Hulman kaszmirski (Semnopithecus ajax) – gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych, występujący w Indiach i prawdopodobnie w Nepalu[3].
Niegdyś takson ten uznawany był za podgatunek hulmana czczonego (S. entellus). Został po raz pierwszy opisany przez Reginalda Innesa Pococka w 1928 roku pod nazwą Pithecus entellus ajax. Później gatunek ten został przenieiony do rodzaju Presbytis, a następnie Semnopithecus[4]. W 1984 roku Douglas Brandon-Jones uznał go za osobny gatunek[4], jednak w swojej rewizji z 2004 roku znów traktuje go jako podgatunek[5]. Jako osobny gatunek potraktował go Colin Groves w 2005 roku[4].
Przedstawiciele gatunku występują w północno-zachodnich Indiach, w stanach Himachal Pradesh oraz Dżammu i Kaszmir. Zasięg występowania obejmuje 5000 km². Większość osobników zamieszkuje jednak niewielki obszar o powierzchni 500 km² w dystrykcie Chamba[3]. Istnieją również przesłanki, jakoby gatunek ten pojawiał się także na obszarze Nepalu. Według Douglasa Brandona-Jonesa hulmany kaszmirskie żyją w Melamchi, w środkowej części tego kraju[3].
Hulmany kaszmirskie żyją w wilgotnych lasach sosnowych oraz górskich lasach cedrowych na wysokościach od 2200 do 4000 m n.p.m.[3]
Liczba żyjących przedstawicieli gatunku jest szacowana na 250 dorosłych osobników i stale się zmniejsza. W ciągu ostatnich 10 lat liczba osobników mogła się zmniejszyć nawet o 10%[3]. Istnieniu gatunku zagraża nadmierny wypas zwierząt hodowlanych, wycinanie drzew, budowa dróg i innych szlaków komunikacyjnych na obszarach leśnych, rozwój rolnictwa oraz częste pożary[3].
W 2000 roku gatunek został wpisany do Czerwonej księgi gatunków zagrożonych jako gatunek najmniejszej troski. W 2004 roku status zmieniono na gatunek krytycznie zagrożony. Od 2008 roku gatunek jest uznawany za zagrożony wyginięciem[3].
Hulman kaszmirski (Semnopithecus ajax) – gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych, występujący w Indiach i prawdopodobnie w Nepalu.