Herb Robert

Bodziszek cuchnący (Geranium robertianum L.) – gatunek rośliny z rodziny bodziszkowatych. Występuje w Europie, Azji i północnej Afryce^[2]. Jest pospolity na całym terenie Polski.

Morfologia

Pokrój

Cała roślina osiąga wysokość 20–40 cm.

Łodyga

Prosto wzniesiona lub pokładająca się, gęsto rozgałęziona, owłosiona i łamliwa. O różowawym odcieniu.

Kwiat

Liść

Kwiat i owoc

Liście

Odziomkowe szybko usychają. Łodygowe są długoogonkowe, ułożone naprzeciwlegle. Kształt blaszki liściowej w zarysie trójkątny, pierzastosieczny lub podwójnie pierzastosieczny.

Kwiaty

Osadzone na szypułkach po dwa w kącie liścia wspierającego. Kwiaty o średnicy około 1 cm. Działki kielicha o 3 nerwach są gruczołowato owłosione. Płatki korony karminoworóżowe, odwrotnie jajowate.

Owoce

Rozłupka, przeważnie gładka, czasem u podstawy owłosiona.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna lub dwuletnia, hemikryptofit. Występuje w zbiorowiskach leśnych od niżu po piętro subalpejskie, ale w niektórych częściach środkowej Europy sięga tylko po pogórze. Preferuje gleby bogate w azot, dlatego często spotykany na podłożu próchnicznym. Rośnie w lasach jesionowych, olchowych i wiązowych, także w zaroślach i na obrzeżach lasów. Pojawia się jako roślina ruderalna (torowiska kolejowe). W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Alliarion, Ass. Epilobio-Geranietum robertiani.^[3]. Kwitnie od maja do września.

Nazewnictwo

Bodziszek cuchnący to roślina o nieprzyjemnym zapachu, stąd też pochodzi jej polska nazwa. Inna nazwa potoczna tego gatunku to pychawiec^[4].

Zastosowanie

Dawniej stosowany w lecznictwie ludowym. Ziele rozgniatano i przykładano do ran i wrzodów. Odwar z ziela i korzeni służył do leczenia biegunki, czerwonki, hamowania krwotoków z nosa. Ziele najlepiej zbierać w okresie kwitnienia. W medycynie ludowej uważany jest za lek na bielactwo (przy długotrwałym stosowaniu).

Przypisy