El guamúchil, chiminango o payandé (Pithecellobium duce) ye una especie de plantes perteneciente al xéneru Pithecellobium, de la familia de les lleguminoses. Ye nativa de Méxicu, Centroamérica y Suramérica. El términu «guamúchil» usar pa referise al frutu.
sobre una caña de 2 a 5 mm
Vaines delgaes d'hasta 20 cm llargu por 10 a 15 mm d'anchu, enroscaes, tomentosas, péndulas, acolorataes o rosaes, constreñidas ente les granes y dehiscentes. Abrir por dambos llaos pa lliberar numberoses granes.
Semilla de 7 a 12 mm de llargu, ovoides esplanaes, moriques, arrodiaes d'un arilo duce, blancuciu o rosáu. Testa delgada y permeable a l'agua.
Na área de distribución natural del guamúchil, el clima ye subtropical y tropical, de secu a semi-grebu, con una precipitación añal promediu que fluctúa ente 500 y 1000 mm. Foi llantada con ésitu n'árees con una precipitación añal promediu con una llende inferior d'hasta 400 mm y con una estación seca d'un máximu de 4 a 5 meses.,[1][2] La especie considerar polo xeneral como resistente al calor y la seca. Repórtase qu'el guamúchil crez bien en rexones semi-grebes na India, caracterizaes por unes temperatures mensuales promediu fluctuando ente 7 y 8 °C nel mes de xineru y hasta de 40 a 42 °C en mayu y xunu.
La área de distribución natural del guamúchil estender dende la llatitú 3°a la 28°N. ya inclúi les cuestes cerca del Océanu Pacíficu en Méxicu y el sur de California, al traviés de tola América Central hasta'l norte de Colombia y Venezuela. En Méxicu, el guamúchil crez tamién de manera natural na península de Yucatán y nuna área qu'inclúi partes de Tamaulipas, San Luis Potosí, Querétaro, Hidalgo, Puebla y el norte de Veracruz. Foi introducíu a les Filipines ceo na hestoria del comerciu colonial y poco dempués a la India, onde foi descritu per primer vegada y nomáu botánicamente en 1795. L'árbol naturalizóse y llántase en munches árees fora de la so distribución natural, incluyendo'l sur de la Florida, Cuba, Xamaica, Puertu Ricu, St. Croix, Ḥawai, les Filipines, la India y el ésti d'África.
Considérase-y antiparasitario y astringente.
Pithecellobium duce ye un llar pa les bárabos de Melanis Pixe y pa la Eurema blanda (Caparina d'orixe Hindú).[3]
Conocer pol como "Escayu de Madras" pero nun ye nativa de Madras. El nome "Tamarindu Manila" ye incorrectu, una y bones esti nun ta rellacionáu al tamarindu, nin ye nativu de Manila. Ye llamáu "seema chintakaya" en Idioma Telugú. En Venezuela tamién ye conocíu como Yacure. Otros nomes populares son:
Estos son dellos de los sinónimos usaos pa referise a esta planta.:[5]
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. 
Pithecellobium dulce El guamúchil, chiminango o payandé (Pithecellobium duce) ye una especie de plantes perteneciente al xéneru Pithecellobium, de la familia de les lleguminoses. Ye nativa de Méxicu, Centroamérica y Suramérica. El términu «guamúchil» usar pa referise al frutu.
