dcsimg

Cycas ( босански )

добавил wikipedia emerging languages

Cycas je i tipski rod i jedini priznati rod u porodici Cycadaceae. Prihvaćeno je oko 113 njegovih vrsta.[1] Cycas circinalis, endemska vrsta za Indiju bila je prva opisana vrsta cikada sa rodovkim imenom Cycas. Najpoznatija vrsta roda je Cycas revoluta. Cycas je vrlo drevni rod stablašica. Grupa je postigla svoju najveću raznolikost u jurskom i krednom razdoblju, kada je bila rasprostranjena gotovo u cijelom svijetu. Na kraju krede, kada su neptičji dinosauri izumrli, isto se dogodilo i većini ciklusa na Sjevernoj hemisferi.

Rasprostranjenje

Rod je autohton u Starom svijetu, s vrstama koncentriranim oko ekvatorijalnih regija – istočne i jugoistočne Azije, uključujući Filipine s 10 vrsta (od kojih je 9 endemskih), istočna Afrika (uključujući Madagaskar), sjevernoj Australiji, Polineziji i Mikroneziji. Australija ima 26 vrsta, a indo-kineska oblast ih ima oko 30. Indija ima 9 vrsta. Najsjevernija vrsta (C. revoluta) nalazi se na 31 ° S na jugu Japana. Najjužnijia (C. megacarpa) je na 26 ° J na jugoistoku Queenslanda. Zbog pojave velikog broja vrsta cikasa u Kini, Australiji i Indiji, te zemlje smatraju se centrima raznolikosti roda Cycas.[2]

 src=
Muški češer Cycas orixensis sa jedinstvenim viličastim mikrosporofilom

Evolucija

 src=
Cycas sp.

Najraniji fosili[ roda "Cycas" pojavljuju se u kenozoiku, iako se fosili poput cikasa mogu pripadati i porodicu Cycadaceae i proširiti i u mezozoik. "Cycas" nije usko povezan sa ostalim rodovima cikada, a filogenetske studije su pokazale da je Cycadaceae sestrinska grupa svih ostalih postojećih cikada.[3] Smatra se da je rod Cycas zadržao određeni broj predčkih svojstava koji su modificirani u ostalim cikadama (Stangeriaceae i Zamiaceae): posebno, ovulacijskai ('žensk') češer ima vrlo velike ovule vezane za megasporofile, koji se drže u laganoj rozeti, a ne u uskom konusu koji se nalazi kod drugih cikada,

Morfologija

Biljke cikasa su diecijske, a porodica Cycadaceae00 jedinstvena je među cikadama po tome što ne formira sjemenke u šišarkama na ženskim biljkama, već skupinu lisnatih struktura nazvanih megasporofili, od kojih je svake sa sjemenkama, na donjim marginama, a polenski češeri ili strobilusi su na muškim jedinkama.

 src=
Megasporofili Cycas media sa približno zreli sjemenkama na divljoj biljci, sjeverni Queensland, Australija
 src=
Šumarak Cycas media, sjeverni Queensland
 src=
Cycas platyphylla, sjeverni Queensland, s novim zamahom listanja tokom kišne sezone, još uvijek s zelenkastoplavim cvjetom

Muški cvijet je cilindrična, okružena trajnim peteljčicama. Većina vrsta formira različita razgranata ili nerazgranata debla, ali kod nekih vrsta glavno deblo može biti podzemno, s tim da izgleda da listovi krošnje potiču direktno iz zemlje. Postoje dvije vrste lišća – lisnati i ljuskavi. Lisnati lsu pernatni (ili rjeđe bipinatni) i smješteni spiralno, s debelim i tvrdim keratinozama. Nisu trajni i otpadaju napuštajući poleđinu lisne osnove. Listovi su zglobni, imaju srednji greben, ali nemaju sekundarne vene. Ljuskasti listovi su postojani, smeđi, sa zaštitnom ulogom. Megasporofili nisu nakupljeni u šišarkama. Oprašivanje odvija se vazduhom.

Razmnožavanje

Biljci je potrebno nekoliko godina da raste, da bi bila sposobna za spolno razmnožavanje, što se obično događa nakon 10 godina ekskluzivnog vegetativnog rasta, od gomolja koji nastaju u dnu debla.

 src=
Muški češer Cycas circinalis

Konzervacijski status

Vrsre roda Cycas ugrožene su širom svijeta i gotovo su sve vrste navedene u Crvenoj listi IUCN-a. Cycas beddomei jedina je vrsta roda „Cycas“ navedena u Dodatku I CITES-a. Cycas rumphii i Cycas pectinata imaju najrašireniju distribuciju. ៛==Vrste==

Reference

  1. ^ The World List of Cycads
  2. ^ Kew World Checklist of Selected Plant Families
  3. ^ Nagalingum, N. S.; Marshall, C. R.; Quental, T. B.; Rai, H. S.; Little, D. P.; Mathews, S. (20. 10. 2011). "Recent synchronous radiation of a living fossil". Science. 334 (6057): 796–799. doi:10.1126/science.1209926. PMID 22021670.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autori i urednici Wikipedije
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

