Pijawki szczeciowe (Acanthobdellida) – rząd pijawkokształtnych siodełkowców obejmujący monotypową rodzinę Acanthobdellidae, do której zaliczono rodzaj Acanthobdella z dwoma znanymi nauce gatunkami. Pierwszy z nich – odkryty i nazwany w 1850 przez profesora A. E. Grubego, a opisany szczegółowo przez N. A. Liwanowa w 1906 i w 1931 roku – Acanthobdella peledina został określony przez Liwanowa jako żywa skamieniałość, a przez innych autorów uznany za gatunek reliktowy, ogniwo łączące skąposzczety z pijawkami.
Pijawki szczeciowe są ektopasożytami ryb z rodziny łososiowatych (Salmonidae). Wykazują cechy pośrednie pomiędzy skąposzczetami a pijawkami właściwymi, przez co stanowią dla systematyków takson problematyczny. Jego pozycja i ranga w klasyfikacji pierścienic wielokrotnie ulegała zmianom. Badania molekularne dowodzą, że należy je traktować jako odrębną, obok pijawek właściwych i pijawczaków, linię ewolucyjną siodełkowców[2].
Acanthobdella występują w północnej Holarktyce. Osiągają do 35 mm długości. Ich ciało złożone jest z 29 postoralnych segmentów, nazywanych czasem somitami. Na 5 pierwszych segmentach występują szczeciny, w liczbie 2 par na każdym segmencie[3]. Są wykorzystywane do lokomocji i łączenia się z ciałem ofiary[4]. Cztery końcowe segmenty ciała tworzą tylną przyssawkę.
Celoma jest zredukowana, poprzedzielana dosseptimentami. Układ nerwowy, osmoregulacyjny i rozrodczy mają budowę podobną do odpowiednich układów pijawek. Układ krwionośny występuje. Jest zbliżony budową do układu krążenia skąposzczetów[3].
Pokarm tych pierścienic stanowi krew i miękkie tkanki ofiar.
Acanthobdella peledina pasożytuje na rybach łososiowatych północnych regionów Ameryki Północnej (Alaska), Europy (Skandynawia) i Azji (Syberia). Najczęściej jest spotykana na pstrągach i lipieniu[3].
Acanthobdella livanowi (syn. Paracanthobdella livanowi) – gatunek nazwany na cześć Liwanowa – występuje w Europie i w Azji.
Obydwa gatunki wykazują pewne różnice morfologiczne (m.in. u A. peledina brak występującej u drugiego gatunku przedniej przyssawki), co skłania niektórych badaczy do wydzielania A. livanowi do odrębnej rodziny[3].
Pijawki szczeciowe (Acanthobdellida) – rząd pijawkokształtnych siodełkowców obejmujący monotypową rodzinę Acanthobdellidae, do której zaliczono rodzaj Acanthobdella z dwoma znanymi nauce gatunkami. Pierwszy z nich – odkryty i nazwany w 1850 przez profesora A. E. Grubego, a opisany szczegółowo przez N. A. Liwanowa w 1906 i w 1931 roku – Acanthobdella peledina został określony przez Liwanowa jako żywa skamieniałość, a przez innych autorów uznany za gatunek reliktowy, ogniwo łączące skąposzczety z pijawkami.
Pijawki szczeciowe są ektopasożytami ryb z rodziny łososiowatych (Salmonidae). Wykazują cechy pośrednie pomiędzy skąposzczetami a pijawkami właściwymi, przez co stanowią dla systematyków takson problematyczny. Jego pozycja i ranga w klasyfikacji pierścienic wielokrotnie ulegała zmianom. Badania molekularne dowodzą, że należy je traktować jako odrębną, obok pijawek właściwych i pijawczaków, linię ewolucyjną siodełkowców.
Acanthobdella występują w północnej Holarktyce. Osiągają do 35 mm długości. Ich ciało złożone jest z 29 postoralnych segmentów, nazywanych czasem somitami. Na 5 pierwszych segmentach występują szczeciny, w liczbie 2 par na każdym segmencie. Są wykorzystywane do lokomocji i łączenia się z ciałem ofiary. Cztery końcowe segmenty ciała tworzą tylną przyssawkę.
Celoma jest zredukowana, poprzedzielana dosseptimentami. Układ nerwowy, osmoregulacyjny i rozrodczy mają budowę podobną do odpowiednich układów pijawek. Układ krwionośny występuje. Jest zbliżony budową do układu krążenia skąposzczetów.
Pokarm tych pierścienic stanowi krew i miękkie tkanki ofiar.
Acanthobdella peledina pasożytuje na rybach łososiowatych północnych regionów Ameryki Północnej (Alaska), Europy (Skandynawia) i Azji (Syberia). Najczęściej jest spotykana na pstrągach i lipieniu.
Acanthobdella livanowi (syn. Paracanthobdella livanowi) – gatunek nazwany na cześć Liwanowa – występuje w Europie i w Azji.
Obydwa gatunki wykazują pewne różnice morfologiczne (m.in. u A. peledina brak występującej u drugiego gatunku przedniej przyssawki), co skłania niektórych badaczy do wydzielania A. livanowi do odrębnej rodziny.
загальна довжина представників цього ряду коливається від 25 до 35 м, завтовшки до 3 мм при вазі 200—250 г. Рот являє присоску, яка різниться за видами. Тулуб складається з 25 сомітів (постуральних сегментів). Перші 5 сегментів мають щетинки, по 2 пар на кожному сегменті. Вони використовуються для переміщення та з'єднання з тілом жертви. Нервова, осморегуляторна та репродуктивна системи мають структуру, аналогічну відповідним системам п'явок. Система кровообігу присутня. Вона подібна за структурою до системи олігохетів.
Забарвлення переважно сірого або сіро-коричневого кольору зі смугами.
Живляться кров'ю лососевих риб, часто форелі. На одній рибі можуть бути декілька таких п'явок.
Статева зрілість настає наприкінці осені або на початку зими. Розмноження відбувається на мілині. Його процес натепер достеменно не досліджено.
Зустрічаються в північній Голарктиці: на Алясці (США), крайній півночі Європи і Азії (від Норвегії до Колими). Найпівденніше місцезнаходження — Онезьке озеро.
пол. Pijawki szczeciowe
