dcsimg

Szlarnik pacyficzny ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Szlarnik pacyficzny (Zosterops conspicillatus) – gatunek małego ptaka z rodziny szlarników. Klasyfikacja niejasna; IOC wyróżnia dwa podgatunki, szlarnika pacyficznego, który zamieszkiwał wyspę Guam (ostatni raz widziany w 1983; wymarły) i szlarnika białokantarowego, który zamieszkuje trzy wyspy spośród północnych Marianów Północnych (zagrożony wyginięciem).

Taksonomia

 src=
Fragment tablicy barwnej dołączonej do pierwszego opisu

Po raz pierwszy gatunek opisał Friedrich Heinrich von Kittlitz w 1833 na podstawie holotypu z wyspy Guam. Nowemu gatunkowi nadał nazwę Dicæum conspicillatum[3]. Obecnie (2017) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza szlarnika pacyficznego w rodzaju Zosterops pod nazwą Z. conspicillatus. Wyróżnia dwa podgatunki: nominatywny (szlarnik pacyficzny[4]) i Z. c. saypani (szlarnik białokantarowy[4])[5], który został opisany po raz pierwszy przez Dubois w 1902 na podstawie holotypu z Saipan[6]. Klasyfikacja jest jednak sporna. Niektórzy uznają te dwa podgatunki za odrębne gatunki[7], są również odrębnie klasyfikowane przez IUCN[8][9]. Badania mtDNA nie wykazały znaczącej różnicy między ptakami z Guam a szlarnikami białokantarowymi; różnice w sekwencjach badanych par zasad wynosiły 0,6 ± 0,5%, co jest typowe dla ptaków wróblowych należących do jednego gatunku[10].

Morfologia

Długość ciała wynosi około 10[7]–12[11][8] cm, masa ciała 7,9–10,5 g[7]. Wierzch ciała jest jaskrawy, oliwkowozielony, pokrywy uszne oliwkowe. Widoczna biała obrączka oczna. Spód ciała białożółty[11].

Zasięg występowania

Wymarły szlarnik pacyficzny zamieszkiwał wyspę Guam[12]. Szlarniki białokantarowe występują na trzech wyspach spośród północnych Marianów Północnych: Saipan, Tinian i Aguijan[11].

Ekologia i zachowanie

Szlarniki białokantarowe zamieszkują różnorodne środowiska – od lasów porastających wapienne skały po zarośla wtórne z krzewami i siedliska ludzkie. Są rzadsze na sawannach z trawami o ostrych źdźbłach. Często żerują w większych stadach w koronach drzew. Żywią się nasionami, owadami, owocami, gąsienicami. Zdają się konkurować o pokarm z większymi złotoszlarnikami (Cleptornis marchei)[11]. Szlarniki pacyficzne, zamieszkujące Guam, występowały niemal ze wszystkich środowiskach na wyspie. Żerowały w figowcach (Ficus) i drzew Guettarda (marzanowate), zaroślach wtórnych, na obszarach trawiastych i zboczach; obserwowano je również na plażach i bagnach[13].

Lęgi

Okres lęgowy szlarników białokantarowych trwa od stycznia do lutego oraz w sierpniu i październiku. Na Saipan jego najintensywniejszy przebieg przypada na luty i marzec. Najczęściej gniazda zakładają w zaroślach Leucaena leucocephala[11]. W przpadku szlarników pacyficznych odnotowano niewiele gniazd; Według Harterta umieszczone były od 1 do 2 m nad ziemią. Jedno zbudowane było z delikatnych włókien roślinnych i korzonków[13].

Status

IUCN klasyfikuje obydwa podgatunki jako odrębne gatunki. Szlarnik pacyficzny jest wymarły (EX, Extinct)[9]. Przyczyną jego wymarcia było wprowadzenie na wyspę węża Boiga irregularis; po tym liczebność populacji zaczęła gwałtownie spadać. Podczas badań w latach 1963–1968 szlarniki pacyficzne występowały już tylko na izolowanych obszarach, w latach 70. XX wieku jedynie w okolicach klifów i północnego płaskowyżu. W 1981 odnotowano 2200 osobników, zamieszkujących obszar odpowiadający zaledwie 2% pierwotnego zasięgu. Ostatnia obserwacja miała miejsce w czerwcu 1983, podgatunek uznano za wymarły[12][13]. Szlarniki białokantarowe klasyfikowane są jako zagrożone wyginięciem (EN, Endangered)[8]. Na Taitan zagrożenie dla tych ptaków stanowią węże Boiga irregularis. Z 2007 pochodzi informacja o planowanych szkoleniach żołnierzy na Tinian co, podobnie jak rozwój turystyki, stanowi potencjalne zagrożenie dla szlarników[11].