Cycas: Brief Summary ( босански )

добавил wikipedia emerging languages

Cycas je i tipski rod i jedini priznati rod u porodici Cycadaceae. Prihvaćeno je oko 113 njegovih vrsta. Cycas circinalis, endemska vrsta za Indiju bila je prva opisana vrsta cikada sa rodovkim imenom Cycas. Najpoznatija vrsta roda je Cycas revoluta. Cycas je vrlo drevni rod stablašica. Grupa je postigla svoju najveću raznolikost u jurskom i krednom razdoblju, kada je bila rasprostranjena gotovo u cijelom svijetu. Na kraju krede, kada su neptičji dinosauri izumrli, isto se dogodilo i većini ciklusa na Sjevernoj hemisferi.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Autori i urednici Wikipedije
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

Longolongo ( тонгански )

добавил wikipedia emerging languages

Ko e longolongo ko e fuʻu ʻakau lahi ia. ʻOku tatau ʻene ʻasi mo e fuʻu niu, kā ʻoku ʻikai ha niu moʻoni, ko e ʻakau kehe ʻaupito ia. ʻOku ne kau ki he tengaʻiʻakau telefua, ʻa ia ʻoku ʻikai ʻi ai haʻane matalaʻiʻakau.

Ngaahi faʻahinga kehekehe

Hingoa ʻi he ngaahi lea kehe

Tataku

  • Hokohoko ngaahi ʻakau; Vaʻa fekumi ngoue Vainī
  • Tongan dictionary; C.M. Churchward
  • D.R. Drake, Rain forest vegetation of ʻEua Island, New Zealand Journal of Botany 34, 1996
Ko e kupu ʻeni ko e potuʻi ia (stub). ʻIo, ko koe, kātaki tokoni mai ʻi hono .
лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Wikipedia authors and editors
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

Longolongo: Brief Summary ( тонгански )

добавил wikipedia emerging languages

Ko e longolongo ko e fuʻu ʻakau lahi ia. ʻOku tatau ʻene ʻasi mo e fuʻu niu, kā ʻoku ʻikai ha niu moʻoni, ko e ʻakau kehe ʻaupito ia. ʻOku ne kau ki he tengaʻiʻakau telefua, ʻa ia ʻoku ʻikai ʻi ai haʻane matalaʻiʻakau.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
Wikipedia authors and editors
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

सायकस ( маратски )

добавил wikipedia emerging languages
 src=
सायकस
 src=
सायकस

सायकॅडेलीज गणातील व सायकॅडेसी कुलातील ही एक प्रजाती असून हिच्या सुमारे २० जाती उष्ण व समशीतोष्ण कटिबंधांत आढळतात. शोभेकरिता त्यांची बागेत लागवड करतात. अतिप्राचीन काळापासून पृथ्वीवर जिन्मोस्पर्मस अस्तित्वात आहेत. पॉलिओझोईकमध्ये म्हणजे साधारण साडेसव्वीस कोटी वर्षापूर्वी झाला आणि त्यांची भरभराट डायनोसॉरबरोबर, म्हणजे ज्युरॅसिकमध्ये साडेएकोणीस कोटी वर्षापूर्वी झाली. संपूर्ण मेसोझोअिकमध्ये हवामान या झाडांच्या वाढीला अनुकूल होते. सुरुवातीला म्हणजे ट्रायासिकमध्ये हवा जरा रूक्ष होती.परंतु ज्युरॅसिकमध्ये थोडी ओलसर दमट झाली. पुरेसे ऊन, भरपूर पाऊस, थंडी यामुळे जीन्मोस्पर्मसच्या अनेक जाती आणि प्रजाती यांची या कालखंडात उत्तम वाढ झाली. पुढे ज्युरॅसिकच्या शेवटी शेवटी व क्रिटेशिअसच्या काळात म्हणजे साधारण साडेतेरा कोटी वर्षापूर्वी पर्णी झाडांच्या प्रजाती कमी होऊ लागल्या. याचे एक कारण म्हणजे हवामान ज्वालामुखीतून बाहेर पडणाऱ्या दूषित वायुमुळे दूषित आणि उष्ण होऊ लागते, ते या झाडांना सहन होत नाही. दुसरे कारण असे की,क्रिटेशिअस काळामध्ये सपुष्प वनस्पती वाढू लागल्या. हवामान सपुष्प वनस्पतींना जास्त अनुकूल असल्याने जीवनाच्या संघर्षात, स्पर्धेत त्यांचे प्राबल्य वाढले.इतर जातींच्या वनस्पती नामशेष होऊ लागल्या.

