dcsimg

Karraskari ( basque )

fourni par wikipedia EU

Karraskariak (Rodentia) ugaztun familia bat da. Ugaztunen artean familiarik ugariena da, hainbat autorek 2000tik 3000 espezie ezberdin identifikatu dituzte. Ugaztun espezie guztien erdia karraskariak dira. Antartikan ezik gainontzeko kontinente guztietako klima ezberdinetan aurki daitezke. Australian ere modu naturalean daude, gizakion eragina kontutan hartu gabe. Ozeanoak izan ezik habitat mota guztiak betetzen dituzte.

Hainbat talde karraskari gisa hartzen dira baina ez dira horrela. Chiroptera, Scandetia, Insectivora eta Lagomorpha ordenak askotan karraskaritzat hartzen dira.

Karraskari gehienak txikiak dira. Euren artean txikiena Afrikar Sagu Pigmeoa da: 6 cm luze da, 7 gramo pisatzen du. Handiena kapibara da, 45 kg-ko pisuarekin. Jada desagertua den Phoberomys pattersoni espezieak 700 kg pisatzen zuela uste da.

Karraskariek bi letagin dituzte goiko eta beheko barailetan, eta letagin horiek etengabe hazten dira karraskarien bizitza osoan. Hazkundea konpentsatzeko, denbora gehiena zerbait murtxikatzen pasatzen dute, eta hau da izenaren jatorria (Latinezko roderetik). Hagin hauek kanpokaldeak esmaltea dute eta dentina barnekaldean eta beraz punta ateratzen dute erabiltzearekin soilik. Karraskari gehienek landareak jaten dituzte, orokorrean haziak, baina gutxi batzuek intsektuak eta arrainak ere jaten dituzte.

Karraskariak oso garrantzitsuak dira edozein ekosistematan oso azkar hazten direlako eta beraz elikagai ona dira haragijaleentzat, metodo ona dira hazien garraiorako eta gaixotasunak azkar kutsatzen dituzte.

