinden sich über Kalk, Kalksand oder Mergeln. Daneben kann der Pilz auf sauren Böden angetroffen werden, wenn durch den Schotter von Wegen oder Straßen oder Düngung genügend Kalk in den Boden bringt.
Die Fruktifikation erfolgt zwischen August und November, insbesondere im Oktober. Die Fruchtkörper erscheinen dabei einzeln bis gesellig.
Der Goldzahn-Schneckling ist in der Holarktis meridional bis temperat verbreitet. So ist er in Nordamerika (USA, Kanada), Europa und Nordasien (Ostsibirien, Korea, Japan) anzutreffen. In Europa reicht das Gebiet von Großbritannien und Frankreich im Westen bis Tschechien, zur Slowakei und Ungarn im Osten sowie südwärts bis Spanien, Italien und Rumänien und nordwärts bis zu den Hebriden, ins mittlere Fennoskandinavien und Estland.
Die offizielle wissenschaftliche Erstbeschreibung geht auf einen 1789 veröffentlichten Teil des Werkes „Elenchus Fungorum“ von August Batsch zurück. Das Art-Epitheton „chrysodon“ aus dem wissenschaftlichen Namen bedeutet „Goldzahn“.
Es gibt eine var. leucodon, bei der die gelben Flöckchen fehlen. Darüber hinaus wurde eine var. incarnatum beschrieben, die fleischfarbene Lamellen oder rötlich verfärbendes Fleisch besitzt.
Der Goldzahn-Schneckling ist essbar und wird als Speisepilz genutzt.
Der Goldzahn-Schneckling oder Gelbflockige Schneckling (Hygrophorus chrysodon) ist eine Pilzart aus der Familie der Schnecklingsverwandten.
Hygrophorus chrysodon is a species of fungus in the genus Hygrophorus.[1] It is edible but bland in taste.[2][3] The species is found throughout the Northern Hemisphere.[4]
The name chrysodon is Greek for 'golden tooth', a reference to the species' gold-hued granules or hairs, which are found on the cap (especially near the edge), stipe, and gills.[4] The fruit bodies are white, sometimes with a tinge of yellow.[4]
Hygrophorus chrysodon is a species of fungus in the genus Hygrophorus. It is edible but bland in taste. The species is found throughout the Northern Hemisphere.
The name chrysodon is Greek for 'golden tooth', a reference to the species' gold-hued granules or hairs, which are found on the cap (especially near the edge), stipe, and gills. The fruit bodies are white, sometimes with a tinge of yellow.
Hygrophorus chrysodon es un hongo basidiomiceto comestible de la familia Hygrophoraceae.[1] que habita en suelos calizos, normalmente en bosques de frondosas con cierto nivel de humedad. El cuerpo fructífero aflora en verano y otoño.[2] El basónimo de esta especie es Agaricus chrysodon Batsch 1789,[1] y su epíteto específico chrysodon significa "diente de oro". Su seta es comestible.[2]
Posee un sombrero de unos 7 centímetros de diámetro, convexo al principio y aplanado más adelante, de textura viscosa en ambientes húmedos. Es de color blanco, cubierto con pequeñas manchas amarillentas y con el filo de color amarillo. Tiene láminas blancas, adnatas —es decir, adheridas al pie—. El estipe mide unos 6 centímetros de longitud y unos 1,5 de diámetro, es de color blanco y presenta como característica una banda formada por pequeñas manchas amarillas. La carne es blanca o amarillenta, sin olor y de sabor dulce. La esporada es blanca.[2]
Datos: Q1536218
Multimedia:
Hygrophorus chrysodon es un hongo basidiomiceto comestible de la familia Hygrophoraceae. que habita en suelos calizos, normalmente en bosques de frondosas con cierto nivel de humedad. El cuerpo fructífero aflora en verano y otoño. El basónimo de esta especie es Agaricus chrysodon Batsch 1789, y su epíteto específico chrysodon significa "diente de oro". Su seta es comestible.
Ebe-limanutt (Hygrophorus chrysodon) on seeneliik.
Ta on Eestis arvatud II kaitsekategooriasse (seisuga 2012).
Eestis võib teda leida arumetsadest[1].