उगम

सायकस हे उष्ण कटिबंधातील झाड आहे.हे अत्यंत पुरातन वनस्पतींपैकी एक असून याचा जन्म अपर ट्रायासिॲकमध्ये सुमारे वीस कोटी वर्षापासून झाला.त्यानंतर ज्युरॅसिक व क्रिटेशिअस या काळात या जातींच्या झाडांनी उच्चांक गाठला, पण त्यानंतर मात्र त्यांचा ऱ्हास होऊन आता सायकस व त्यांचे भाऊबंद मिळून फक्त दहा जाती शिल्लक आहेत. सायकसच्या काही जाती अतिशय जुन्यापुराण्या, पूर्वजांपासून चालत आल्या आहेत. त्यांच्या गुणांच्या जपणुकीमुळे त्यांना लिव्हिंग फॉसिल्स किवा जिवंत जीवाश्म म्हणतात. सायकस हे निर्माण झाले ऑस्ट्रेलियात आणि वेगवेगळ्या बेटांच्या फुलांवरून मार्ग काढत दक्षिण जपानमध्येचीन,मादागास्करभारत येथे येऊन पोचले.त्यानंतर त्याची लागवड होऊन त्याचा पसारा वाढला आणि ते बऱ्याच ठिकाणी दिसू लागतो. जिन्मोस्पर्ममध्ये दुसरा प्रकार आहे तो सूचिपर्णी वृक्षांचा. जिन्मोस्पर्ममध्ये त्यांचा पूर्वज सापडतो. सध्या पृथ्वीवर आढळणारे सूचिपर्णी वृक्ष तरुण म्हणजे साडेसहा कोटी वर्षापूर्वीचेच आहेत

 src=
Cycas media megasporophylls with nearly-mature seeds on a wild plant in north Queensland, Australia
 src=
Grove of Cycas media in north Queensland
 src=
Cycas platyphylla in north Queensland with new flush of fronds during the rainy season, still with glaucous bloom

सूचिपर्णी वृक्षांच्या अरण्यपट्ट्यांनी उत्तर गोलार्धात पृथ्वीला जवळजवळ संपूर्ण विळखा घातला आहे. युरोपच्या पश्चिम टोकापासून म्हणजे म्हणजे स्वीडन,नाॅर्वेपासून यांची सुरुवात झाली असून ते थेट आशियाच्या पूर्वेला बेरिंगच्या सामुद्रधुनीपर्यंत पसरलेले आहेत.उत्तर अमेरिकेतही अलास्का पासून पुढे हे अरण्य वाढलेले आहे. अमेरिकेतील कॅलिफोर्निया राज्यात अनेक प्रकारच्या सूचिपर्णी वृक्षांची घनदाट अरण्ये आहेत.

रचना

सूचिपर्णी वृक्ष थंड हवेच्या ठिकाणी वाढतात. तिथे भन्नाट वाहणारा वारादेखील असतो. त्यामुळे ही झाडे एकमेकांना चिकटून आणि उंच उंच वाढतात. पण त्या मानाने या झाडांचा विस्तार कमी असतो. यांचा बुंधा अडीच ते तीन फूट व्यासाचा असतो तर अगदी शेंड्याजवळचे खोड जाडीला करंगळी एवढे असते. खालच्या फांद्या लांबीला जास्त असतात. जसजसे वर वर जाऊ तसतशी फांद्यांची लांबी कमी कमी होत जाते. या विशिष्ट रचनेमुळे यांना शंक्वाकृती आकार प्राप्त होतो. उंच पर्वतशिखरांवर वर्षातील बराच काळ हिमवर्षाव होत असतो. त्यामुळे झाडे हिमकणांनी भरून जातात. ते हिमकण लवकर ओघळून जावेत म्हणून निसर्गाने त्यांना हा वैशिष्ट्यपूर्ण आकार दिला आहे.त् यामुळे ते प्रतिकूल परिस्थितीत, प्रचंड थंडीवाऱ्यात टिकाव धरू शकतात.

वर्णन

सूचिपर्णी हे सदापर्णी वृक्ष दिसण्यास माडाच्या झाडासारखे मात्र लहान असून ते १·५० ते ६·५० मी. उंच असतात. यांच्या जाडजूड खोडावर फांद्या नसतात; परंतु टोकांस अनेक मोठ्या संयुक्त व पिसासारख्या गर्द पानांचा झुबका असतो. यांशिवाय रूक्ष,जाड, पिंगट व खवल्यांसारख्या अनेक लहान पानांमुळे (शल्कपर्णामुळे), गळून गेलेल्या जुनाट हिरव्या पानांच्या किणांमुळे (वणांमुळे) आणि पर्णतलांच्या अवशेषांनी खोडाचा पृष्ठभाग व्यापलेला व खरबरीत झालेला असतो. हिरवी पाने, खवले व प्रजोत्पादक अवयव (बीजुकपर्णे) एकाआड एक येतात आणि खवले इतर भागांचे कोवळेपणी संरक्षण करतात.

