Birdeye Speedwell

Przetacznik perski (Veronica persica Poir.) – gatunek roślin z rodziny babkowatych (Plantaginaceae), w systemach XX-wiecznych klasyfikowany zwykle do trędownikowatych (Scrophulariaceae). Pochodzi z obszarów Kaukazu. W Polsce pojawił się w I połowie XIX w. na Nizinie Nadwiślańskiej i szybko rozprzestrzenił. Obecnie jest pospolity na terenie całego kraju. Status gatunku we florze Polski: kenofit^[3].

Morfologia

Łodyga

Okazała, rozesłana lub podnosząca się, nie zakorzeniająca się. Zwykle z jednego korzenia wyrastają liczne i rozgałęziające się łodygi o długości 10-40 cm. Występują na nich dwa rzędy odstających, kędzierzawych włosów. Łodygi leżące na ziemi ukorzeniają się.

Liście

Trójkątne lub jajowate, krótkoogonkowe, karbowano-piłkowane, o zaokrąglonych nasadach. Liście są stosunkowo nieliczne i owłosione.

Morfologia

Kwiaty

Wyrastają pojedynczo w kątach liści, na szypułkach przeważnie znacznie dłuższych od przysadki. Po przekwitnięciu szypułki odginają się. Przysadki są bardzo podobne do liści i nie zmniejszają się w wyraźny sposób ku wierzchołkowi pędu. Kielich wolny, złożony z 4 podługowatych lub jajowatych i ostro zakończonych działek. Korona 4-płatkowa, kółkowa z bardzo krótką rurką, w gardzieli jest żółtawobiała. Kwiaty są jaskrawoniebieskie. Dolna łatka jaśniejsza, często biała, korona o średnicy 8-12 mm. Kwitnie od marca do października, jest owadopylna lub samopylna.

Owoc

Torebka o długości ok. 5 mm i dużo większej szerokości, otwierająca się skośnie rozchylonymi klapami. Pomiędzy klapami torebki szeroka zatoka. Po wyschnięciu ma dobrze widoczną siatkowatą nerwację, brzegi zakończone ostrymi kantami i jest owłosiona. Żółtawe lub brunatne nasiona mają długość 2-2,5 mm.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna, ruderalna i azotolubna. Na polach uprawnych jest chwastem. Występuje w uprawach roślin okopowych, zbóż i warzyw. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Polygono-Chenopodion^[4]. Zawiera aukubinę.

Przypisy

Bibliografia

1. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
2. Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.