(vaadatud 24.08.2012)
Ebe-limanutt (Hygrophorus chrysodon) on seeneliik.
Ta on Eestis arvatud II kaitsekategooriasse (seisuga 2012).
Eestis võib teda leida arumetsadest.
Geltonžvynė guotė (lot. Hygrophorus chrysodon) – guoteninių šeimos valgomas grybas, turintis geras maistines savybes. Dėl savo retumo įtrauktas į Lietuvos raudonąją knygą.
Sinonimai: Lamacium chrysodon, Auksiaspalvė guotė.
Kepurėlė 4 – 8 cm skersmens, iš pradžių iškili, vėliau paplokščia arba su buku gūbreliu, kartais įdubusi. Kraštai ploni, jaunų vaisiakūnių užsilenkę žemyn. Luobelė lygi gleivėta, padengta plonyčiais žvyneliais, ypač arčiau kraštų. Kotas 4- 8 cm ilgio, cilindriškas, kartais į apačią nežymiai smailėjantis, viršutinė dalis padengta geltonų žvynelių ir taškelių. Lakšteliai platūs reti, priaugintiniai arba nuaugintiniai. Trama balta minkšta ir sultinga, be jokio ypatingo skonio ir kvapo.
Spalvos ir formos kaita: kepurėlę dengiantys žvyneliai iš pradžių būna balsvi, vėliau geltoni. Balta luobelė grybui senstant arba patrynus pagelsta. Kotas iš pradžių pilnaviduris, tačiau vėliau tampa tuščiaviduris. Jauni vaisiakūniai iš pradžių balti, bet galiausiai įgauna gelsvą atspalvį.
Šis grybas auga nedidelėmis grupėmis lapuočių ir spygliuočių miškuose, ypač po eglėmis, bukais ir ąžuolais, be to mėgsta aukštesnes vietas.
Geltonžvynė guotė (lot. Hygrophorus chrysodon) – guoteninių šeimos valgomas grybas, turintis geras maistines savybes. Dėl savo retumo įtrauktas į Lietuvos raudonąją knygą.
Sinonimai: Lamacium chrysodon, Auksiaspalvė guotė.
Capel fin a 6 cm, da bianch a crema, con dij fiòch giàun viv al bòrd. Lamele pì o meno decorente, bianche con un rifless giàun. Gamba àuta fin a 8 cm e larga fin a 1 cm, bianca con dij fiòch giàun pì s-ciass ant na zòna a cortin-a vers le lamele. Carn bianca o giàuna.
A chërs sota le latifeuje, a l'ha pì cara la càud.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
A l'é nen mangiativ.
Capel fin a 6 cm, da bianch a crema, con dij fiòch giàun viv al bòrd. Lamele pì o meno decorente, bianche con un rifless giàun. Gamba àuta fin a 8 cm e larga fin a 1 cm, bianca con dij fiòch giàun pì s-ciass ant na zòna a cortin-a vers le lamele. Carn bianca o giàuna.
AmbientA chërs sota le latifeuje, a l'ha pì cara la càud.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
A l'é nen mangiativ.
Wodnicha złocista (Hygrophorus chrysodon (Batsch) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Takson ten oficjalnie po raz pierwszy zdiagnozował w 1789 r. Batsch nadając mu nazwę Agaricus chrysodon. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w1838 r. Elias Fries.
Niektóre synonimy naukowe[2]:
Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r[3].
Średnica 3-6 cm, za młodu półkulisty, później łukowaty, a u starszych okazów płaski, czasami zapadnięty lub z tępym garbem. Brzeg cienki, długo podwinięty, kosmkowaty, a czasami ząbkowany. Powierzchnia śluzowata, szczególnie u młodych okazów, u starszych wysychająca. Jest biała, kremowa lub złotożółta i znajdują się na niej pozostałości osłony w postaci bardzo delikatnych żółtych łuseczek lub gruzełków. Szczególnie dobrze widoczne są na brzegu kapelusza. Skórka po potarciu oraz w reakcji z KOH żółknie[4].