सूचिपर्णी वृक्षांची पानही दाभणासारखी टोकदार असतात.म्हणून त्यांना 'सूचिपर्णी' 'सुईसारख्या पानांचे वृक्ष' म्हणतात. अशा पानांमुळे जोराने वाहणारे वारेही झाडांची दुर्दशा करू शकत नाही. शिवाय पानांवर मेणासारखे आवरण असते.त्यामुळे बाष्पीभवन कमी होते. कडाक्याच्या थंडीतही संरक्षण होते. या पानांच्या सुया एकेकट्या नसतात, तर त्यांचे गुच्छ असतात. एका गुच्छात अशा किती सुया आहेत यावरून पाईनच्या प्रजाती ठरवल्या जातात. जेव्हा पानगळ होते तेव्हा तेव्हा हा गुच्छच झडून खाली पडतो आणि पायथ्याशी या गुच्छांचा खच पडून जमीन संपूर्ण झाकून टाकणारा गालीचा तयार होतो.

उपयोग

या वृक्षांच्या खोडात व बियांत आढळणाऱ्या पिठूळ पदार्थापासून साबुदाणा काढतात, त्यामुळे काही जातींना इंगजीत ‘सॅगो पाम’ असे म्हणतात. साधारणपणे हे वृक्ष सात वर्षांचे झाल्यानंतर, बिया येण्यापूर्वी कापून पाडतात; प्रथम बाहेरील साल काढून आतील खोडाच्या भागाच्या चकत्या करून व त्या उन्हात सुकवून त्याचे पीठ करतात. नंतर ते पीठ पाण्यात घालून ढवळतात; त्यामुळे त्यातील स्टार्च अलग होतो. १२० सेंमी. लांबीच्या खोडापासून सुमारे २·५ किलोग्रॅम साबुदाणा मिळतो. बियांपासूनही साधारणपणे तितकाच साबुदाणा मिळत असल्याने साबुदाणा बनविण्यासाठी मुख्यतः बियाच वापरणे फायद्याचे ठरते. बियांत सुमारे ३१ % स्टार्च शिवाय काही विषारी पदार्थही असतात. पीठ पुनःपुन्हा धुवून घेतल्यास विषारीपणा जातो.

संदर्भ

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
विकिपीडियाचे लेखक आणि संपादक
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

सायकस: Brief Summary ( маратски )

добавил wikipedia emerging languages
 src= सायकस  src= सायकस

सायकॅडेलीज गणातील व सायकॅडेसी कुलातील ही एक प्रजाती असून हिच्या सुमारे २० जाती उष्ण व समशीतोष्ण कटिबंधांत आढळतात. शोभेकरिता त्यांची बागेत लागवड करतात. अतिप्राचीन काळापासून पृथ्वीवर जिन्मोस्पर्मस अस्तित्वात आहेत. पॉलिओझोईकमध्ये म्हणजे साधारण साडेसव्वीस कोटी वर्षापूर्वी झाला आणि त्यांची भरभराट डायनोसॉरबरोबर, म्हणजे ज्युरॅसिकमध्ये साडेएकोणीस कोटी वर्षापूर्वी झाली. संपूर्ण मेसोझोअिकमध्ये हवामान या झाडांच्या वाढीला अनुकूल होते. सुरुवातीला म्हणजे ट्रायासिकमध्ये हवा जरा रूक्ष होती.परंतु ज्युरॅसिकमध्ये थोडी ओलसर दमट झाली. पुरेसे ऊन, भरपूर पाऊस, थंडी यामुळे जीन्मोस्पर्मसच्या अनेक जाती आणि प्रजाती यांची या कालखंडात उत्तम वाढ झाली. पुढे ज्युरॅसिकच्या शेवटी शेवटी व क्रिटेशिअसच्या काळात म्हणजे साधारण साडेतेरा कोटी वर्षापूर्वी पर्णी झाडांच्या प्रजाती कमी होऊ लागल्या. याचे एक कारण म्हणजे हवामान ज्वालामुखीतून बाहेर पडणाऱ्या दूषित वायुमुळे दूषित आणि उष्ण होऊ लागते, ते या झाडांना सहन होत नाही. दुसरे कारण असे की,क्रिटेशिअस काळामध्ये सपुष्प वनस्पती वाढू लागल्या. हवामान सपुष्प वनस्पतींना जास्त अनुकूल असल्याने जीवनाच्या संघर्षात, स्पर्धेत त्यांचे प्राबल्य वाढले.इतर जातींच्या वनस्पती नामशेष होऊ लागल्या.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
विकिपीडियाचे लेखक आणि संपादक
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

மடுப்பனை ( тамилски )

добавил wikipedia emerging languages

மடுப்பனை அல்லது சீக்கசு அல்லது பனைப் பெரணி (ஆங்கிலம்: Cycas) என்பது சிக்காடாசியே குடும்பத்தைச் சேர்ந்த தாவர இனமாகும். இதில் 95 துணையினங்கள் காணப்படுவதாக ஏற்றுக் கொள்ளப்படுகிறது.

