Wąsaczek żółtoczelny (Pogoniulus chrysoconus) — gatunek małego ptaka z rodziny tukanowatych (Ramphastidae). Występuje w Afryce na południe od Sahary.
Nazwa rodzajowa Pogoniulus jest zdrobnieniem od nazwy rodzaju Pogonias (obecnie Lybius), co oznacza "brodaty". Nazwa gatunkowa chrysoconus pochodzi od greckich słów khrusos (złoto) oraz konos (szczyt hełmu)[3].
Wyróżnia się następujące podgatunki[4]:
Suche zadrzewione tereny, zarośla, nadrzeczne i górskie lasy oraz zadrzewienia na sawannie.
Długość ciała wynosi 12 cm, zaś masa ciała 8-20 g. Długość dzioba wynosi 13 mm, skrzydła 61 mm, ogona 33 mm zaś skoku 14 mm[5]. Dziób czarny. Czoło żółte, oddzielone czarno od dzioba. Wierzch głowy czarny w białe plamki, podobnie jak i kark. Paski policzkowy, przyżuchwowy i podbródkowy czarne. Pozostała część głowy biała. Gardło, pierś i brzuch jasnożółte, lecz pióra u nasady szare. Pokrywy skrzydłowe żółto-biało-czarne, zaś lotki ciemnoszare, żółto i biało obrzeżone. Sterówki również ciemnoszare, z jasnożółtymi obrzeżeniami.
Żywi się owocami i owadami. Na terenach żerowania agresywny.
Gniazdo stanowi dziupla w martwym pniu o szerokości wejścia ok. 10 cm. Niekiedy gniazdo jest przejmowane przez głowaczki białolice (Tricholaema leucomelas). W lęgu 2-4 jaja. W inkubacji biorą udział oba ptaki z pary, lecz nie jest znany jej czas[6]. Młode opuszczają gniazdo po 4 tygodniach od wyklucia.
Wąsaczek żółtoczelny (Pogoniulus chrysoconus) — gatunek małego ptaka z rodziny tukanowatych (Ramphastidae). Występuje w Afryce na południe od Sahary.
Znaczenie nazwy naukowejNazwa rodzajowa Pogoniulus jest zdrobnieniem od nazwy rodzaju Pogonias (obecnie Lybius), co oznacza "brodaty". Nazwa gatunkowa chrysoconus pochodzi od greckich słów khrusos (złoto) oraz konos (szczyt hełmu).
Podgatunki i zasięg występowaniaWyróżnia się następujące podgatunki:
P. c. chrysoconus (Temminck, 1832) - południowo-zachodnia Mauretania i Senegal do północno-zachodniej Etiopii, płn.-zach. Tanzanii oraz północnej DR Konga P. c. extoni (Layard, EL, 1871) - Angola do południowej Tanzanii, południowy Mozambik i południowa Południowa Afryka P. c. xanthostictus (Blundell & Lovat, 1899) - południowo-zachodnia i centralna Etiopia HabitatSuche zadrzewione tereny, zarośla, nadrzeczne i górskie lasy oraz zadrzewienia na sawannie.
MorfologiaDługość ciała wynosi 12 cm, zaś masa ciała 8-20 g. Długość dzioba wynosi 13 mm, skrzydła 61 mm, ogona 33 mm zaś skoku 14 mm. Dziób czarny. Czoło żółte, oddzielone czarno od dzioba. Wierzch głowy czarny w białe plamki, podobnie jak i kark. Paski policzkowy, przyżuchwowy i podbródkowy czarne. Pozostała część głowy biała. Gardło, pierś i brzuch jasnożółte, lecz pióra u nasady szare. Pokrywy skrzydłowe żółto-biało-czarne, zaś lotki ciemnoszare, żółto i biało obrzeżone. Sterówki również ciemnoszare, z jasnożółtymi obrzeżeniami.
PożywienieŻywi się owocami i owadami. Na terenach żerowania agresywny.
LęgiGniazdo stanowi dziupla w martwym pniu o szerokości wejścia ok. 10 cm. Niekiedy gniazdo jest przejmowane przez głowaczki białolice (Tricholaema leucomelas). W lęgu 2-4 jaja. W inkubacji biorą udział oba ptaki z pary, lecz nie jest znany jej czas. Młode opuszczają gniazdo po 4 tygodniach od wyklucia.