Sailkapena

Rodentia

Sciuromorpha


Castorimorpha

Anomaluromorpha



Myomorpha



Hystricomorpha

Ctenodactylomorphi


Hystricognathi

Hystricidae



Phiomorpha



Caviomorpha





Familiak

Familia Irudia Abrocomidae
Abrocoma bennettii.png
Acaremyidae Agoutidae Alagomyidae Allomyidae Anomalomyidae Anomaluridae
Aethurus glirinus.jpg
Aplodontiidae
Aplodontia.jpg
Archetypomyidae Armintomyidae Bathyergidae
Damaraland mole-rat.jpg
Bathyergoididae Calomyscidae
Calo10.jpg
Caviidae
Dolichotis patagonum.jpg
Cephalomyidae Cercolabidae Chapattimyidae Cocomyidae Cricetidae
Meadvole.jpg
Cricetopidae Ctenomyidae
Tinytuco.jpg
Cuniculidae
Cuniculus paca.jpg
Cylindrodontidae Dasyproctidae
Dasyprocta aguti-WilhelmaZoo-Stuttgart.JPG
Diamantomyidae Diatomyidae
Laonastes aenigmamus - young male JP Hugot PLOS ONE.jpg
Dinomyidae
Dinomys branickii.JPG
Dipodidae
Jaculus orientalis Plzen zoo 02.2011.jpg
Distylomyidae Echimyidae
Hoplomys gymnurus2.jpg
Echinomyidae Eocardiidae
Eocardia.jpg
Eomyidae
Eomys BW.jpg
Erethizontidae
Canadaporcupine3F.jpg
Eryomyidae Sciuridae
Sciuridae.jpg
Eucricetodontidae Eurymylidae Eutypomyidae Florentiamyidae Gaudeamuridae Geomyidae
Pocket-Gopher Ano-Nuevo-SP.jpg
Heptaxodontidae Gobiomyidae Ctenodactylidae
Gundi Ctenodactylus gundi 051117 2.jpg
Heliscomyidae
Heliscomyidae Vienna.jpg
Heterocephalidae Heterocricetodontidae Heteromyidae
Dipodomys nitratoides.jpg
Hydrochoeridae Hydrochaeridae
Bristol.zoo.capybara.arp.jpg
Hystricidae
Porcupine Berlin Zoo.jpg
Ischyromyidae
Ischyromys.jpg
Ivanantoniidae Capromyidae
Capromys pilorides.jpg
Castoridae
Beaver.jpg
Kenyamyidae Chinchillidae
Chinchilla brevicaudata.jpg
Laonastidae Laredomyidae Megacricetodontidae Muridae
Mus Musculus-huismuis2.jpg
Gliridae
Graphiurus spec -murinus-1.jpg
Myoxidae Mylagaulidae
Nsthornedgopher-hlmwh-rbh13.jpg
Myocastoridae
Myocastor coypus.jpg
Myophiomyidae Nementchamyidae Neoepiblemidae Nesomyidae
Malagasy.giant.rat.arp.jpg
Nonanomaluridae Octodontidae
Octodon degus BG.jpg
Odontomysopidae Orogomyidae Paramyidae Pedetidae
Springharelg.jpg
Petauristidae Petromuridae
Petromus typicus.jpg
Phiomyidae
Gaudeamus hylaeus.png
Platacanthomyidae
Malabar spiny dormouse.jpg
Pseudocricetodontidae Pseudosciuridae Reithroparamyidae Remyidae Rhizospalacidae Saccomyidae Seleviniidae Simimyidae Siphneidae Sminthidae Spalacidae
Lesser bamboo rat.jpg
Tamquammyidae Tataromyidae Theridomyidae Thryonomyidae
Grand aulacode male.jpg
Tsaganomyidae Yuomyidae Zapodidae Zegdoumyidae Zelomyidae Zenkerellidae
Aethurus glirinus.jpg
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});
licence
cc-by-sa-3.0
droit d’auteur
Wikipediako egileak eta editoreak
original
visiter la source
site partenaire
wikipedia EU

Karraskari: Brief Summary ( basque )

fourni par wikipedia EU

Karraskariak (Rodentia) ugaztun familia bat da. Ugaztunen artean familiarik ugariena da, hainbat autorek 2000tik 3000 espezie ezberdin identifikatu dituzte. Ugaztun espezie guztien erdia karraskariak dira. Antartikan ezik gainontzeko kontinente guztietako klima ezberdinetan aurki daitezke. Australian ere modu naturalean daude, gizakion eragina kontutan hartu gabe. Ozeanoak izan ezik habitat mota guztiak betetzen dituzte.

Hainbat talde karraskari gisa hartzen dira baina ez dira horrela. Chiroptera, Scandetia, Insectivora eta Lagomorpha ordenak askotan karraskaritzat hartzen dira.

Karraskari gehienak txikiak dira. Euren artean txikiena Afrikar Sagu Pigmeoa da: 6 cm luze da, 7 gramo pisatzen du. Handiena kapibara da, 45 kg-ko pisuarekin. Jada desagertua den Phoberomys pattersoni espezieak 700 kg pisatzen zuela uste da.

Karraskariek bi letagin dituzte goiko eta beheko barailetan, eta letagin horiek etengabe hazten dira karraskarien bizitza osoan. Hazkundea konpentsatzeko, denbora gehiena zerbait murtxikatzen pasatzen dute, eta hau da izenaren jatorria (Latinezko roderetik). Hagin hauek kanpokaldeak esmaltea dute eta dentina barnekaldean eta beraz punta ateratzen dute erabiltzearekin soilik. Karraskari gehienek landareak jaten dituzte, orokorrean haziak, baina gutxi batzuek intsektuak eta arrainak ere jaten dituzte.

Karraskariak oso garrantzitsuak dira edozein ekosistematan oso azkar hazten direlako eta beraz elikagai ona dira haragijaleentzat, metodo ona dira hazien garraiorako eta gaixotasunak azkar kutsatzen dituzte.

licence
cc-by-sa-3.0
droit d’auteur
Wikipediako egileak eta editoreak
original
visiter la source
site partenaire
wikipedia EU