இனங்கள்

Selected species

Cycas aculeata
Cycas angulata
Cycas annaikalensis
Cycas apoa
Cycas arenicola
Cycas armstrongii
Cycas arnhemica
Cycas badensis
Cycas balansae
Cycas basaltica
Cycas beddomei
Cycas bifida
Cycas bougainvilleana
Cycas brachycantha
Cycas brunnea
Cycas cairnsiana
Cycas calcicola
Cycas campestris
Cycas candida
Cycas canalis
Cycas chamaoensis
Cycas changjiangensis
Cycas chevalieri
Cycas circinalis
Cycas clivicola
Cycas collina
Cycas condaoensis
Cycas conferta
Cycas couttsiana
Cycas curranii
Cycas debaoensis
Cycas desolata
Cycas diannanensis

Cycas dolichophylla
Cycas edentata
Cycas elephantipes
Cycas elongata
Cycas falcata
Cycas fairylakea
Cycas ferruginea
Cycas fugax
Cycas furfuracea
Cycas guizhouensis
Cycas hainanensis
Cycas hoabinhensis
Cycas hongheensis
Cycas inermis
Cycas javana
Cycas lanepoolei
Cycas lindstromii
Cycas litoralis
Cycas maconochiei
Cycas macrocarpa
Cycas media
Cycas megacarpa
Cycas micholitzii
Cycas micronesica
Cycas multipinnata
Cycas nathorstii
Cycas nongnoochiae
Cycas ophiolitica
Cycas orientis
Cycas pachypoda
Cycas panzhihuaensis
Cycas papuana

Cycas pectinata
Cycas petraea
Cycas platyphylla
Cycas pranburiensis
Cycas pruinosa
Cycas revoluta
Cycas riuminiana
Cycas rumphii Miq.
Cycas schumanniana
Cycas scratchleyana
Cycas seemannii A.Braun
Cycas segmentifida
Cycas semota
Cycas sexseminifera
Cycas siamensis
Cycas silvestris
Cycas simplicipinna
Cycas spherica
Cycas szechuanensis
Cycas taitungensis
Cycas taiwaniana
Cycas tanqingii
Cycas tansachana
Cycas thouarsii
Cycas tropophylla
Cycas tuckeri
Cycas wadei
Cycas xipholepis
Cycas yorkiana
Cycas yunnanensis
Cycas zambalensis
Cycas zeylanica

படங்கள்

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
விக்கிபீடியா ஆசிரியர்கள் மற்றும் ஆசிரியர்கள்
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

மடுப்பனை: Brief Summary ( тамилски )

добавил wikipedia emerging languages

மடுப்பனை அல்லது சீக்கசு அல்லது பனைப் பெரணி (ஆங்கிலம்: Cycas) என்பது சிக்காடாசியே குடும்பத்தைச் சேர்ந்த தாவர இனமாகும். இதில் 95 துணையினங்கள் காணப்படுவதாக ஏற்றுக் கொள்ளப்படுகிறது.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
விக்கிபீடியா ஆசிரியர்கள் மற்றும் ஆசிரியர்கள்
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

సైకస్ ( телушки )

добавил wikipedia emerging languages

సైకస్ (ఆంగ్లం Cycas) ఒక రకమైన వివృతబీజాలు. సైకస్ ప్రజాతిలో ఇంచుమించు 95 జాతుల్ని గుర్తించారు. సైకస్ పేరు కైకస్ గ్రీకు లో 'పామ్ చెట్టు' అని అర్ధం. ఇవి పామే కుటుంబానికి చెందినవి కావు.

విస్తరణ

సైసక్ ప్రజాతి మొక్కలు ప్రపంచంలో ఉష్ణ మండల ప్రాంతాల్లో వన్యంగా కనిపిస్తుంది. ఇవి జలాభావ, ఎడారి పరిస్థితుల్లో పెరుగుతాయి. భారతదేశంలో నాలుగు సైకస్ జాతులు పెరుగుతున్నాయి. అవి దక్షిణ భారతదేశంలో సైకస్ సిర్సినాలిస్ (క్రోజియర్ సైకస్), తూర్పు కనుమల్లో సైకస్ బెడ్డోమి (మద్రాస్ సైకస్), తూర్పు భారతదేశంలో సైకస్ పెక్టినేటా (నేపాల్ సైకస్), అండమాన్, నికోబార్ దీవుల్లో సైకస్ రంఫై (రంఫియస్ సైకస్). జపాన్ సైకస్ జాతి అయిన సైకస్ రెవల్యూటా (సాగో సైకస్)ను అందంకోసం పెంచుతున్నారు.

ముఖ్య లక్షణాలు

  • సైకస్ మొక్కలు ఎక్కువకాలం జీవించే, సతతహరిత బహువార్షికాలు. ఇవి సుమారు 2-5 మీటర్లు ఎత్తు పెరుగుతాయి. ఇవి చూడడానికి పామ్ మొక్కల్లాగా ఉంటాయి.
  • వీనిలో శాఖారహిత, స్తంభాకార కాండం. చెక్క వంటి కవచంలా ఏర్పడ్డ దీర్ఘకాలిక పత్రపీఠాలు కాండాన్ని కప్పి ఉంచుతాయి.
  • వేళ్ళు ద్విరూపకాలు, సాధారణ వేరు, ప్రవాశాభ వేరు అను రెండు రకాలుగా ఉంటాయి.
  • కాండం కొనభాగంలో ఒక కిరీటంలాగా ఏర్పడిన పక్షవత్ (arborescent) సంయుక్త పత్రాలు. ఇవి 1-3 మీటర్ల పొడవుతో ఉంటాయి. ఇవి సాధారణంగా సమపిచ్ఛకాలు. అడ్డంగా విస్తరించిన రాంబాయిడ్ ఆకారంలో నున్న పత్రపీఠం వల్ల ఇవి కాండానికి అతుక్కొని ఉంటాయి. ఒక పొడవైన లావుపాటి రాకిస్ మీద సుమారు 50-100 పత్రకాలు రెండు వరుసలలో ఉంటాయి. ఈ పత్రకాలు వృంతరహితంగా, చర్మిలంగా, బిరుసుగా బల్లెం ఆకారంలో ఉండి, ఒక ప్రస్ఫుటమైన మధ్య ఈనె ఉంటుంది. కొన్ని కింది పత్రకాలు కంటకాలుగా రూపొందవచ్చును.

ప్రత్యుత్పత్తి

సైకస్ సిద్ధబీజదం అబ్బురపు మొగ్గలు లేదా లఘులశునాల వల్ల శాకీయోత్పత్తిని జరుపుతుంది. లఘులశునాలు కాండం పీఠభాగాల్లో అభివృద్ధి చెందుతాయి. వీటిలో దుంపవంటి కాండం, కొన్ని పత్రాలు ఉంటాయి. లఘులశునం నేలపై పడితే అబ్బురపు వేళ్ళను ఏర్పరచుకొని స్వతంత్రమైన మొక్కగా పెరుగుతుంది. సిద్ధబీజదం సుమారు పది సంవత్సరాలపాటు శాకీయ పెరుగుదల తరువాత విత్తనాలవల్ల ప్రత్యుత్పత్తిని జరుపుకుంటుంది. సైకస్ మొక్కలు భిన్న సిద్ధబీజత ఉన్న ఏకలింగాశయులు. ఇవి అలైంగిక ప్రత్యుత్పత్తిని జరుపుకొని సూక్ష్మసిద్ధబీజాలు, స్థూలసిద్ధబీజాలు అనే రెండురకాల సిద్ధబీజాలను వేరువేరు మొక్కలపై ఉత్పత్తి చేస్తాయి.

 src=
ప్రపంచంలో సైకస్ విస్తరణ.

ఇవి కూడా చూడండి

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
వికీపీడియా రచయితలు మరియు సంపాదకులు
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲು ( канадски )

добавил wikipedia emerging languages

ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲು ಜಿಮ್ನೋಸ್ಪರ್ಮೀ (ನಗ್ನಬೀಜೀ) ವರ್ಗ, ಸೈಕಡೇಲೀಸ್ ಗಣ, ಸೈಕಡೇಸೀ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಒಂದು ಸಸ್ಯಜಾತಿ. ಮಂಡೀಚಲು ಇದರ ಪರ್ಯಾಯ ನಾಮ. ಸೈಕ್ಯಾಸ್ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು. ಪ್ರಪಂಚದ ಉಷ್ಣ ಹಾಗೂ ಉಪೋಷ್ಣವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬಿರುವ ಸುಮಾರು 20 ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸರ್ಸಿನ್ಯಾಲಿಸ್, ರೆವಲ್ಯೂಟ, ರಂಫಿಯೈ, ಪೆಕ್ಟಿನೇಟ ಮತ್ತು ಬೆಡೋಮಿಯೈ ಎಂಬ 5 ಪ್ರಭೇದಗಳು ಕಾಣ ದೊರೆಯುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳ ಪೈಕಿ ರೆವಲ್ಯೂಟ ಮತ್ತು ರಂಫಿಯೈಗಳನ್ನು ಉದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಂಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗಿದೆ. ಇವು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಮಲಕ್ಕಗಳ ಮೂಲವಾಸಿಗಳು. ಉಳಿದ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.