Przypisy

  1. Zosterops conspicillatus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Zosterops conspicillatus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  3. Friedrich Heinrich von Kittlitz: Kupfertafeln zur Naturgeschichte der Vögel. 1833, s. 15.
  4. a b P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Zosteropidae Bonaparte, 1853 - szlarniki - White-eyes (wersja: 2017-03-25). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 6 czerwca 2017].
  5. Frank Gill & David Donsker: Sylviid babblers, parrotbills & white-eyes. IOC World Bird List (v7.2), 20 kwietnia 2017. [dostęp 6 czerwca 2017].
  6. Alphonse Dubois de Saligny: Synopsis avium : nouveau manuel d'ornithologie. T. 1. 1902, s. 711.
  7. a b c van Balen, B.: Bridled White-eye (Zosterops conspicillatus). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 6 czerwca 2017].
  8. a b c BirdLife International 2016, Zosterops saypani [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2017-1 [dostęp 2017-06-06] (ang.).
  9. a b BirdLife International 2016, Zosterops conspicillatus [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2017-1 [dostęp 2017-06-06] (ang.).
  10. Beth Slikas, Isaac B. Jones, Scott R. Derrickson and Robert C. Fleischer. Phylogenetic Relationships of Micronesian White-Eyes Based on Mitochondrial Sequence Data. „The Auk”. 117 (2), s. 355-365, 2000.
  11. a b c d e f Saipan White-eye Zosterops saypani. BirdLife International. [dostęp 6 czerwca 2017].
  12. a b Bridled White-eye Zosterops conspicillatus. BirdLife International. [dostęp 6 czerwca 2017].
  13. a b c Julian P. Hume, Michael Walters: Extinct Birds. A&C Black, 2012, s. 264–265. ISBN 978-1-4081-5861-6.
p d e
Wymarłe ptaki holocenu Ptaki żyjące w holocenie, wymarłe po roku 1500Gatunki uznane przez IUCN
żarek małyłazik zaroślowyłazik południowyklarnetnik krótkodziobyklarnetnik brązowydrozd reliktowydrozd bonińskikępaczek białogardłychaszczak aldabrańskitrzciniak polinezyjskitrzciniak słowiczytrzciniak kremowytrzciniak brunatnytrzciniak mariańskikrzakówka wyspowamuszarka rdzawopierśnapacyficzka okopconapacyficzka atolowapacyficzka samotnapacyficzka aksamitnardzawka południowardzawka północnaszlarnik pacyficznyszlarnik złotobrewyszlarnik wyspowyszmaragdowiec żółtookiczarnouchreliktowiec leśnyreliktowiec dużyreliktowiec małyreliktowiec górskiwikłacz reuniońskihawajka sierpodziobahawajka długodziobahawajka cienkodziobahawajka samotnahawajka palmowahawajka czarnahawajka żółtorzytnahawajka hakodziobahawajka płomiennahawajka kraterowahawajka żółtawahawajka złotogłowahawajka szkarłatnahawajka półżuchwowahawajka ostrodziobahawajka rdzawapipil bermudzkiwilgowron cienkodziobyłuskówkaskworczyk kruczyskworczyk ogorzałyskworczyk skromnyskworczyk wulkanicznyszlarnik złotobrewyszpak reuniońskiszpak maskareńskikurobród różnodzioby
Gatunki nieuznane przez IUCN

Lista wymarłych gatunków za: Maas, P.H.J: Globally Extinct Birds. The Sixth Extinction, 2 stycznia 2017. [dostęp 24 maja 2017].

Systematyka i nazewnictwo polskie za: Mielczarek, P. & M. Kuziemko: Kompletna lista ptaków świata (Wersja: 2017-05-18). 18 maja 2017. [dostęp 24 maja 2017].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Szlarnik pacyficzny: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Szlarnik pacyficzny (Zosterops conspicillatus) – gatunek małego ptaka z rodziny szlarników. Klasyfikacja niejasna; IOC wyróżnia dwa podgatunki, szlarnika pacyficznego, który zamieszkiwał wyspę Guam (ostatni raz widziany w 1983; wymarły) i szlarnika białokantarowego, który zamieszkuje trzy wyspy spośród północnych Marianów Północnych (zagrożony wyginięciem).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL