Ceplok piring utawa cepiring（Gardenia jasminoides) utawa ing basa Indonésia kacapiring utawa kaca Piring ya iku jinising tuwuhan saka suku kopi-kopian (Rubiaceae). Kembangé warna putih lan ngganda arum. Tuwuhan iki nduwéni jeneng binominal Gardenia jasminoides kang ateges kaya déné melathi sanajan tuwuhan iki ora ana gegayutané karo tuwuhan melathi. Tuwuhan iki uga diarani Gardenia.[2]
Ing Bali karan jempiring lan katetepaké minangka maskot kutha Dhènpasar.
Asliné saka Asia lan umum tinemu ing tlatah Viètnam, Cina sisih kidul, Taiwan, Jepang, Myanmar lan India.
Kanthi godhong kang ijo mengkilat lan kembang kang arum, tuwuhan iki umum ditandur ing taman. Ing Cina wus ditandur maèwu taun, déné ing Inggris nembé digawa ing tengahing abad 18.
Ceplok piring wujud tuwuhan perdu kang madeg jejeg kanthi dhuwur 1-2 mèter[3][4]. Watange ngayu, cecawangan, déné pang kang isih nom dilapisi lilin warna ijo semu soklat[5]. Tuwuhan iki tansah ijo tanpa ngranggas, kembange warna putih ngganda arum. Kembangé bisa malih dadi woh.
Bisa tuwuh kanthi apik ing tlatah kang panas, tansah kena srengéngé, lan patusan banyu kang apik. Lemah kang cocok duwé pH watara 5-6,5.[6]
Dijenengi binominal déning ahli tetuwuhan John Ellis ing taun 1761, sawisé digawa menyang Inggris ing taun 1750-an.[7]
Ceplok piring bisa ditandur kanthi cara stèk utawa cangkok.
Ceplok piring lumrah ditandur kanggo pethètan ing taman utawa latar, ing papan kang panas. Godhongé kena kanggo tamba gowèh, seseg napas, lara panas lan bludreg. Déné oyodé kena kanggo tamba lara untu.
Wohé ngandhut crocin (salah sijining jinis karotenoida kang wernané kuning[8], saèmper kang ana ing safron. Woh kang wis garing minangka sumba. Ing Jepang minangka mernani sandhangan lan uga panganan kang aran takuan (asinan lobak) lan wagashi.
Wong Polinésia ing kepuloan Pasifik ngroncé kembang ceplok piring kanggo kalung kang diarani Ei ing Pulo Cook, Hei ing Polinesia Prancis lan Lei ing Hawaii.
Saliyané iku, wohé uga ngandhut lenga asiri, gardenin, gardenosid, geniposid, genipin-1-D-gentiobioside, gardoside (8,10 dehydrologanin), scandoside menthyl ester, glikosid, sitosterol, mannitol, nonacosane, krosetin, krosin, klorogenin, tannin, lan dekstrose.
Ceplok piring utawa cepiring（Gardenia jasminoides) utawa ing basa Indonésia kacapiring utawa kaca Piring ya iku jinising tuwuhan saka suku kopi-kopian (Rubiaceae). Kembangé warna putih lan ngganda arum. Tuwuhan iki nduwéni jeneng binominal Gardenia jasminoides kang ateges kaya déné melathi sanajan tuwuhan iki ora ana gegayutané karo tuwuhan melathi. Tuwuhan iki uga diarani Gardenia.
Ing Bali karan jempiring lan katetepaké minangka maskot kutha Dhènpasar.
Asliné saka Asia lan umum tinemu ing tlatah Viètnam, Cina sisih kidul, Taiwan, Jepang, Myanmar lan India.
Kanthi godhong kang ijo mengkilat lan kembang kang arum, tuwuhan iki umum ditandur ing taman. Ing Cina wus ditandur maèwu taun, déné ing Inggris nembé digawa ing tengahing abad 18.
