Esox

Esox is e geslacht van zoetwoatervissn uut d' orde van de snoekachtign (Esociformes). 't Is 't eenigste leevnd geslacht van de familie van de snoeks, Esocidae. De typesoorte is Esox lucius, de snoek.

Ze leevn in de Palearctische en Nearctische ecozone, van 't noordn van Noord-Amerika en West-Europa toet in Siberië in Eurazië. Snoeks hèn de lankwerpige, torpedo-achtige vorm van roofvissn, met e scherpe puntige kop en scherpe tandn. Ze zyn geweunlyk grysde-groen van kleur met e gevlekt lyf en striepn ip hunder rik, woardeure dan z' hunder goed kunn camoufleern tusschn woaterplantn. Ze kunn 1,83 meter lank kommn en toet 35 kilo weegn.

Soortn

• Esox aquitanicus (Aquitoansche snoek)
• Esox americanus (Amerikoansche snoek)
  • Esox americanus americanus
  • Esox americanus vermiculatus
• Esox cisalpinus (Zuudelyke snoek)
• Esox lucius (Snoek)
• Esox masquinongy (Muskellunge)
  • Esox masquinongy masquinongy
  • Esox masquinongy ohioensis
  • Esox masquinongy immaculatus
• Esox niger (Keetnsnoek)
• Esox reichertii (Amoersnoek of zwartvlekkige snoek)

Esox lucius (anglese: pike; espaniol: lucio; francese: brochet; italiano: luccio; portugese: lúcio)

Esox es un genere de pisce.

• Species

Le septe species actualmente recognoscite in iste genere (e lor appellationes in anglese) son:

• Esox aquitanicus Denys, Dettai, Persat, Hautecœur & Keith, 2014 (Aquitanian pike)^[1]
• Esox americanus J. F. Gmelin, 1789 (American pickerel)
  • Esox americanus americanus J. F. Gmelin, 1789 (Redfin pickerel)
  • Esox americanus vermiculatus Lesueur, 1846 (Grass pickerel)
• Esox cisalpinus Bianco & Delmastro, 2011 (Southern pike)^[2]
• Esox lucius Linnaeus, 1758 (Northern pike)
• Esox masquinongy Mitchill, 1824 (Muskellunge)
  • Esox masquinongy masquinongy (Great Lakes muskellunge o Spotted muskellunge )
  • Esox masquinongy ohioensis (Chautauqua muskellunge o Barred muskellunge)
  • Esox masquinongy immaculatus (Clear muskellunge)
• Esox niger Lesueur, 1818 (Chain pickerel)
• Esox reichertii Dybowski, 1869 (Amur pike)

Hybridas inter Esox masquinongy e Esox lucius son ben-cognoscite e appellate le tiger muskellunge.

Referentias

1. ↑ "Morphological and Molecular Evidence of Three Species of Pikes Esox spp. (Actinopterygii, Esocidae) in France, including the Description of A New Species" (2014). Comptes Rendus Biologies 337 (9): 521–34. doi:10.1016/j.crvi.2014.07.002.
2. ↑ Lucentini, Puletti, Ricciolini, Gigliarelli, Fontaneto, Lanfaloni, Bilò, Natali, Panara (2011). Molecular and Phenotypic Evidence of a New Species of Genus Esox (Esocidae, Esociformes, Actinopterygii): The Southern Pike, Esox flaviae. PLoS ONE 6(12): e25218. doi:10.1371/journal.pone.0025218

Hauged (latin.: Esox) om jogikala. Se om Haugižed-sugukundan heim koumen kesken (edel 2016 vot oli üks'jäine). Om levitadud Evropas, Sibiriš, Pohjoižamerikas.

Ümbrikirjutand

Täuz'kaznu haug' sase 1,8 metrhasai pitte, 32 kilogrammhasai vedutte. Emäčud oma järedamban ižačuid. Eläb koumekümnevoččehe igähäsai. Hibj om torpedan kartte, hahkvihandan mujun polhe kirjav. Pä om nülak teravidenke hambhidenke. Korktas sijatud sil'mad ümbrikactas surt tahondad. Sel'gsuug i perzesuug sijadasoiš tagapalas händanno, se abutab histtä i otta pigut heredas, tehta tacindoid severt-se ičeze hibjoid pitte.

Söte

Haug' om lihan- da kalansöi živat, söb toižid penid kaloid tobjimalaz (särg, ahven), mugažo amfibijoid, reptilijoid, penid hirid, makondjid, vezilinduiden poigaižid, järedoid gavedid, jändusid.

Hen haug' nimitase haugič:uks. Vaiše pohjoižed erikod södas niid (racionan videndeshesai).

Erased erikod

• Esox lucius — Järgeline haug'
• Esox niger — Must haug'
• Esox reicherti — Amuran haug'
• Esox americanus — Amerikalaine haug'

Haughe sidotud vepsän muštatišed da ozoitesed

Muštatiž

• Haugenpä — bobulin loun, ahvenanpä — anopen loun.

Ozoitez

Haug' meres, a händ ülähän (kauh vezilačus).

Homaičendad

Çăрттан

Çăрттан (шĕшле) - пирĕн тăрăхра ку йышран пĕртен-пĕр пулă шутланать. Кĕлетки вăрăм – 1,5 метра çитет, йывăрăшĕ вара – 40 килограма. Чăвашра 10 килограмран йывăртарах çăрттансем сайра тĕл пулаççĕ.

Морфологийĕ

Çак çăткăн пулă сăрă симĕс е сарăрах сăрă тĕслĕ. Аяккисем кăшт çутăрах, тăсăк çаврашка евĕрлĕ пăнчăпа витĕннĕ. Çăрттан пуçĕ вăрăм, янахĕ малалла тухса тăрать. Çăварĕ тĕрлĕ шăлпа тулли: вĕсем янах çинче анчах мар, чĕлхе çинче те, çăвар маччи çинче те пур. Вăлтана çăрттан çакланни яланах пулă тытаканшăн пысăк ăнăçу шутланать. Пысăкăшне кура пулăçсем çăрттана темиçе ят панă. Çăвăр, пĕчĕк çеç çăрттансене чăвашсем шӳ е шӳшлек теççĕ, вăтам çăрттансене вара шӳркке теме йышăннă.

Пурăнакан вырăнĕсем

Çăрттан пур шывра та пурăнма пултарать, анчах та тарăн шăнакан пĕвесемпе кӳлĕсенче тĕл пулмасть.Шĕшле ытларах шыв çи, чапак, карас тытса çиет, ротансене, ытти вак пулăсене те тиркемест. Ку пулă уйрăмах çурлапа авăн тата пуш уйăхĕсенче çăткăн. Шăпах çав тапхăрта пулăçсем вĕсене нумай тытаççĕ те.

Тытасси

Çăрттан тытнă чухне вăлта йĕппи çине чĕрĕ карас, шыв çи, чапак е ытти вак пулă тирсен аван.

Каçăсем

• Pike in Your Waters, the Pike Anglers Club, pub 2003

Сістэматыка

• Род: Esox

• • Шчупак амэрыканскі (Esox americanus)
  • Шчупак амурскі (Esox reicherti)
  • Шчупак звычайны (Esox lucius)
  • Шчупак ланцуговы (Esox niger)
  • Маскінонг (Esox masquinongy)
  • Шчупак тыгровы