Clavulinopsis fusiformis (Sowerby) Corner 1950

Goździeniowiec wrzecionowaty (Clavulinopsis fusiformis (Sowerby) Corner) – gatunek grzybów z rodziny goździeńcowatych (Clavariaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clavulinopsis, Clavariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1799 r. James Sowerby nadając mu nazwę Clavaria fusiformis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1950 r. Edred John Henry Corner, przenosząc go do rodzaju Clavulinopsis^[1].

Synonimy^[2]:

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3]

Morfologia

Owocnik

Tworzy gęste kępki nierozgałęzionych pałeczek o wysokości 5-15 cm. Każda z pałeczek ma średnicę do 1,5 cm i wyrasta z delikatnie filcowatej, białej podstawy. Pałeczki na przekroju poprzecznym są cylindryczne, ale dość często spłaszczone, a czasami podłużnie rowkowane. Mają zazwyczaj spiczasty wierzchołek. W stanie suchym mają barwę od jasnożółtej do żółtopomarańczowej.

Miąższ

Żółty, cienki, bez wyraźnego zapachu, w smaku gorzki^[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników biały. Zarodniki 5-9 × 4.5-9 μm, elipsoidalne do prawie kulistych, gładkie, z wyraźnym dzióbkiem o długości 1-2 μm. Podstawki ze sprzążkami, maczugowate, o długości 40-65 μm, 4-zarodnikowe^[4], choć zdarzają się również 2-zarodnikowe i 3-zarodnikowe^[5]. Strzępki w miąższu są dwóch rodzajów; nabrzmiałe o szerokości do 12 μm i wąskie o szerokości do 4 μm^[6].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Południowej, Europie, Azji^[7]. W Ameryce Północnej jest szeroko rozprzestrzeniony, zwłaszcza w jej północnej części^[4]. W Chinach jest jednym z dominujących gatunków grzybów wielkoowocnikowych w lasach na wysokości 2.600-3.500 m n.p.m.^[8] Na terenie Polski, w piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano 5 stanowisk^[3]. Owocniki wyrastają od lata do jesieni w lasach liściastych lub iglastych w trawie i wśród mchów^[4].

Znaczenie

Saprotrof. Nie jest grzybem trującym, jednakże część atlasów podaje że jest jadalny^[9], a inne że jest niejadalny^[10]. Wynika to prawdopodobnie z jego gorzkawego smaku. Owocniki są powszechnie zbierane i spożywane w Nepalu^[11], gdzie lokalnie znany jest pod nazwą Kesari chyau^[12].

Gatunki podobne

Tablica 234. z książki Coloured Figures of English Fungi or Mushrooms, James Sowerby, Londyn, 1797

Przede wszystkim goździeniowiec piękny (Clavulinopsis laeticolor). Także ma mocno żółty kolor, ale jest mniejszy, ma wysokość do 5 cm, nie ma szpiczastych wierzchołków i ma skłonność do wzrostu pojedynczo, rozproszonego lub w luźnych grupach^[13]. Podobną barwę mają również goździeniowiec miodowy (Clavulinopsis helvola) i goździeniowiec żółtobiały (Clavulinopsis luteoalba), ale są mniejsze i zazwyczaj nie rosną w kępkach^[14].

Przypisy