Kacapiring; Gardenia jasminoides nyaéta hiji pepelakan nu asalna tina kulawargga Rubiaceae.[1][2] Kacapiring loba dipiara pikeun pepelakan hias/papaés buruan imah atawa kantor, alatan mibanda kembang nu éndah tur seungit.[2] Kasebut pepelakan nahun, kacapiring mibanda dahan, régang sarta daun nu kerep.[2] Kacapiring pepelakan nu gampil dipelak henteu mikabutuh perhatian leuwih, utamana dina taneuh nu perenahna dina 400 mdpl.[2][1]
Kacapiring téh pepelakan nu asalna ti nagara China disebutna San tze che; zhi zi, di Vietnam disebutna danh danh; chi tur. di nagara urang mibanda ngaran daérah: meulu bruek'; raja putih (Acéh), ceplokpiring (Jawa), sang klapa (Maluku), Jempiring (Bali).[1]
Daunna rada kandel lonyod mencos katung-tung, krlirna héjo, lemes bagéan luhurna.[2] Kembangna sarimbag jeung kembang ros, kelirna bodas tur ngaluarkeun sengit nu mandiri.[2] Jangkung tangkalna kurang lewih 1 – 2 méter.[2]
Panaluntikan nu dilakukeun ku para ahli, kacapiring ngahasilkeun minyak nu disebut linalol jeung styrolyl.[2]
Kacapiring; Gardenia jasminoides nyaéta hiji pepelakan nu asalna tina kulawargga Rubiaceae. Kacapiring loba dipiara pikeun pepelakan hias/papaés buruan imah atawa kantor, alatan mibanda kembang nu éndah tur seungit. Kasebut pepelakan nahun, kacapiring mibanda dahan, régang sarta daun nu kerep. Kacapiring pepelakan nu gampil dipelak henteu mikabutuh perhatian leuwih, utamana dina taneuh nu perenahna dina 400 mdpl.
Kacapiring téh pepelakan nu asalna ti nagara China disebutna San tze che; zhi zi, di Vietnam disebutna danh danh; chi tur. di nagara urang mibanda ngaran daérah: meulu bruek'; raja putih (Acéh), ceplokpiring (Jawa), sang klapa (Maluku), Jempiring (Bali).
Ko e siale pe siale matalateau ko e fuʻu ʻakau siʻi ia. ʻOku ui foki ko Gardenia augusta.
Ko e siale pe siale matalateau ko e fuʻu ʻakau siʻi ia. ʻOku ui foki ko Gardenia augusta.
इन्द्रकमल (वैज्ञानिक नाम:Gardenia jasminoides) एउटा फूलको प्रजाति हो। यो फूलको विरूवा सानो रूखको आकारमा हुन्छ र यसमा सेतो रङको फूल फूल्दछ। यसको फूल अत्यन्तै बासनादार हुन्छ।