ಲಕ್ಷಣಗಳು

ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲು ಹೊರನೋಟಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಈಚಲು ಮರದಂತೆಯೇ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇದರ ಎತ್ತರ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 2ಮೀ ಗಳಿಗೆ ಮೀರದು. ಆದರೂ ಅಪರೂಪಕ್ಕೆ 6 ಮೀ ಎತ್ತರಕ್ಕೂ ಬೆಳೆಯುವುದುಂಟು. ಈಚಲು, ತೆಂಗು ಮುಂತಾದವುಗಳಂತೆ ಇದರಲ್ಲೂ ಕವಲೊಡೆಯದ ಮುಖ್ಯ ಕಾಂಡವೊಂದಿದ್ದು ಅದರ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಎಲೆಗಳ ಕಿರೀಟವೊಂದಿದೆ. ಕಾಂಡ ಅಪೂರ್ವವಾಗಿ ಕವಲೊಡೆಯುವುದುಂಟು. ಎಲೆಗಳು ಸಂಯುಕ್ತ ಮಾದರಿಯವು; ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಈಚಲು ಗರಿಗಳಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಂತೆಯೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಬಿದ್ದುಹೋಗುವ ಇವುಗಳ ಬುಡಭಾಗ ಮಾತ್ರ ಕಾಂಡದ ಮೇಲೆ ಬಹಳ ಕಾಲ ಉಳಿದಿರುತ್ತದೆ. ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲಿನ ಕೆಲವು ಬೇರುಗಳು ಭೂಮಿಯಿಂದ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಕವಲೊಡೆದು ಬೆಳೆದು ಅಗಲಿಸಿದ ಕೈ ಬೆರಳುಗಳಂತೆ ಕಾಣುತ್ತವೆ. ಇವಕ್ಕೆ ಕಾರಲಾಯಿಡ್ ಬೇರುಗಳೆಂದು ಹೆಸರು.

ಬಿಜೋತ್ಪತ್ತಿ

 src=
Female fruiting structures of C. ophiolitica
 src=
Cycas media megasporophylls with nearly-mature seeds on a wild plant in north Queensland, Australia
 src=
Grove of Cycas media in north Queensland
 src=
Cycas platyphylla in north Queensland with new flush of fronds during the rainy season, still with glaucous bloom

ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲು ಭಿನ್ನಲಿಂಗಿ. ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಲಿಂಗಾಂಗಗಳು ಶಂಕು (ಕೋನ್) ಇಲ್ಲವೆ ಸ್ಟ್ರೊಬೈಲಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ರಚನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿತವಾಗಿವೆ. ಗಂಡು ಶಂಕು ಸುಮಾರು 1/3 ಮೀ ಉದ್ದವಿದ್ದು ಅನೇಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮಬೀಜಾಣುಪತ್ರಗಳನ್ನು (ಮೈಕ್ರೋಸ್ಪೋರೋಫಿಲ್ಸ್‌) ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಶಂಕುವಿನ ಕೇಂದ್ರ ಅಕ್ಷದ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಾಗಿ ಜೋಡಣೆಗೊಂಡಿರುವ ಮತ್ತು ಕ್ಷೀಣಿಸಿದ ಪತ್ರಗಳಂತಿರುವ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೊಂದರಲ್ಲೂ ಕಿರಿದಾದ ಬುಡಭಾಗ ಮತ್ತು ಅಗಲವಾದ ಮುಂಭಾಗಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಅಲ್ಲದೆ ಇವುಗಳ ತುದಿ ಮುಳ್ಳಿನಂತಾಗಿ ಮೇಲ್ಮುಖವಾಗಿ ಬಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಬೀಜಾಣುಪತ್ರದ ಕೆಳಮೈ ಮೇಲೆ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಪರಾಗ ಚೀಲಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪರಾಗ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಣ್ಣು ಶಂಕುವಿನಲ್ಲಿಯೂ ಅನೇಕ ಬೀಜಾಣು ಪತ್ರಗಳಿವೆ. ಇವು ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮಬೀಜಾಣು ಪತ್ರಗಳಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡವು. ಇವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಕಡಿಮೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಇವು ಅಳ್ಳಕವಾಗಿ ಜೋಡಣೆಗೊಂಡಿವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಸ್ಥೂಲಬೀಜಾಣು ಪತ್ರಗಳೆಂದು (ಮೆಗಸ್ಪೋರೋಫಿಲ್ಸ್‌) ಹೆಸರು. ಒಂದೊಂದು ಪತ್ರದ ಎರಡು ಅಂಚುಗಳಲ್ಲೂ 2-3 ಜೊತೆ ಅಂಡಕಗಳು (ಓವ್ಯೂಲ್ಸ್‌) ಇವೆ. ಮುಂದೆ ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶ ಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ನಿಷೇಚನಗಳು ಪುರ್ಣಗೊಂಡ ಮೇಲೆ ಅಂಡಕಗಳು ಬೀಜಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲಿನ ಬೀಜಗಳು ಯಾವ ಬಗೆಯ ಹೊದಿಕೆಯಿಂದಲೂ ಆವೃತವಾಗಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದಲೇ ಇದೊಂದು ನಗ್ನಬೀಜೀಸಸ್ಯ ಅನ್ನಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಉಪಯುಕ್ತತೆ

ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲು ಹಲವಾರು ಬಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತವೆನಿಸಿದೆ. ಇದರ ಎಲೆಗಳು ಬಹುಕಾಲ ಹಸಿರಾಗಿ ಉಳಿಯುವುದರಿಂದ ಅಲಂಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುವುದುಂಟು. ಸರ್ಸಿನ್ಯಾಲಿಸ್ ಮತ್ತು ರೆವಲ್ಯೂಟ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಕಾಂಡದ ತಿರುಳಿನಿಂದ ಪಿಷ್ಟವನ್ನು ತೆಗೆದು ಸಬ್ಬಕ್ಕಿಯನ್ನು (ಸೇಗೊ) ತಯಾರುಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲಿನ ಎಳೆಯ ಚಿಗುರೆಲೆ ಮತ್ತು ಮೊಗ್ಗುಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ಕಡೆ ತರಕಾರಿಯಂತೆ ಬಳಸುವುದೂ ಉಂಟು. ಜಪಾನಿನಲ್ಲಿ ಇದರ ಕಾಂಡ ಮತ್ತು ಬೀಜಗಳ ಸಾರದಿಂದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಬಗೆಯ ಮದ್ಯವೊಂದನ್ನು ತಯಾರಿಸುವುದುಂಟು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ತಳಿಗಳ ಗಂಡು ಶಂಕುವಿನ ಹುರುಪೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಕ ಮತ್ತು ಕಾಮೋತ್ತೇಜಕವಾಗಿಯೂ ಮೂತ್ರಪಿಂಡ ಸಂಬಂಧಿ ನೋವುಗಳ ನಿವಾರಕವಾಗಿಯೂ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಂಡೊನೇಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಾಂಡ ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳಿಂದ ಪೊರಕೆ, ಬುಟ್ಟಿ ಮುಂತಾದವನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗುಡಿಸಲುಗಳಿಗೆ ಹೊದಿಸುವ ಗರಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಬಳಸುವುದಲ್ಲದೆ ಎಲೆಗಳಿಂದ ನಾರನ್ನು ತೆಗೆದು ಬಟ್ಟೆ, ಹಗ್ಗ, ಹುರಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

  1. Kramer, K.U.; Green, P.S, ed. (1990). Pteridophytes and Gymnosperms. Berlin: Springer-Verlag. p. 370. ISBN 978-3-540-51794-8. More than one of author-name-list parameters specified (help); |first= missing |last= (help)CS1 maint: multiple names: editors list (link)
  2. ೨.೦ ೨.೧ ೨.೨ Hill, Ken. "The Cycad Pages". Genus Cycas. Royal Botanic Gardens Sydney. Retrieved 6 September 2013. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Italic or bold markup not allowed in: |work= (help)CS1 maint: date format (link)
лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಲೇಖಕರು ಮತ್ತು ಸಂಪಾದಕರು
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages

ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲು: Brief Summary ( канадски )

добавил wikipedia emerging languages

ಗೊಡ್ಡು ಈಚಲು ಜಿಮ್ನೋಸ್ಪರ್ಮೀ (ನಗ್ನಬೀಜೀ) ವರ್ಗ, ಸೈಕಡೇಲೀಸ್ ಗಣ, ಸೈಕಡೇಸೀ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಒಂದು ಸಸ್ಯಜಾತಿ. ಮಂಡೀಚಲು ಇದರ ಪರ್ಯಾಯ ನಾಮ. ಸೈಕ್ಯಾಸ್ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು. ಪ್ರಪಂಚದ ಉಷ್ಣ ಹಾಗೂ ಉಪೋಷ್ಣವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬಿರುವ ಸುಮಾರು 20 ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸರ್ಸಿನ್ಯಾಲಿಸ್, ರೆವಲ್ಯೂಟ, ರಂಫಿಯೈ, ಪೆಕ್ಟಿನೇಟ ಮತ್ತು ಬೆಡೋಮಿಯೈ ಎಂಬ 5 ಪ್ರಭೇದಗಳು ಕಾಣ ದೊರೆಯುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳ ಪೈಕಿ ರೆವಲ್ಯೂಟ ಮತ್ತು ರಂಫಿಯೈಗಳನ್ನು ಉದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಂಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗಿದೆ. ಇವು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಮಲಕ್ಕಗಳ ಮೂಲವಾಸಿಗಳು. ಉಳಿದ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.

лиценца
cc-by-sa-3.0
авторски права
ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಲೇಖಕರು ಮತ್ತು ಸಂಪಾದಕರು
изворно
посети извор
соработничко мреж. место
wikipedia emerging languages