Dość rzadkie, grube, przyrośnięte i łukowato nieco zbiegające na trzon. Oprócz blaszek kompletnych występują międzyblaszki. U młodych owocników są białe, u starszych kremowe lub żółtawe. Na ostrzach występują czasami żółte kosmki[4].
Wysokość 4-8 cm, grubość 0,8-1,5 cm, walcowaty i zwężony dołem, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia biała, filcowata, lepka i mazista. Na górnej części występują złotożółte gruzełki lub kosmki[4].
Soczysty, miękki, nie zmieniający barwy po uciśnięciu. Jest biały, tylko pod skórka kapelusza nieco żółtawy. Smak łagodny, zapach słaby, grzybowy, nieco przypominający zapach gorzkich migdałów[4].
Wysyp zarodników biały. Zarodniki długo elipsoidalne, gładkie, nieamyloidalne i bezbarwne w KOH. Mają rozmiar 7–10 × 3,5–4,5 μm. Podstawki 4-zarodnikowe. W hymenium brak cystyd. Strzępki w tramie rozbieżne[5].
Opisano występowanie wodnichy złocistej w Ameryce Północnej, Europie i Korei[6]. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. wymieniono około 10 jej stanowisk, ale częstość występowania i rozprzestrzenienie na terenie kraju nie są znane[3]. Według niektórych internetowych atlasów grzybów jest dość częsta[7].
Pojawia się od września do listopada. Rośnie na ziemi w lasach liściastych, mieszanych i iglastych, szczególnie pod bukami[3] i świerkami[4].
Grzyb mikoryzowy[3]. Jest grzybem jadalnym[4].
Charakterystycznymi cechami wodnichy złocistej są woskowobiała barwa, zbiegające blaszki i delikatne żółte kosmki i grudki na kapeluszu i trzonie. U starszych okazów jednak (lub po obfitym deszczu) żółte elementy mogą zanikać. Pewnym sposobem rozpoznania pozostaje reakcja z KOH, pod wpływem którego skórka barwi się na żółto[5].
.JPG)
Wodnicha złocista (Hygrophorus chrysodon (Batsch) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae).
Limacium chrysodon (Batsch) P. Kumm. 1871
Вікісховище: Hygrophorus chrysodon 
EOL: 1017352 
NCBI: 264140 MB: 211493 IF: 211493 Гігрофо́р золоти́стий (Hygrophorus chrysodon) — гриб з родини Гігрофорові. Місцева назва — мокриця золотиста.
Шапинка 2-8 см у діаметрі, щільнотовстом'ясиста, опукла, потім плоскорозпростерта, з горбочком у центрі, біла, до краю лимонно-жовта, волосисто-шерстиста, пластівчаста. Загальне покривало клейке, жовте. Пластинки білуваті, потім жовтуваті. По краю жовті, рідкі. Спори 8-10 Х 4-5 мкм. Ніжка 5-8 Х 1-1,5 см, біла, вгорі жовто-зерниста або пластинчаста, іноді з кільцеподібним потовщенням, утвореним загальним покривалом, щільна, з каналом. М'якуш білий, з специфічним запахом.
Поширений по всій Україні. Росте у листяних (букових, дубових), рідше хвойних лісах; у серпні — вересні. Добрий їстівний гриб. Використовують свіжим.
Гігрофо́р золоти́стий (Hygrophorus chrysodon) — гриб з родини Гігрофорові. Місцева назва — мокриця золотиста.
Шапинка 2-8 см у діаметрі, щільнотовстом'ясиста, опукла, потім плоскорозпростерта, з горбочком у центрі, біла, до краю лимонно-жовта, волосисто-шерстиста, пластівчаста. Загальне покривало клейке, жовте. Пластинки білуваті, потім жовтуваті. По краю жовті, рідкі. Спори 8-10 Х 4-5 мкм. Ніжка 5-8 Х 1-1,5 см, біла, вгорі жовто-зерниста або пластинчаста, іноді з кільцеподібним потовщенням, утвореним загальним покривалом, щільна, з каналом. М'якуш білий, з специфічним запахом.
Поширений по всій Україні. Росте у листяних (букових, дубових), рідше хвойних лісах; у серпні — вересні. Добрий їстівний гриб. Використовують свіжим.