তগৰ (Gardenia,[1] Cape Jasmine,[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন] Cape Jessamine,[1] Danh-Danh,[1] or Jasmin[1]) (বৈজ্ঞানিক নাম: Gardenia jasminoides) অসমত খুবেই পৰিচিত এক ফুল। এই ফুলৰ মুল বাসস্থান হল এছিয়া । বহু বছৰ পূৰ্বৰ পৰায়ে চীন দেশত ইয়াৰ খেতি কৰা হয়। ১৮ শতিকাৰ পৰাহে এই ফুল ইংৰাজ সকলৰ বাগিচাত স্থান পায়। শুভ্ৰ ফুল আৰু উজ্জ্বল সেউজীয়া পাতেৰে ই এবিধ গুল্মজাতীয় উদ্ভিদ । তগৰ ফুলৰ মূখ্য আকৰ্ষণ হৈছে ইয়াৰ সুন্দৰ গোন্ধ । সেয়ে ইয়াৰ আন এটি নাম হল - গন্ধৰাজ।
এজন বিখ্যাত আমেৰিকান প্ৰকৃতিবীদ ড: আলেকজেণ্ডাৰ গাৰ্ডেন(১৭১৩ – ১৭৯১)ৰ নাম অনুসৰি তগৰ ফুলৰ বৈজ্ঞানিক নামকৰন কৰা হয় ।
কফি গছ প্ৰজাতিৰ এই চিৰসেউজীয়া উদ্ভিদ ১৫ মিটাৰ পৰ্যন্ত ওখ হয়। [2] সুন্দৰ ফুল আৰু উজ্জ্বল পাতৰ ওপৰিও মন মতলীয়া কৰা গোন্ধৰ বাবে তগৰক আলংকাৰিক গছ হিচাপে ফুলনি বা পদুলিত ৰুপন কৰা হয়। ফুলবোৰ সাধাৰণতে বসন্ত কালত ফুলে আৰু কেইবাদিনলৈ সতেজ হৈ থাকে।
গৃহসজ্জা আৰু পুষ্পসজ্জাৰ বাবে ঘাইকৈ তগৰ ফুল ব্যৱহাৰ হয়। পূজা-পাৰ্বনতো ইয়াৰ ফুল ব্যৱহাৰ হয়। বিহুত অসমীয়া যুৱতীয়ে তগৰ ফুল খোপাত মাৰে।
তগৰ ফুলৰ পৰা বিভিন্ন সুগন্ধি দ্ৰব্য প্ৰস্তুত কৰা হয়। তদুপৰি ইয়াৰ পৰা এক হালধীয়া ৰঙৰ ৰঞ্জক পদাৰ্থ প্ৰস্তুত কৰা হয় , যি কাপোৰ আৰু খাদ্যত ৰং দিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
পৰম্পৰাগত চীনা চিকিৎসা পদ্ধতিত ইয়াৰ গুটি ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
তগৰ (Gardenia, Cape Jasmine,[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন] Cape Jessamine, Danh-Danh, or Jasmin) (বৈজ্ঞানিক নাম: Gardenia jasminoides) অসমত খুবেই পৰিচিত এক ফুল। এই ফুলৰ মুল বাসস্থান হল এছিয়া । বহু বছৰ পূৰ্বৰ পৰায়ে চীন দেশত ইয়াৰ খেতি কৰা হয়। ১৮ শতিকাৰ পৰাহে এই ফুল ইংৰাজ সকলৰ বাগিচাত স্থান পায়। শুভ্ৰ ফুল আৰু উজ্জ্বল সেউজীয়া পাতেৰে ই এবিধ গুল্মজাতীয় উদ্ভিদ । তগৰ ফুলৰ মূখ্য আকৰ্ষণ হৈছে ইয়াৰ সুন্দৰ গোন্ধ । সেয়ে ইয়াৰ আন এটি নাম হল - গন্ধৰাজ।
கும்பிலி (GARDENIA RESINIFERA) இது ஒரு பூக்கும் தாவர வகையைச் சார்ந்த காபி குடும்பத்தில் வகைப்படுத்தப்பட்டுள்ள இனம் ஆகும். இத் தாவரத்தின் பூர்வீகமாக பசிபிக் தீவுகள், ஆப்பிரிக்கா, ஆசியா மடகாசுகர் போன்ற பகுதிகளில் வெப்ப மண்டலப் பகுதி, மற்றும் அயன அயல் மண்டலம் போன்ற பகுதிகளில் வளருகிறது.[2]
2014 ஆம் ஆண்டு தாவர வகைப்படுத்தலின் மூலம் 140 வகைகள் இவற்றில் கண்டுபிடிக்கப்பட்டுள்ளது.[3]
கும்பிலி (GARDENIA RESINIFERA) இது ஒரு பூக்கும் தாவர வகையைச் சார்ந்த காபி குடும்பத்தில் வகைப்படுத்தப்பட்டுள்ள இனம் ஆகும். இத் தாவரத்தின் பூர்வீகமாக பசிபிக் தீவுகள், ஆப்பிரிக்கா, ஆசியா மடகாசுகர் போன்ற பகுதிகளில் வெப்ப மண்டலப் பகுதி, மற்றும் அயன அயல் மண்டலம் போன்ற பகுதிகளில் வளருகிறது.
