Shrubby Cinquefoil

Dasiphora davurica

Dasiphora – rodzaj krzewów z rodziny różowatych. Obejmuje od 4^[3] do około 12 gatunków^[4]. Jeden gatunek rośnie w Ameryce Północnej (pięciornik krzewiasty D. fruticosa), a pozostałe w Azji^[4]. Tradycyjnie przez długi czas zaliczane tu rośliny włączane były do rodzaju pięciornik Potentilla, ale ze względu na różne pochodzenie, specyficzną formę wzrostu i budowę liści oraz pylników – wyodrębnione zostały jako odrębny rodzaj, czego zasadność potwierdziły badania molekularne^[4]. Gatunek pięciornik krzewiasty jest rozpowszechniony jako roślina ozdobna.

Morfologia

Pokrój

Krzewy osiągające do 100 cm, rzadko nawet do 160 cm wysokości. Korzeń palowy. Pędy liczne, podnoszące się lub wyprostowane, z krótkopędami, pozbawione cierni. Pędy owłosione są w pierwszym roku, później łysieją^[4].

Liście

Skrętoległe, nieparzystopierzasto złożone z 5 listków, czasem pozornie dłoniaste (listki skupione u nasady najdalszego). U nasady liści trwałe, całobrzegie przylistki przyrastające do ogonka liściowego. Całobrzegie listki, których zwykle jest 5, rzadko 3, 7 lub 9 osiągają do 2,6 cm długości i mają kształt równowąski do eliptycznego. Blaszka liścia może być naga lub owłosiona^[4].

Kwiaty

Wyrastają na bocznych pędach pojedynczo lub skupione po kilka, rzadko do 30. Przysadki podobne do liści. Kwiaty osiągają średnicę od 1,5 do 3 cm i wsparte są u nasady 5 działkami kieliszka. Jajowate działki kielicha, których także jest 5, są szeroko rozpostarte. Hypancjum (o szerokości do 2 mm i długości do 5 mm) jest owłosione. Płatki żółte, rzadziej białe, zwykle dłuższe od działek kielicha. Pręciki są liczne (20–25), krótsze od płatków. Zalążnia górna z licznymi (od 30 do 100), owłosionymi owocolistkami^[4].

Owoce

Liczne, owłosione, jednonasienne niełupki odpadające pojedynczo, o długości od 1,4 do 2 mm^[4].

Systematyka

Rodzaj wyodrębniony w wyniku stwierdzenia w analizach morfologicznych i molekularnych odrębności zaliczanych tu roślin (tradycyjnie ujmowanych jako należące do rodzaju pięciornik (Potentilla))^[4].

Jeden z rodzajów podplemienia Fragariinae, do którego należą m.in. przywrotnik (Alchemilla), poziomka (Fragaria) i sybaldia (Sibbaldia). Grupa ta jest siostrzana dla rodzaju pięciornik (Potentilla), wraz z którym tworzy plemię Potentilleae z podrodziny Rosoideae w obrębie różowatych (Rosaceae). Rodzina ta z kolei jest kladem bazalnym w obrębie rzędu różowców (Rosales)^[1][3].

Wykaz gatunków (wybrane)^[3]

• Dasiphora arbuscula (D. Don) Soják
• Dasiphora davurica (Nestl.) Kom.
• Dasiphora fruticosa (L.) Rydb. – pięciornik krzewiasty
• Dasiphora parvifolia (Fisch. ex Lehm.) Juz.

Przypisy