dcsimg
Life » » Archaeplastida » » Angiosperms » » Rosaceae »

Prunus padus var. asiatica (Kom.) T. C. Ku & B. M. Barthol.

Asiya meşə gilası ( Azerice )

wikipedia AZ tarafından sağlandı

Təbii yayılması

Rusiyada, Qərbi Sibirdə, Kamçatkada, Saxalində, Kuril adalarında, Baykal ətrafında, Altayda, Böyük və Kiçik Qafqazda, Qazaxıstanda, Orta Asiyada, Mərkəzi Tyan-Şanda, Azov dənizi sahilində yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 2-10 m olan ağac və ya iri koldur. Qabığı tutqun, qara-boz, çatlayan, cavan, qabığın içəri qatı sarı, badam qoxuludur. Yarpaqları növbəli, ellipsvari, nazik, qısa saplaqlarda 1-2 sm uzunluğunda, iti, eni 2-6 sm, çılpaq kənarları dişlidir. Çiçəkləri ətirli, çiçək saplaqlarında uzunluğu 8-12 sm olan sıx, sallaq salxımlara yığılmışdır. Hipantisi kasaşəkilli, üstü çılpaq, içərisi tüklü, 5 qısa üç kənarlı, kənarları vəzicikli kasayarpaqlıdır. Çiçək tacı beş ləçəkli, diametri 5-7 mm; ləçəkləri əks-yumurtavari, ağdır. Meyvələri şarşəkilli, diametri 8-10 mm, şirin, çox büzücü, qara çəyirdəkdir. Çəyirdəyi yumru-yumurtavari, əyrili-oyuqludur. Apreldən iyunadək çiçəkləyir, meyvələri iyulda-sentyabrda yetişir.

Ekologiyası

Dəniz səviyyəsindən 1800 m-dək hündürlükdə, nəmişli, məhsuldar və qrunt sularına yaxın olan drenajlı torpaqlarda bitir.

Azərbaycanda yayılması

Respublikamızda bir çox rayonlarda mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

Meyvələrində, qabığında və yarpaqlarında qlikozid, alma və limon turşuları, antosianlar, flavonlar prulaurazin; çiçəklərində və yarpaqlarında 200 mq% -dək askorbin turşusu vardır.

Məlumat mənbəsi

  1. Tofiq Məmmədov (botanik) "Azərbaycan Dendroflorası IV cild": Bakı: "Elm"-2018. http://dendrologiya.az/?page_id=112
  2. Azərbaycanın ağac və kolları. Bakı: Azərb.SSR EA-nın nəşriyyatı, 1964, 220 s.
  3. Əsgərov A.M. Azərbaycanın ali bitkiləri.Azərbaycanın florasının konspekti II cild. Bakı: Elm, 2006,283 s.
  4. Talıbov T.H.,İbrahimov Ə.Ş.Naxçıvan Muxtar Respublikası florasının taksonomik spektri. Naxçıvan:Əcəmi,2008,350s.
  5. Гроссгейм А.А. Флора Кавказа. Баку: Аз. ФАН, 1939, т.1.401с.
  6. Гроссгейм А.А. Флора Кавказа. Баку: Аз. ФАН, 1962 т.6.378с.
  7. Дерувья и кустарники СССР.М.Л.: АН СССР, 1960 Т.5.543с.
  8. "Abşeronun ağac və kolları".Bakı: "Elm və təhsil", 2010.
  9. "Azərbaycan Dendroflorası IV cild": Bakı: "Elm"-2018.
lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia AZ