2014 ஆம் ஆண்டு தாவர வகைப்படுத்தலின் மூலம் 140 வகைகள் இவற்றில் கண்டுபிடிக்கப்பட்டுள்ளது.
ဇီဇဝါပင်သည် ပန်းပင်ဖြစ်၏။ ဇီဇဝါပန်းသည် အနံ့မွှေး၍ အဖြူ သို့မဟုတ် လိမ်မော်ရောင် ရှိသည်။ ဇီဇဝါ ပန်းအနံ့သည် စပယ်ပန်းအနံ့နှင့်တူ၏။ ဇီဇဝါပန်းသည် နွမ်းပြီး ဝါသွားတဲ့ အချိန်ထိတိုင်အောင် မွှေးပျံ့သည့် ရနံ့ ရှိပါသည်။ ပွင့်ဖတ်များသည် နူးညံ့၍ အရောင်တောက်ပ၏။ အပွင့်၌ အထပ်နှစ်ထပ်ရှိတတ် သည်။ ဇီဇဝါပင်သည် အပူပိုင်း သို့မဟုတ် အပူလျော့ပိုင်းများ တွင် ပေါက်ရောက်လေ့ရှိ၏။ အမြဲတမ်းစိမ်းနေသည့် ဇီဇဝါပန်းပင်သည် ချုံပုတ်မျိုး ဖြစ်ပြီး နေအပူကို ခံနိုင်စွမ်းရှိသော အပင်မျိုး ဖြစ်ပါသည်။ အင်္ဂလိပ်အမည် gardenia လို့ခေါ်တွင်ပြီး cape jasmine ဟုလည်း ခေါ်ကြပါသည်။
ဇီဇဝါ၏ရုက္ခဗေဒအရ Gardenia jasminoides 'ရူဗီအေစီအီး'မျိုးရင်း ဖြစ်သည်။ ဇီဇဝါ၏ မူလဇာတိနေရာသည် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဂျပန်နိုင်ငံ တို့ ဖြစ်ကြပါသည်။ ဇီဇဝါပန်း၏ ဇာတိနေရာမှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု မဟုတ်သော်လည်းပဲ ၁၈ရာစုက အမေရိကန်လူမျိုး ဆေးပညာရှင် Dr. Alexander Garden ၏အမည်ကို အစွဲပြုကာ မှည့်ခေါ်ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ယနေ့အခါမှာတော့ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဇီဇဝါမျိုးစိတ်ပေါင်း ၂၀၀ ကျော်ခန့်ရှိနေပါပြီ။ ဇီဇဝါပန်းပင်များကို တရုတ်နိုင်ငံ ၊ ဂျပန်နိုင်ငံ ၊ ပူနွေးစွတ်စိုတဲ့ ရာသီဥတု ရှိသော အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများ ၊ ပစိဖိတ် ကျွန်းများ နှင့် တောင်အာဖရိက တိုက်နိုင်ငံများမှာ တွေ့ရပါသည်။
ဇီဇဝါပန်းပင်သည် အပူချိန် ၆၀ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် ( ၂၉.၆ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်) အနည်းဆုံးလိုအပ်ပြီး နေရောင်ကို ကြိုက်နှစ်သက်ပါသည်။ အရွက်တွေက ဘဲဥပုံဖြစ်ပြီး တောက်ပတဲ့ အစိမ်းရောင်ရှိပါသည်။ အပင်က ၂ပေမှ ၈ ပေအထိ မြင့်ပြီး ကိုင်းဖြတ် မျိုးပွားယူနိုင်ပါသည်။ စွတ်စိုပြီး ရေစီးရေလာ ကောင်းမွန်တဲ့ မြေဆီလွှာမျိုးကို နှစ်သက်ပြီး pH ၅.၀ နှင့် ၆.၀ အတွင်းရှိသည့် မြေဆီလွှာကို နှစ်သက်ပါသည်။ မြေကြီးတွင် ချစိုက်၍သော်လည်းကောင်း ၊ ပန်းအိုးတွင်းမှာသော်လည်းကောင်း စိုက်ပျိုးနိုင်ပါတယ်။ မြေကြီးချ စိုက်ပျိုးလျှင်တော့ ချုံပုတ်သဖွယ်ကြီးထွားမြန်ပါသည်။
ဇီဇဝါပန်းသည် အဖြူရောင်ရှိပြီး နွမ်းသွားလျှင် အဝါရောင်သို့ ပြောင်းသွားပါသည်။ နွမ်းပြီး အဝါရောင် ဖြစ်သွားသည့်တိုင်အောင် မွှေးရနံ့ ပျက်ပြယ်သွားခြင်း မရှိပေ။ အနောက်နိုင်ငံများမှာတော့ ဇီဇဝါပန်းကို ပန်းအလှပြင်ဆင်ခြင်း နဲ့ မင်္ဂလာပွဲများမှာ အသုံးပြုကြပါသည်။ ဇီဇဝါပန်းကို အသုံးပြုခြင်း ၊ ဆောင်ခြင်းဖြင့် လုံခြုံစိတ်ချနွေးထွေးမှုရှိသည်ဟု့ အယူရှိကြပါသည်။ ဇီဇဝါပန်း၏ အခြား အဓိပ္ပာယ်ကတော့ လှို့ဝှက်အချစ် ဖြစ်ပြီး မိန်းကလေးတစ်ဦးအား ဇီဇဝါပန်းပွင့်ကို လက်ဆောင်ပေးခြင်းဟာ အဲဒီ မိန်းကလေးက ချစ်စရာကောင်းတယ်လို့ ညွှန်းဆိုခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အဝါရောင်ဇီဇဝါသီးများ ကို တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဂျပန်ပြည်တို့တွင် ဆေးဆိုးရာ၌ အသုံးပြု ကြသည်။ နှစ်ထပ်ပန်းပွင့်ကြီးများ ပွင့်သော ဇီဇဝါပင်မျိုးများ သည် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ ထိုအပင်မျိုးများကို 'မစ်စထရီ' နှင့် 'ဗဲလမွန့်'ဟု ခေါ်သည်။[၂]
ဇီဇဝါပင်သည် ပန်းပင်ဖြစ်၏။ ဇီဇဝါပန်းသည် အနံ့မွှေး၍ အဖြူ သို့မဟုတ် လိမ်မော်ရောင် ရှိသည်။ ဇီဇဝါ ပန်းအနံ့သည် စပယ်ပန်းအနံ့နှင့်တူ၏။ ဇီဇဝါပန်းသည် နွမ်းပြီး ဝါသွားတဲ့ အချိန်ထိတိုင်အောင် မွှေးပျံ့သည့် ရနံ့ ရှိပါသည်။ ပွင့်ဖတ်များသည် နူးညံ့၍ အရောင်တောက်ပ၏။ အပွင့်၌ အထပ်နှစ်ထပ်ရှိတတ် သည်။ ဇီဇဝါပင်သည် အပူပိုင်း သို့မဟုတ် အပူလျော့ပိုင်းများ တွင် ပေါက်ရောက်လေ့ရှိ၏။ အမြဲတမ်းစိမ်းနေသည့် ဇီဇဝါပန်းပင်သည် ချုံပုတ်မျိုး ဖြစ်ပြီး နေအပူကို ခံနိုင်စွမ်းရှိသော အပင်မျိုး ဖြစ်ပါသည်။ အင်္ဂလိပ်အမည် gardenia လို့ခေါ်တွင်ပြီး cape jasmine ဟုလည်း ခေါ်ကြပါသည်။
