Kołpaczek ostrowierzchołkowy (Panaeolus acuminatus (Schaeff.) Quél.) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Panaeolus, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Gatunek Panaeolus acuminatus został zdiagnozowany taksonomicznie przez Jacoba Schaeffera (jako Agaricus acuminatus) w czwartym tomie "Fungorum qui in Bavaria et Palatinatu" z 1774. Do rodzaju Panaeolus został przeniesiony przez Luciena Quéleta w "Hyménomycètes" z 1887.
Niektóre synonimy naukowe[2]:
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 2003 r., Stanisław Domański w 1955 r. opisywał ten gatunek pod nazwą kołpaczek stożkowaty[3].
O pokroju stożkowatym, parabolicznym lub dzwonkowatym, średnicy 1–3 (do 4) cm, barwy ciemnoczerwono-brązowej lub czarno-brązowej, czasami szaro-brązowawej, higrofaniczny, blaknący. Pokryty suchą, nagą, komórkową skórką bez pozostałości osłony[4]
Blaszkowy, blaszki przyrośnięte do trzonu, o regularnej tramie, u dojrzałych owocników czarniawe, niejednolicie zabarwione, plamiste z powodu niejednoczesnego dojrzewania zarodników[4].
Barwy czerwono-brązowej lub czarno-brązowej, często długi, cienki i prosty, na powierzchni białawo oszroniony[4]
Silnie spłaszczone, o wymiarach 13–15 × 9–11 × 7–8 μm i gładkiej powierzchni, z porą rostkową. Wysyp zarodników czarny[4].
Opisano występowanie w Amryce Północnej, Europie, Afryce i Australii[5]. W pismiennictwie naukowym na terenie Polski opisano liczne jego stanowiska[3].
Rozwija się na nawożonych odchodami glebach, na polach, pastwiskach i przydrożach, niekiedy także w lasach. Owocnikowanie trwa od maja do października, owocniki wyrastają przeważnie pojedynczo[4].
Kołpaczek ostrowierzchołkowy (Panaeolus acuminatus (Schaeff.) Quél.) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales).